Doradca prawdę ci powie

Na krawędzi

Ten, kto znalazł się na bruku i pragnie się przekwalifikować, potrzebuje czasami rozmowy z doradcą, by określić swoje oczekiwania i predyspozycje zawodowe. Bezrobotnym zarejestrowanym w urzędach pracy przysługuje prawo korzystania z bezpłatnych porad. W charakterze doradców pracują zwykle psychologowie, socjologowie albo pedagodzy.

Na krawędzi

 Przy Urzędzie Pracy Powiatu Krakowskiego działa Punkt Poradnictwa i Pośrednictwa Pracy. Pracuje w nim doradca. - Zainteresowanie poradami jest ogromne. W ciągu miesiąca przychodzi 20-40 osób - mówi Małgorzata Natanek, psycholog. Mają one możliwość skorzystania z porad indywidualnych oraz wzięcia udziału w warsztatach grupowych.
 Po poradę indywidualną zwracają się przede wszystkim bezrobotni od dłuższego czasu. Często ich sytuacja rodzinna jest trudna. - Z reguły są to kobiety, których mężowie stracili pracę -_ opowiada psycholog. Niektóre z nich - z powodu stresu, w jakim żyją - popadają w depresję. Mogą one liczyć na kilka spotkań z psychologiem. - Są to jednak skrajne przypadki - podkreśla psycholog. - Po kilku rozmowach, gdy stwierdzę, że potrzebna jest im długoterminowa pomoc, kieruję je Centrum Terapii Nerwic lub ambulatorium psychiatrycznego. _

Bezpłatna informacja

 Poradnictwo grupowe polega m.in. na organizowaniu warsztatów w terenie. - W ostatnim spotkaniu w Skale uczestniczyło 45 osób, a w Zielonkach - ponad 20 - mówi Małgorzata Natanek. Spotkania nie odbywają się według jednolitego scenariusza. Jeśli zbierze się grupa absolwentów, omawiane są techniki aktywnego poszukiwania pracy, sztuka autoprezentacji, rola pierwszego wrażenia, sposób przygotowania dokumentów aplikacyjnych. Osoby starsze, które już kiedyś pracowały, potrzebują przede wszystkim informacji.
 Jeśli szukają pracy - otrzymują listę legalnych pośrednictw, dowiadują się, że w centrach informacji i planowania kariery zawodowej mogą nieodpłatnie skorzystać z komputera.

Można się wyżalić

 Powiatowy Urząd Pracy w Krakowie zatrudnia czterech doradców: dwóch psychologów, pedagoga i socjologa. W ubiegłym roku z ich porad skorzystało 2 tys. bezrobotnych.
 - Wiele osób przychodzi do nas po to, żeby się wyżalić: że stracili pracę, nie mają za co nakarmić dzieci, grozi im eksmisja... -_ opowiada Katarzyna Krawczyk, psycholog.
 Sporo osób radzi się, w jaki sposób rozmawiać z pracodawcą. Niektórzy zamierzają rozpocząć działalność gospodarczą na własną rękę - pytają więc o pożyczkę.
 Dwóch doradców - z wykształcenia psychologów, zatrudnionych jest w Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Krakowie. - Na spotkanie z nimi nie można przyjść z ulicy. Trzeba się umówić -_ mówi Mirosław Głowacz, rzecznik centrum. - Nierzadko rozmowa z doradcą nie jest potrzebna; bezrobotny potrzebuje informacji, których mogą mu udzielić także inni pracownicy.

Jaki zawód wybrać?

 W Powiatowym Urzędzie Pracy w Bochni pracuje dwóch doradców. Są z wykształcenia socjologami. - To, że nie ma wśród nas psychologa nie jest przeszkodą. Mamy uprawnienia do wykonywania testu do samobadania Hollanda, natomiast w przypadku konieczności przeprowadzenia testów psychologicznych kierujemy naszych klientów do innych ośrodków - wyjaśnia Małgorzata Habińska, doradca.
 W ciągu roku z usług poradnictwa bocheńskiego PUP korzysta ok. 2 tys. osób - najwięcej z nich ma problemy z wyborem zawodu. Osoby, które przez długi czas nie pracowały, mają trudności z przystosowaniem się do wymogów rynku pracy.

Fioletowe spodnie - do szafy!

 W Tarnowskim PUP pracuje trzech doradców: dwóch socjologów i psycholog. Przeciętnie w ciągu miesiąca odwiedza ich 70 bezrobotnych. - Pod koniec starego i na początku nowego roku, gdy jest najwięcej zwolnień, mało kto do nas zagląda - opowiada Barbara Blacha, socjolog. - Bezrobotni rejestrują się i pobierają zasiłek. Dopiero po kilku miesiącach pojawia się refleksja, że może warto pomyśleć o przeszkoleniu... Najwięcej porad udzielamy wiosną i latem.
 Osoby ze średnim wykształceniem nie mogą pogodzić się z faktem, że ich kwalifikacje nie wystarczają do podjęcia pracy umysłowej. Aktualnie właściwie jedyną perspektywą jest dla nich praca w handlu.
 Zdarza się, że z porady korzystają osoby o bardzo wysokich kwalifikacjach. - Zgłosił się do nas człowiek świetnie wykształcony. Dopiero podczas scenek symulacyjnych, które odgrywamy po to, by nauczyć klientów, jak powinni się zachowywać podczas rozmowy z pracodawcą, okazało się, że był on apodyktyczny, usiłował zagadać "pracodawcę".
 Tymczasem rzadko się zdarza, by pracodawca chciał zatrudnić kogoś niesubordynowanego. Ponadto człowiek ten popełniał jeszcze jeden błąd - na rozmowę kwalifikacyjną przychodził w fioletowych spodniach. Niestety, ubiegając się o prestiżową posadę, trzeba mieć na uwadze obowiązujące kanony kolorystyczne. Najlepsze wrażenie robi ubranie granatowe, czarne i stalowe - podpowiada doradca.
 Po pomoc przychodzą także osoby zdesperowane, napomykające o tym, że zamierzają popełnić samobójstwo. - Nie prowadzimy terapii - zastrzega się Barbara Blacha. - Kierujemy takie osoby do poradni zdrowia psychicznego lub Ośrodka Interwencji Kryzysowej.

