Ciepło z wentylacji

Ogrzewanie domu dużo kosztuje. Warto jednak wiedzieć, że nawet połowa ciepła może być bezpowrotnie tracona w wyniku tzw. grawitacyjnej wentylacji pomieszczeń. Można temu w znacznej mierze zapobiec, stosując wentylację wymuszoną z odzyskiwaniem ciepła.

Ważna wentylacja
Coraz wyższe ceny paliw i energii powodują konieczność poszukiwania oszczędności przez posiadaczy domów. Staramy się, aby dom był dobrze izolowany, okna i drzwi szczelne. Wszystko po to, aby jak najmniej ciepła „uciekało” na zewnątrz. Nie można jednak całkowicie uszczelnić całego domu. Potrzebna jest przecież wentylacja, czyli odprowadzanie powietrza „zużytego” przez oddychanie mieszkańców oraz odprowadzanie wilgoci.

Najczęściej stosowany jest tradycyjny grawitacyjny sposób wentylacji domu. Zasadą działania takiego systemu wentylacji jest to, że wymiana powietrza odbywa się poprzez ruch konwekcyjny, wynikający z różnicy temperatur. Ciepłe powietrze jest lżejsze i dąży ku górze. W jego miejsce napływa świeże powietrze przez kratki wentylacyjne (także przez nieszczelności i wywietrzniki stolarki okiennej i drzwiowej). Niestety, to świeże powietrze przez większość roku ma niższą temperaturę od temperatury wewnątrz domu. Taka klasyczna wentylacja powoduje zatem stratę dużej ilości ciepła, które jest bezpowrotnie tracone.

Odzyskiwanie ciepła
Możliwe jest jednak odzyskiwanie ciepła z odprowadzanego, zużytego powietrza. Do tego służy wymiennik ciepła, zwany często rekuperatorem. _– Rekuperator to urządzenie, które pozwala zmniejszyć straty ciepła wynikające z wentylacji pomieszczeń. Zasada działania rekuperatora jest taka, że ogrzewa on świeże powietrze napływające do domu ciepłem powietrza wywiewanego z domu. Inaczej mówiąc, rekuperator odzyskuje ciepło z wentylacji _– wyjaśnia Piotr Laskowski z Muratora.

Rekuperator, zwany też niekiedy centralą wentylacyjną, zbudowany jest z dwóch wentylatorów – dla powietrza wywiewanego z pomieszczeń i nawiewanego z zewnątrz – oraz z wymiennika ciepła. Ten wymiennik to najważniejsza część urządzenia. Odbiera on ciepło z powietrza odprowadzanego z domu, przekazując go powietrzu dopływającemu z zewnątrz. Oba strumienie powietrza oczywiście nie mieszają się ze sobą. Wewnątrz rekuperatora są też filtry zatrzymujące zanieczyszczenia znajdujące się w powietrzu zasysanym z zewnątrz.

Urządzenia tego typu kontrolują wentylację w sposób ciągły i niezależny od warunków atmosferycznych. Działają automatycznie, zapewniając nieustanną wymianę powietrza. Dzięki odzyskowi ciepła mamy gwarancję, że nie wychłodzimy nadmiernie budynku. Dodatkowo, funkcjonująca wentylacja sprawi, że w łazience nie pojawi się grzyb, w WC nie będzie niemiłych zapachów. Z rekuperatora można korzystać przez cały czas.

Jednak, nie opłaca się z niego korzystać, gdy różnica temperatury na zewnątrz i wewnątrz jest niewielka i wówczas nie można mówić o odzyskiwaniu ciepła. Rekuperator posiada bowiem dwa zasilane prądem wentylatory. Ich praca kosztuje, zatem w letnie dni, przy temperaturze rzędu 20-25 stopni, można wymiennik wyłączyć, zdając się na klasyczną wentylację konwekcyjną. Jednak w gorące letnie dni wymiennik powinien być włączony. Będzie odbierał ciepło z powietrza nawiewanego do pomieszczeń i w ten sposób będzie chłodniej we wnętrzu domu.

Korzyści finansowe
Specjaliści szacują, że w niewielkich domach w sezonie grzewczym tracimy przez wentylację grawitacyjną ponad 3000 kWh. Stosując wymiennik ciepła możemy z tego odzyskać od 50 do nawet 95 proc. tej energii (w zależności od rodzaju zastosowanego rekuperatora). Zakładając, że z tych 3000 kWh odzyskamy np. 65 proc., czyli zaoszczędzimy 1950 kWh, to za sezon grzewczy zyskamy 1200-1500 zł (w zależności od rodzaju pieca grzewczego). Przy zastosowaniu wymiennika o wyższej sprawności (np. 85 proc.), zysk wyniesie 1500-2000 zł. Droższy będzie jednak wymiennik.

Koszt zainstalowania standardowego systemu wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, dla niewielkiego domu, wynosi od 10 do 15 tys. zł. Z prostego przeliczenia wynika, że okres zwrotu inwestycji w ten system wentylacji wyniesie od 7 do ponad 12 lat (nie uwzględniamy kosztów obsługi rekuperatora oraz wymiany filtrów i energii pobieranej przez wentylatory).

Zaplanowany wcześnie system wentylacji z odzyskiwaniem ciepła eliminuje potrzebę murowania ciągów wentylacyjnych, których koszt niejednokrotnie przekracza 5000 zł. To mniej więcej koszt rekuperatora (bez przewodów wentylacyjnych). Podnosi to w istotny sposób ekonomikę zastosowania systemu wentylacji z wymiennikiem ciepłą.