Coraz mniej ruder, bo drogi na Wawel nie powinny być obskurne

Ponad 20,2 mln zł w ciągu ostatnich czterech lat przeznaczył Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa na remonty w 39 budynkach przy ulicach prowadzących na Wawel. Dzięki dotacjom, w otoczeniu zamku pięknieją kościoły i obiekty użyteczności publicznej, a ostatnio też odzyskuje świetność coraz więcej kamienic, dotąd zapuszczonych i szpecących najważniejsze trasy turystyczne.

- Za niespełna dwa lata będziemy gościć młodzież z całego świata. Nie możemy sobie pozwolić na to, żeby drogi prowadzące do serca Krakowa, jakim jest Wawel, wyglądały obskurnie - mówi Bogusław Krasnowolski, wiceprzewodniczący SKOZK. Komitet stale zachęca właścicieli zabytkowych kamienic, by o nie zadbali i oferuje finansowe wsparcie.

Skorzystali z niego już m.in. właściciele Domu Wita Stwosza przy ul. Grodzkiej 39, który jeszcze kilka lat temu był ruderą i mógł po prostu rozpaść się na kawałki.

Pierwsze wzmianki o tym budynku przy Grodzkiej pochodzą z 1366 roku, w 2. połowie XV wieku kupił go Wit Stwosz. Ostatnio zaś kamienicy groziła katastrofa budowlana. Rozlatywała się, a odchylona od pionu elewacja stanowiła zagrożenie dla przechodniów. Na dół spadały kilkumetrowe płaty tynku, zawilgocone piwnice wypełniał grzyb.

Od 2011 roku obiekt jest ratowany i wraca do świetności przy udziale SKOZK. Remont pochłonął już ok. 4,5 mln zł. Efekty jednak robią wrażenie. W pięknie odremontowanych piwnicach ma zostać otwarta degustatornia win, a w samym budynku ulokuje się czterogwiazdkowy hotel. Otwarcie - w sierpniu 2015 r.

Łącznie przy 10 ulicach prowadzących na Wawel znajduje się 139 obiektów wpisanych do rejestru zabytków, w tym 100 mieszkalnych i usługowych. Od 2011 roku właściciele prywatnych kamienic mogą - zgodnie z decyzją SKOZK - starać się nie jak dotąd o pożyczki, lecz o bezzwrotne dotacje.

Co więcej, aby rewaloryzacja kamienic przy ulicach takich jak Grodzka, Stradomska, Krakowska, Bernardyńska czy św. Gertrudy postępowała szybciej, od 2013 roku SKOZK realizuje specjalny program "Drogi na Wawel". Zakłada on, że każdego roku 40 proc. sumy wszystkich dotacji do prac w krakowskich kamienicach trafi na ratowanie i odnowę zabytków przy drogach wiodących do wzgórza wawelskiego.

Dzięki wsparciu SKOZK remonty przeszły m.in. elewacje kamienicy przy ul. Grodzkiej 3 (w XVI w. działała tu drukarnia Mikołaja Szarfenberga, wydawcy "Odprawy posłów greckich"), kamienic przy Grodzkiej 23 i 37, których początki sięgają XIV wieku, także budynków przy ul. Stradomskiej, Podzamcze, Straszewskiego, Krakowskiej.

W tym i zeszłym roku remonty z dotacją SKOZK trwały w 19 kamienicach przy drogach na Wawel. W ramach specjalnego programu SKOZK przeznaczył na ten cel ponad 3,6 mln zł dotacji. W przyszłym roku ma to być kolejnych ok. 2,5 mln zł.

Jeszcze do poniedziałku trwa dodatkowy nabór wniosków o dotacje SKOZK na 2015 rok. Komitet szczególnie zachęca do starania się o nie właścicieli i opiekunów zabytków, które odwiedzą uczestnicy Światowych Dni Młodzieży w 2016 r. lub których stan będzie wtedy ważny dla wizerunku Krakowa.