W kasie ani złotówki

 W nowosądeckim PUP jest dwóch doradców: socjolog i pedagog. - Gdy mamy do czynienia z bardziej złożonym problemem, korzystamy z usług psychologa zatrudnionego w Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej - opowiada Michał Nowak, doradca. W ubiegłym roku z usług nowosądeckich doradców skorzystało 3 tys. osób. Były to przeważnie kobiety. Mężczyźni wstydzą się okazać słabość...
 W powiecie nowosądeckim stopa bezrobocia sięga aż 20 proc. Dlatego bardzo często zdarza się, że po poradę przychodzą ludzie bardzo załamani - jak jedyny żywiciel rodziny, któremu ZUS przestał wypłacać świadczenia... Największą grupę klientów stanowią rolnicy i osoby z wykształceniem zawodowym.
 _- Po zbadaniu predyspozycji zawodowych poszukujących pracy, proponujemy im wzięcie udziału w różnych kursach, np. obsługi kasy fiskalnej, dla pracowników ochrony mienia, operatora wózków widłowych, magazyniera, stolarza... Szkopuł w tym, że w tym roku do tej pory nie dostaliśmy z funduszu pracy na ten cel ani złotówki... -_ mówi Michał Nowak.

Na ćwierć etatu

 W Powiatowym Urzędzie Pracy w Zakopanem psycholog jest zatrudniony na ćwierć etatu. Nie dlatego, że nie ma dla niego posady, wręcz przeciwnie - wolne miejsce czeka. Niestety - nie ma chętnych, którzy chcieliby pracować w charakterze doradcy. Powodem - niskie uposażenie. - Przez kilka lat była u nas zatrudniona pani psycholog, która wyjechała na stałe z miasta. Potem przyjęliśmy socjologa. Ale i on długo tu miejsca nie zagrzał. Był to młody człowiek, który szybko rozejrzał się za lepiej płatną pracą... - opowiada Krystyna Gawdzik, kierowniczka zakopiańskiego PUP. Socjolog zarabiał 914 zł brutto.
 Aktualnie z porad doradcy PUP w Zakopanem korzysta młodzież - uczniowie ostatnich klas szkoły podstawowej lub średniej.
 ALEKSANDRA NOWAK

Instytucje zatrudniające doradcę zawodowego:

 Powiatowy Urząd Pracy w Krakowie
 ul. Wąwozowa 34, tel. (012) 685-50-60 w. 201, 202, konsultacje codziennie w godz. 8-14
 Punkt Poradnictwa i Pośrednictwa Pracy przy Urzędzie Pracy Powiatu Krakowskiego,
 ul. Skarbowa 4, tel. 623-70-75, konsultacje codziennie w godz. 8-15 (prośba o wcześniejsze telefoniczne umawianie się)
 Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej WUP
 ul. Zacisze 7, tel. (012) 616-09-30, w poniedziałki w godz. 10-18, od wtorku do czwartku w godz. 8-16
 Powiatowy Urząd Pracy w Bochni
 ul. Wojska Polskiego 3, tel. (014) 61-110-51 (do 53), konsultacje w poniedziałki w godz. 8-16, od wtorku do piątku w godz. 7-15
 Powiatowy Urząd Pracy w Tarnowie
 pl. Bema 3, tel. (014) 622-45-86, konsultacje codziennie w godz. 8-15
 Powiatowy Urząd Pracy w Nowym Sączu
 ul. Węgierska 146, tel. (018) 44-29-113 w. 253, 307; codziennie w godz. 8-14
 Powiatowy Urząd Pracy w Zakopanem
 ul. ks. Stolarczyka 14, tel. (018) 201-54-79, konsultacje w każdy wtorek w godz. 7-11
 Osoba, która otrzymuje wymówienie, doświadcza krótkotrwałego uczucia ulgi. Zostaje ono bardzo szybko wyparte przez poczucie krzywdy, bycia dyskryminowanym, bezużytecznym, zepchniętym na społeczny margines. Towarzyszy temu uczucie bezsilności. Często obwinia siebie za to, co się stało. Obniża się samoocena. Na tym etapie życia niezwykle trudno jest odgonić negatywne myśli.
 _- Najważniejszym antidotum na dolegliwości związane z utratą pracy jest rozmowa z drugim człowiekiem. W ten sposób nagromadzone emocje mają szansę zostać nazwane. Następuje rozładowanie uczucia gniewu. Jeśli to nie nastąpi, pozostawiony samemu sobie człowiek może popaść w depresję, co może prowadzić do pojawienia się myśli samobójczych. Nierzadko bezrobotni szukają ucieczki od swoich problemów w alkoholu. Dlatego nie można pozwolić pozostającemu bez pracy członkowi rodziny na pogrążanie się w smutku i samotności -_ twierdzą psychologowie.