W swoim długim, zdecydowanie zanadto urozmaiconym życiu, bez wątpienia dobrze przysłużył się Polsce. Dwa lata temu, 29 kwietnia 2012 r., zmarł Wiesław Chrzanowski. Postać tego wybitnego polityka przypomniał w swojej najnowszej książce krakowski dziennikarz Roman Graczyk. Wydana przez Świat Książki praca jest pierwszą pełną biografią Chrzanowskiego i choćby z tego względu zasługuje na uwagę.
Autor przedstawił w niej życiowe ścieżki swojego bohatera - szczęśliwe dzieciństwo w zamożnej rodzinie profesora Politechniki Warszawskiej, działalność konspiracyjną w Stronnictwie Narodowym i Młodzieży Wielkiej Polski, udział w Powstaniu Warszawskim, powojenne próby działania w legalnym Stronnictwie Pracy, kilkuletnie więzienie, odwilż październikową, wejście w rodzącą się opozycję, aktywność w "Solidarności" i bliskim Chrzanowskiemu Ruchu Młodej Polski, a także stworzenie w latach 90.
Partii ZChN. Opisując życiorys Wiesława Chrzanowskiego, Roman Graczyk nie zapomina o przedstawieniu tła, na jakim toczyły się jego życiowe wypadki: ówczesnych sporów ideowych, posunięć władzy, prób reakcji społeczeństwa. To ważne, bo miały one wszak istotny (choć ograniczony) wpływ na działania młodego (a później coraz starszego) Wiesława.
Wpływ ten był ograniczony, bo Chrzanowski przez cały okres PRL-u należał do środowiska, które starało się iść własną drogą, bez przyłączania się do głównych nurtów podążających za władzą, ale też i do głównego nurtu opozycji. Sam Chrzanowski nie ulegał modom, czego dowody wielokrotnie dał w swoim życiu. Był wszak przeciwnikiem Powstania Warszawskiego (choć wziął w nim udział; "Trzeba się bić" - powiedział znajomemu) i powojennej zbrojnej konspiracji (konspirował na inne sposoby), nie przystał też do koncesjonowanych katolików Bolesława Piaseckiego, choć kilkakrotnie takie propozycje otrzymywał.
Opisując życie swojego bohatera, Roman Graczyk nie unika trudnych momentów, takich jak zeznania Chrzanowskiego po aresztowaniu w 1948 r. czy jego kontakty ze Służbą Bezpieczeństwa. Przedstawia jednak te sprawy sine ira et studio, pokazując wspomniany tu już wcześniej kontekst czasów i konkretnej sytuacji.
A na koniec: Wiesław Chrzanowski był jednym z twórców i liderów Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego, partii, która w latach 90. była jedną z najważniejszych na polskiej scenie politycznej, współtworzyła rządy, a ze swoim katolicko-narodowym światopoglądem walczyła o rząd dusz Polaków. Aż prosiłoby się o kompetentną, barwnie napisaną historię tej partii i jej wpływu na dzieje III RP. Taką właśnie jak książka Romana Graczyka o Wiesławie Chrzanowskim.
Roman Graczyk "Chrzanowski", Świat Książki, Warszawa 2013.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
