Artyści

Na terenie Zjednoczonego Królestwa istnieją również organizacje, skupiające artystów z różnych krajów. Zaliczyć do nich można Visiting Arts oraz Apart Arts. Obydwie zajmują się promocją twórczości imigrantów. Apart Arts ma na swoim koncie wystawę fotografii "Portrait of an Artist as a Young Pole" (Portret artysty jako młodego Polaka), którą można było obejrzeć w sierpniu w londyńskim City Hall.
Polscy twórcy, mieszkający na terenie Wielkiej Brytanii, mogą również liczyć na wsparcie Arts Council - organizacji zajmującej się szeroko rozumianą kulturą i sztuką. Jest to największa instytucja tego typu na Wyspach. Środki finansowe, którymi dysponuje, pochodzą z dotacji rządowych oraz z dochodów z Loterii Narodowej (National Lottery), odpowiednika polskiego Totalizatora Sportowego.
Nieformalny spis zasad, jakimi powinien się kierować twórca chcący odnaleźć się w brytyjskim środowisku artystycznym, obejmuje m.in. rozpoczęcie poszukiwania kontaktów już w kraju (poprzez polskich mecenasów sztuki), odwiedzanie wernisaży lub innych pokazów według zasady "im częściej, tym lepiej", poszukiwanie środowisk twórczych na uniwersytetach i wokół konkretnych organizacji. Ważne jest posiadanie prezentacji własnego dorobku, najlepiej w postaci portfolio. I najważniejsze: należy być aktywnym promotorem własnej twórczości. Więcej informacji: organizacja artystyczna
Visiting Arts -**www.visitingarts.org.uk; Apart Arts -**www.apart-arts.org; Polish Cultural Institute -**www.polishculture.org.uk; Stowarzyszenie Artystów Polskich w**Wielkiej Brytanii "Przylondek" -**www.przylondek.co.uk; Polski Ośrodek Społeczno-Kulturalny -**www.posk.org; Arts Council -**www.artscouncil.org.uk; Poradnik: działalność artystyczna**w**Wielkiej Brytanii krok po**kroku -www.visitingarts.org.uk/info_resources/index.html.** (DUE)

Artyści to tzw. wolny zawód, a więc nie ma z góry ustalonych warunków przyjmowania ich do pracy. Kluczem do kariery w tej branży jest dobrze przygotowane portfolio, czyli katalog ze zdjęciami swoich prac. Album to wizytówka artysty podczas każdej niemal wizyty w galerii. W osiągnięciu sukcesu bardzo pomagają różnego rodzaje organizacje i stowarzyszenia, dlatego warto je poznać i współpracować z nimi. Informują artystów o festiwalach, konkursach i pomagają znaleźć miejsce na wernisaż. Część polskich artystów decyduje się na sprzedaż swoich prac przechodniom na ulicach. Osoby z dyplomem Akademii Sztuk Pięknych często starają się o zatrudnienie jako graficy, copy- writerzy lub dyrektorzy artystyczni różnych firm. Jednak w tych przypadkach wymagane jest kilkuletnie doświadczenie na podobnym stanowisku oraz świetna znajomość języka angielskiego. Więcej informacji: www.artcouncil.ie (rządowa agencja do**wsparcia i**rozwoju artystów w**Irlandii); www.arthouse.ie; www.ccoi.ie (Craft Council of Ireland); www.craftireland.com; www.visualartists.ie; www.artteachers.ie; www.vaireland.org; www.irish-art.com.(WALCZ) **

Artyści nie mają zbyt wielu możliwości znalezienia pracy w Szwecji. Będąc jeszcze w Polsce, mogą skorzystać z portalu, zajmującego się ułatwianiem kontaktu oraz współpracy między artystami z różnych krajów europejskich. Więcej informacji na ten temat można znaleźć na stronie: www.labforculture.org.en, wchodząc w odpowiednią zakładkę. To jedna z możliwości szukania zatrudnienia przez Internet. Ze względu na specyfikę profesji artystycznych, brak wśród ogłoszeń wielu ofert dla muzyków, aktorów czy malarzy. Muszą oni szukać zatrudnienia na miejscu lub kontaktując się bezpośrednio ze szwedzkimi dyrektorami teatrów, filharmonii czy galerii. Można skorzystać także z pomocy Towarzystwa Polsko-Szwedzkiego lub Ambasady Szwecji w Polsce. Z artystami szwedzkimi można się skontaktować również przez stowarzyszenie Swedish Artists` Association lub Swedish Gallery Association. Muzycy mogą natomiast zgłosić się do organizacji szwedzkich wydawców muzycznych - Swedish Music Publishers Association (www.smff.se/index_eng.php). Filmowcy mają okazję nawiązać kontakty zawodowe podczas festiwalu filmowego w Uppsali, który odbywa się w październiku. Więcej informacji: adresy większości organizacji artystycznych można**znaleźć na**stronie: http://katalogen.kthnoc.se/cat/art/organizations, kontakty do**teatrów w**Sztokholmie: www.visit- stockholm.com.** (GEB)

