Domu jednorodzinnego nie będzie można zmienić w blok

Mechanizm jest prosty - inwestor uzyskuje pozwolenie na budowę domu jednorodzinnego, dużego domu. Pozwolenie wydaje starosta. Inwestor stawia budynek, a po zakończeniu wszystkich robót w urzędzie gminy składa wniosek o uzyskanie decyzji o samodzielności lokali mieszkalnych w takim budynku. Czasem są to dwa mieszkania, ale częściej jest ich więcej. I potem sprzedaje je chętnym.

Resort budownictwa doliczył się ok. 800 tego typu inwestycji w całym kraju. Według ministerialnych urzędników, to omijanie prawa, na którym tracą ci, którzy kupują mieszkania. - Bo mają kłopoty z ubezpieczeniem takiego mieszkania czy nawet zastawieniem go pod kredyt hipoteczny - mówi wiceminister Tomasz Żuchowski.

W praktyce omijane są głównie zapisy planu zagospodarowania przestrzennego. Taki plan określa np., że na danych działkach wolno stawiać tylko domy jednorodzinne. Ich sprzedaż nie idzie jednak tak dobrze jak mieszkań. Poza tym cena za duży dom będzie niższa niż gdyby w tej samej kubaturze wykonać kilka mniejszych mieszkań. Niższa cena to więc mniejszy zysk dla inwestora.

Zachętą do sprzedaży takich mieszkań ma być „kameralność budynku” czy położenie w sąsiedztwie niskiej zabudowy. Kupujący są nieświadomi tego, że efekt finalny inwestycji jest inny niż przewidywało pozwolenie na budowę. W przekonaniu, że wszystko jest w porządku, utrzymuje ich decyzja wydana przez urzędnika gminnego, potwierdzająca, że ich mieszkanie to samodzielny lokal. - Tyle że taka decyzja wydawana jest w oderwaniu od wcześniejszego pozwolenia na budowę. Urzędnik w gminie w ogóle nie sprawdza, jakie było pozwolenie na budowę wydane przez starostwo - tłumaczy Tomasz Żuchowski.

I to właśnie chce zmienić Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa. W nowym Kodeksie urbanistyczno-budowlanym znajdzie się zapis, że decyzje o samodzielności lokali mieszkalnych mają być wydawane w oparciu o wydane wcześniej pozwolenia na budowę. Jeśli okaże się, że inwestor uzyskał zgodę na postawienie domu jednorodzinnego, a nie wielorodzinnego, to decyzji o samodzielności kilku mieszkań w takim budynku wydać nie będzie można.