Bilans kompetencji

Warto zadać sobie przy tej okazji pytanie, czy koniecznie musimy pójść na kurs, zdać egzamin, aby zdobyć odpowiedni dokument? Czy może wystarczy, jeśli udowodnimy, że nasze dotychczasowe doświadczenie życiowe i zawodowe pozwoliło nam zdobyć określone umiejętności, wymagane przez pracodawcę? Jak to zrobić? Jak dowieść, że pomimo braku formalnego wykształcenia mamy kompetencje, czy – inaczej mówiąc – efekty uczenia się?

Zgodnie z zaleceniem Rady UE w sprawie walidacji uczenia się pozaformalnego i nieformalnego najpóźniej w 2018 roku w każdym kraju członkowskim powinien powstać krajowy system walidacji, umożliwiający obywatelom potwierdzenie kompetencji zdobytych poza formalnym systemem edukacji. Proponuje się, aby proces walidacji składał się z kilku etapów: identyfikacji, dokumentowania, weryfikacji i poświadczenia efektów uczenia się, a także możliwości przygotowania się do tego procesu w ramach bilansu kompetencji.

Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie w pilotażu rozwiązań dla zintegrowanego systemu kwalifikacji, realizowanym w Małopolsce wspólnie z Instytutem Badań Edukacyjnych, zaprojektował działania, które będą mogły być wykorzystywane w tworzonym systemie potwierdzania kompetencji. Jednym z nich było opracowanie metody i narzędzia do identyfikacji i dokumentowania efektów uczenia się, rozumianych jako bilans kompetencji.

W testowaniu tej metody brało udział 16 doradców zawodowych. Każdy z nich pracował z 2 osobami. Test koordynowany był przez Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie. Do udziału w nim zaproszono doradców, wybranych w ramach porozumień z instytucjami rynku pracy, edukacji i szkoleń: Centrum Kształcenia Praktycznego w Krakowie, Departamentem Edukacji i Kształcenia Ustawicznego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego, Małopolską Wojewódzką Komendą Ochotniczych Hufców Pracy, Poradnią Psychologiczno–Pedagogiczną nr 2 w Krakowie, Powiatowym Urzędem Pracy w Proszowicach, Powiatowym Urzędem Pracy w Tarnowie i Zespołem Szkół Budowlanych nr 1 w Krakowie.

Dzięki współpracy z tak różnorodnymi instytucjami, które od lat wspólnie z Wojewódzkim Urzędem Pracy w Krakowie angażują się w działania na rzecz rozwoju uczenia się przez całe życie w ramach Małopolskiego Partnerstwa na rzecz Kształcenia Ustawicznego, zebraliśmy wiele cennych opinii. Pozwoliły one maksymalnie zbliżyć metodę bilansu kompetencji do potrzeb osób chcących rzetelnie przygotować się do potwierdzania kompetencji – podkreślił Jacek Pająk, dyrektor Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Krakowie.

Wypracowana w pilotażu metoda bilansu kompetencji będzie pomocna w rozpoznawaniu potencjału i kompetencji, zdobytych w ramach edukacji formalnej, pozaformalnej i uczenia się nieformalnego. Często bowiem nie jesteśmy świadomi, że umiejętności zdobyte w pracy i w działalności pozazawodowej mogą być wykorzystywane na wielu stanowiskach i świadczyć o naszych kompetencjach (efektach uczenia się), które wystarczy potwierdzić i poświadczyć. W metodzie ważne jest również otrzymanie informacji zwrotnej co do dalszej ścieżki rozwoju oraz ewentualnej konieczności dokształcenia się poprzez udział w kursach, szkoleniach, czy stażach u pracodawcy. Wypracowana w pilotażu karta bilansu kompetencji będzie służyć osobie do planowania dalszego rozwoju edukacyjno-zawodowego.

Obok doradcy zawodowego ważną rolę w prowadzeniu bilansu kompetencji spełnia doradca walidacyjny (branżowy) – specjalista z branży, w której kompetencje mają być potwierdzane. Może on pomagać osobie, która wie, jakie kwalifikacje chce zdobyć, znaleźć odpowiednie dowody na potwierdzenie efektów uczenia się.

Warto podkreślić, że w proponowanym rozwiązaniu każdy będzie mógł skorzystać z bilansu kompetencji i wsparcia doradcy zawodowego lub doradcy walidacyjnego bądź samodzielnie przygotować portfolio – dokumenty potwierdzające kompetencje, które będą później weryfikowane przez asesora.

Udział w pilotażu metody bilansu kompetencji (…) dał mi nowe spojrzenie na poradnictwo zawodowe oraz kontekst uczenia się przez całe życie. Zaczęłam bardziej zwracać uwagę na doświadczenia klientów oraz ich kompetencje, zdobyte nie tylko w czasie edukacji formalnej, ale również pozaformalnej. Narzędzie wypracowane w pilotażu pozwala klientowi „wydobyć” własny potencjał zawodowy, uporządkować myśli i spojrzeć z szerszej perspektywy na doświadczenia całego życia oraz ich wykorzystanie w działalności zawodowej.

Doradca zawodowy biorący udział w testowaniu metody bilansu kompetencji