Każdy artysta po przyjeździe do Hiszpanii musi wypełnić kilka podstawowych procedur. Niezbędnych informacji należy szukać pod adresem: www.zanimwyjedziesz.eu/index.php.
Artysta to zawód wolny, dlatego ciężko o konkretną ofertę stałej pracy. Istnieją w Hiszpanii organizacje, które zrzeszają i promują przedstawicieli poszczególnych dziedzin sztuki. El Instituto Nacional de las Artes Escénicas y de la Música (INAEM) to organizacja podlegająca Ministerstwu Kultury i Edukacji. Zajmuje się ona rozwojem i propagowaniem projektów związanych z teatrem, tańcem, muzyką i sztuką cyrkową. Więcej informacji: www.mcu.es/artesEscenicas/CE/InformacionGeneral/InformacionGeneral.html (informacje o**organizacji, o**aktualnie realizowanych projektach, jak również kontakt z**INEAM oraz z**współpracującymi z**tą organizacją licznymi stowarzyszeniami, które zajmują się promowaniem przedstawicieli konkretnych zawodów artystycznych). Tancerze mogą zarejestrować się w**hiszpańskim klubie tańca (El Club Danza). Członkowie stowarzyszenia mają dostęp do**informacji o**castingach, nowych projektach. Istnieją także propozycje udziału w**szkoleniach i**przedsięwzięciach z**choreografami, muzykami, scenarzystami, reżyserami, itp. Więcej informacji: http://danza.es/club/carpetaclub_ver.** (SKI)

Szansą dla młodych twórców, absolwentów kierunków artystycznych, jest stypendium na pobyt studyjny w Niemczech przyznawane przez DAAD (Deutscher Akademischer Austauschdienst). Daje ono szanse na zapoznanie się z rynkiem sztuki w Niemczech oraz kontakt z innymi artystami, którzy przyjeżdżają tam z całego świata. Jest to stypendium dla kandydatów z dziedzin sztuk pięknych, wzornictwa (design), filmu, muzyki i architektury. Wyjeżdża się na jeden rok, jednak z możliwością przedłużenia pobytu. Istnieje pewne ograniczenie: kandydat w momencie wyjazdu na to stypendium może mieć maksymalnie 32 lata. Formularz zgłoszeniowy znajduje się na stronie internetowej: www.daad.de/deutschland/download/03118.de.html. Konieczna jest znajomość języka niemieckiego bądź angielskiego. Razem z formularzem trzeba także dostarczyć życiorys, opis materiału artystycznego, wszystkie niezbędne dyplomy i świadectwa (szczegółowy opis wszystkich potrzebnych dokumentów znajduje się na stronie www.daad.pl/index.php?lang=pl\*d=stypendia_pol. Tego typu działalnością zajmuje się również Büro Kopernikus Deutsche Polnische Kulturprojekte. Jest to organizacja, która działa na rzecz współpracy polskich i niemieckich twórców. Poprzez wynajdywanie pojedynczych artystów ma na celu stworzenie grup, które w przyszłości będą realizowały wspólne projekty.
Najlepszym sposobem wydaje się nawiązywanie kontaktów z pojedynczymi twórcami, czy to przez uczestnictwo w różnego rodzaju konferencjach, wystawach, koncertach, spektaklach, czy też w przestrzeni rzeczywistości wirtualnej, w której także istnieją już galerie sztuki, skupiające twórców nie tylko z Niemiec i Polski, ale z całego świata. Więcej informacji: www.buero-kopernikus.org/pl/main/13. Artyści mogą poszukiwać również różnego rodzaju kontaktów z**niemieckimi kolegami w**Instytucie Goethego: www.goethe.de/ins/pl/kra/plindex.htm.** (MAP)

