Brytyjska fotografia jako kontekst dla polskich twórców. Nowa wystawa w MuFo

FLESZ - 5-dniowy tydzień pracy odejdzie do lamusa?

Dwieście zdjęć autorstwa trzydziestu dziewięciu fotografów i fotografek złożyło się na wystawę „Brytyjska fotografia dokumentalna od lat 60. XX wieku”, którą można będzie zobaczyć do 18 września w głównym budynku Muzeum Fotografii, przy ul. Rakowickiej 22 A. Wystawa – największa poza Wielką Brytanią prezentacja brytyjskiej fotografii dokumentalnej - była pokazana wcześniej w 2020 roku w niemieckim Goch Museum. Znalazły się na niej zarówno dzieła klasyków brytyjskiej fotografii dokumentalnej, takich jak David Hurn, Martin Parr, John Davies czy Anna Fox, jak i odkrytych po latach, choć nie mniej ciekawych twórców.  Nie zabrakło także polskich wątków.

- Wspólnym mianownikiem zdjęć prezentowanych na wystawie jest społeczne zaangażowanie. Prace, które pokazujemy, uznać można za reprezentatywne przykłady brytyjskiej fotografii, która doczekała się niezliczonych talentów

– mówi kurator wystawy Ralp Goertz z Institut für Kunstdokumentation und Szenografie w Düsseldorfie.

Wystawa pokazuje, jak na otaczającą ich rzeczywistość patrzyli brytyjscy fotografowie, kiedy wokół nich zamykały się kopalnie, krajem rządziła Margaret Thatcher, na potęgę rosła konsumpcja dóbr, a społeczeństwo dzieliło się na różne obozy. „Zobacz: Brytania” daje widzom wgląd w rzeczywistość społeczną i polityczną Wielkiej Brytanii, ale nie ucieka też od ujęć codzienności wielokulturowej wspólnoty, utworzonej z obywateli dawnego imperium. 

- Pokazujemy, jak fotografowie zamknęli w klatkach swoich zdjęć obraz sześćdziesięciu lat historii Wielkiej Brytanii – podkreślił Marek Świca, dyrektor Muzeum Fotografii w Krakowie. - Ta wystawa wpisuje się w nasz pomysł na muzeum. Z jednej strony chcemy być obecni w tym, co aktualne w świecie fotografii, z drugiej strony chcemy szukać kontekstów i paraleli do spraw, które są ważne dla osób zainteresowanych fotografią.

Ekspozycja „Brytyjska fotografia dokumentalna od lat 60. XX wieku” została podzielona na siedem grup tematycznych: Tożsamość, Społeczeństwo konsumpcyjne, Konflikt, Epoka Thatcher, Upadek i rozpad, Brexit i Covid-9.

Tożsamość, w której znalazły się fotografie autorstwa pochodzącej z wielodzietnej rodziny irlandzkiej Tish Murthy, jej zdjęcia to rodzaj spłacania długu wobec społeczności wykluczonych ze względu na pochodzenie. Murtha przez lata fotografowała dzieci ze swojej dzielnicy, młodych bezrobotnych, ludzi bez przyszłości przywracając im, niejako, godność. Z kolei Sandra Mickiewicz skierowała swój obiektyw na współczesnych nomadów, społeczeństwa podróżników.

Społeczeństwo konsumpcyjne lat 80. sportretowane przez Kena Granta – jednego z pierwszych twórców, który w fotografii dokumentalnej używał koloru, zarezerwowanego do tej pory dla zdjęć komercyjnych, czy Paula Reasa.

Konflikt towarzyszący nieustannie brytyjskiemu społeczeństwo to jeden z ważniejszych tematów także w fotografii. Kevin O'Farrell dokumentujący brytyjskich żołnierzy w Belfaście, czy David Sinclair opowiadający o rasizmie systemowym to fotografowie, których prace zaprezentowane zostały na krakowskiej wystawie.

Epoka Thatcher to zarówno zdjęcia Martina Parra pokazujące Brytyjczyków w nadmorskich kurortach i na plażach, jak i yuppies uchwyceni w obiektywie Anne Fox, czy postępująca w tym czasie gentryfikacja Liverpoolu na zdjęciach Roba Bremnera.

Cykl Johna Bulmera „Black Country” czy odkrycie brytyjskiej fotografii dokumentalnej ostatnich lat – Peter Michell z cyklem „Leeds” to autorzy skupieni na krakowskiej wystawie pod hasłem „Upadek i rozpad”.

W wydzielonej przestrzeni zaprezentowane zostały fotografie skupione wokół haseł Brexit i Covid-19. Tu znalazły się, m.in. prace Alys Tomlinson. Fotografka poprosiła nastolatków, którym pandemia udaremniła uczestnictwo w balu, by w strojach, które mieli włożyć na tę imprezę, pozowali w ogródkach, tworząc portret Brytyjczyków w pandemii.

Polski akcent stanowią, min. zdjęcia Czesława Siegledy, który fotografował zamieszkująca w Wielkiej Brytanii polonię w latach 70.