Francuski rynek pracy wciąż pozostaje częściowo zamknięty, jednak artyści mogą liczyć na duże ułatwienia przy uzyskiwaniu pozwolenia na pracę. Poza przypadkami wykonywania pojedynczych usług (spektakle, wystąpienia) artysta otrzymać może trzy rodzaje pozwolenia. Najmniej formalności i zwolnienie z wszelkich opłat obowiązuje przy zatrudnieniu tzw. sezonowym, czyli na nie dłużej niż trzy miesiące. Najbardziej popularnym i najlepiej dostosowanym zaś do potrzeb zawodu jest odnawialne pozwolenie na pracę tymczasową na okres 9 miesięcy, które przysługuje tylko wybranym grupom zawodowym, w tym właśnie artystom. Innym rodzajem pozwolenia jest upoważnienie na czas określony powyżej trzech miesięcy, z kwalifikującym branżę dopiskiem "PAC" (Professions Artistiques et Culturelles).
Droga formalna zależy od sytuacji kandydata: jeżeli chcemy ubiegać się o pozwolenie na pracę będąc już na terenie Francji, występujemy do odpowiedniego dla danego regionu oddziału Dyrekcji Departamentalnej Pracy, Zatrudnienia i Szkolenia Zawodowego (DDTEFP). Najlepiej jest wystąpić wtedy o pozwolenie na pracę do 9 miesięcy, które jako przewidziane dla specjalnych grup zawodowych, jest najłatwiejsze do uzyskania. O wydanie karty pobytu zgłaszamy się w lokalnej prefekturze (o ile planujemy pozostać na terenie Francji dłużej niż trzy miesiące). Zupełnie inaczej wygląda sytuacja, gdy odpowiadamy na konkretną ofertę pracodawcy, będąc jeszcze w Polsce. Wtedy to do francuskiej strony należy załatwienie większości formalności, w tym złożenie do DDTEFP wniosku o pozwolenie na zatrudnienie cudzoziemca, ubieganie się dla niego o kartę pobytu i zaproponowanie miejsca zakwaterowania. Kandydat natomiast ma obowiązek zgłosić się na opłacone przez pracodawcę i zorganizowane przy Ambasadzie Francuskiej w Warszawie badania lekarskie. Po pozytywnym rozpatrzeniu sprawy pracodawca przesyła nam odpowiednie dokumenty.
W przeciwieństwie do innych zawodów artyści nie podlegają pod działalność Biura Migracji Międzynarodowych (OMI) i nie płacą opłat na jego rzecz. Instytucją zajmującą się koordynacją zatrudniania artystów we Francji jest jednostka Służb Zatrudnienia: ANPE Culture et Spectacle. Oprócz udzielania informacji praktycznych prowadzi ona rejestr ogłoszeń pracodawców oraz kandydatów poszukujących pracy. Informacji i ogłoszeń możemy szukać także w specjalnym portalu internetowym stworzonym dla potrzeb artystów zagranicznych we Francji: www.artistes-etrangers.eu.
Dla tych, którzy woleliby uniknąć długich procedur formalnych, istnieją dwie drogi. Pierwszą jest tzw. samozatrudnienie, czyli założenie własnej działalności gospodarczej we Francji. Zgodnie z przepisami, osoby tworzące przedsiębiorstwo mogą pracować jako jego szefowie bez konieczności uzyskiwania pozwolenia na pracę. Dokładne informacje na temat zakładania własnej działalności gospodarczej uzyskać można na stronach internetowych lub telefonicznie w Ambasadzie Polskiej we Francji. Drugim sposobem może być skorzystanie z bogatej oferty programów międzynarodowych, umożliwiających wyjazdy artystom polskim do Francji. Spis programów, zakładających pobyt i pracę w domach twórczych we Francji na okres od kilku miesięcy do nawet dwóch lat, dostępny jest w Ambasadzie Francji w Warszawie. Tam też można ubiegać się o stypendium umożliwiające skorzystanie z jednego z programów. W wymianach uczestniczą m.in. Cité Internationale Universitaire de Paris (Międzynarodowe miasteczko uniwersyteckie w Paryżu), Wyższa Państwowa Szkoła Sztuk Pięknych (ENSBA), Le Fresnay - Studio National des Arts Contemporains (Studio Narodowe Sztuk Współczesnych).
Artyści poszukujący kontaktów zawodowych na terenie Francji mogą też skorzystać z uprzejmości polskich stowarzyszeń artystycznych lub propagujących kulturę polską we Francji. Ich spis oraz dane adresowe i linki do stron internetowych znaleźć można na stronach internetowych Polonii francuskiej: www.polonia.org. Więcej informacji: ANPE Culture et Spectacle: www.culture-spectacle.anpe.fr; Ambasada Francji w**Polsce: www.ambafrance-pl.org; Ambasada Polska we Francji: www.eco.amb-pologne.fr/; europejskie Służby Zatrudnienia: www.europa.eu.int/eures. **
(GAŁ)

W Holandii najczęściej spotykaną formą pracy wśród artystów jest freelance (z ang. wolny zawód). Osoby te nie podejmują stałego zatrudnienia ani nie zakładają własnej firmy. Zatrudniają się do wykonywania określonych zadań na rzecz różnych podmiotów. Jest to rodzaj działalności gospodarczej nie wymagający zgłoszenia do rejestru handlowego w regionalnej Izbie Przemysłowo-Handlowej. Wybranym artystom w Holandii państwo przyznaje miesięczne honoraria w celu zapewnienia im minimalnego dochodu. Najczęściej możliwość skorzystania z takiej formy pomocy otrzymują artyści debiutujący, dla których zapewnienie godnego poziomu życia poprzez pracę twórczą jest szczególnie trudne. Świadczenia te przyznawane są przez okres czterech lat do momentu, kiedy artysta zacznie czerpać zyski ze swojej pracy. Aby artysta mógł otrzymać tego rodzaju pomoc finansową, musi należeć do związków twórczych. Co dwa lata działalność artystyczna osób wspieranych przez państwo jest kontrolowana. Jeżeli dorobek artysty nie jest zadowalający, subsydium państwowe może zostać cofnięte.
Istnieje możliwość ubiegania się o lokal na pracownie przez artystów plastyków, malarzy, fotografów itp. Praca artystyczna we własnym domu lub wynajętym lokalu jest wolna od wykazywania się własnym dorobkiem przed komisją. Mimo że w Holandii artyści otrzymują zasiłek na utrzymanie, to jednak suma ta jest bardzo skromna i dla utrzymania się potrzebna jest praca dodatkowa.
W Holandii istnieją również programy inicjujące współpracę władz samorządowych z twórcami. W ich ramach twórcy włączają się w życie społeczności lokalnej, odwiedzają szkoły, domy opieki. Ponadto władze lokalne zatrudniają artystów jako animatorów i inicjatorów zakładania sieci kulturalnych. Do pomocy artystom tworzone są również różnego rodzaju fundacje i instytucje wspierające ich finansowo. Więcej informacji: www.polonia.nl/content.php?cnt=3 (strony artystów polskich w**Holandii); www.poolspodium.nl (stowarzyszenie Scena**Polska w**Holandii); www.fapk.nl/ (holenderska fundacja wspierająca artystów amatorów i**profesjonalistów); www.concertgebouw.nl (filharmonia); www.galerieespace.nl/ (galeria malarstwa i**sztuki współczesnej); www.galeries.nl; www.smelik-stokking.nl (galeria rzeźby); www.galerie-clement.nl (galeria grafiki); www.luxortheater.nl/ (największy teatr w**Holandii). Organizacje artystyczne w**Holandii: www.gsagalerie.nl; www.gsagalerie.nl; www.kunstenaars.nu; www.kunsthuisutrecht.nl; www.bk-info.nl; www.galeriebarendrecht; www.artolive.nl. **
(JKL)

Pracę bez problemów znaleźć mogą artyści graficy w agencjach reklamowych, dużych korporacjach czy studiach projektowych. Islandzkie instytucje kulturalne dość prężnie zajmują się promocją artystów, pomagają także obcokrajowcom. Niezależnie od branży artystycznej zarobki kształtują się w granicach 1200 ISK miesięcznie. Więcej informacji: www.mcc.is/ -**Centrum Kultury i**Informacji, które uruchomiło polską linię telefoniczną: nr 470-4708; www.cia.is/ -**Centrum Sztuki Islandzkiej; www.artfest.is/ -**Reykiavik Arts Festiwal, instytucja zajmująca się przygotowywaniem imprez kulturalnych w**całej Islandii, ma własne, działające przez cały rok biuro i**zajmuje się promocją artystów. Teatr: www.actors-union.is/ -**Stowarzyszenie Aktorów Teatralnych; www.leiklist.is/ -**Stowarzyszenie Islandzkich Teatrów Amatorskich; www.leikhusid.is/ -**Islandzki Teatr Narodowy w**Reykiaviku (dodatkowo zajmuje się promocją młodych twórców: scenarzystów i**pisarzy); www.artbox.is/ -**Islandzki Teatr Vesturport; www.id.is -**Islandzkie Towarzystwo Tańca. Muzyka: www.sinfonia.is/ -**Islandzka Orkiestra Symfoniczna; www.vortex.is/ITM/ -**The Icelandic Music Information Centre, jego zadaniem jest zrzeszanie i**promocja muzyków. Sztuki wizualne: www.sim.is -**Towarzystwo Sztuk Wizualnych; www.lhi.is/ -**Islandzka Akademia Sztuki; www.listasafn.is/ -**Galeria Narodowa; www.islenskgrafik.is -**Stowarzyszenie Artystów Grafików. Film: http://icelandicfilmcentre.is/ -**Towarzystwo Filmu Islandzkiego; www.centrum.is/mediadesk/ oraz www.film-in-iceland.org -**agencje filmowe, zajmują się poszukiwaniem aktorów do**ról filmowych i**reklam. Towarzystwa Producentów filmowych: www.menntamalaraduneyti.is/ -**Ministerstwo Edukacji, Nauki i**Kultury. Na**stronie znaleźć można**prawne regulacje dotyczące zawodów artystycznych.(SPA) **

Do wykonywania zawodu artysty liczy się osobowość oraz ciekawe i intrygujące dzieła, które można zaprezentować w Królestwie Danii. Promować sztukę można na własną rękę wystawiając swoje prace choćby na ulicach Kopenhagi. Warto jednak podjąć współpracę z instytucjami kultury, galeriami, które pomogą i po części sfinalizują artystyczne projekty. Bez różnicy, jaką drogę obierzemy, na samym początku i tak warto sporządzić portfolio. Więcej informacji: Duński Instytut Kultury w**Danii -**www.dankultur.dk; Duński Instytut Kultury w**Warszawie -**www.dik.org.pl; Duńskie Ministerstwo Kultury -**www.kum.dk; Duńskie Centrum Literatury -**www.danishliterature.info; Duński Instytut Filmowy: www.dfi.dk; Życie kulturalne w**Danii -**www.kulturnet.dk, Duńskie Centrum Designu w**Kopenhadze -**www.ddc.dk. **
(DŁ)

W Szwajcarii nie brakuje różnego rodzaju stowarzyszeń i organizacji skupiających przedstawicieli poszczególnych zawodów artystycznych. Można tam znaleźć ogólne informacje dotyczące wykonywania danej profesji (np. przepisy prawne), kontakty, oferty pracy czy współpracy przy różnych projektach. Większość z nich oferuje też doradztwo zawodowe i porady prawne. Największym tego typu związkiem jest Szwajcarskie Stowarzyszenie Artystów (www.kunstverein.ch/). Posiada ono 33 sekcje i ponad 46 tys. członków. Więcej informacji: Szwajcarska Organizacji Tancerzy i**Choreografów (www.swissdance.info/SVTC/) lub Szwajcarski Związek Zawodowy Tancerzy i**Gimnastyków (www.sbtg.ch/startseite.htm); Szwajcarska Organizacja Artystów Sceny (www.sbkv.com/). Artyści związani z teatrem mogą znaleźć pomoc w SuisseTHEATRE ITI (www.iti-swiss.ch/) oraz Vereinigte Theaterschaffende der Schweiz (www.theaterschaffende.ch). Są to źródła wiedzy o teatrach działających w Szwajcarii. Udzielają informacji o powstających projektach, inicjatywach, wakatach. Rzeźbiarze i kamieniarze artystyczni: www.vsbs.ch/index.php. Wszystkie stowarzyszenia pomagają w wejściu na dany rynek, często pośredniczą przy ofertach pracy, są pomocne przy organizowaniu wystaw, wernisaży i innych projektów kulturalnych. Rząd Szwajcarii co roku oferuje młodym artystom z Polski staże podyplomowe w dziedzinie muzyki i sztuk pięknych. Więcej informacji: www.mkidn.gov.pl/website/index.jsp?catId=397).(CT)**