Kamoccy z Posiłowa

Z dziejów proszowickiego ziemiaństwa

   Na temat ziemiaństwa z rejonu Proszowic opracowań jest niewiele. O rodzinach Morstinów, Woźniakowskich, Kleszczyńskich słyszeli chyba wszyscy. Są jednak rody prawie zapomniane. Jednym z nich są Kamoccy.
   Z Kamockich najbardziej znana w okolicy stała się Karolina z Chwalibogów Kamocka (1868-1954). Pamiętają ją jeszcze najstarsi mieszkańcy Posiłowa i okolic, gdyż potrafiła uleczyć wiele schorzeń, a zwłaszcza choroby oczu. Była osobą obdarzoną wieloma umiejętnościami: pisała wiersze, malowała, haftowała, zgłębiała astronomię, astrologię, chemię, fizykę i medycynę. Dużo podróżowała m.in. do Afryki. Wśród egipskich zbiorów najoryginalniejszą pamiątką była zmumifikowana dłoń, która dziś znajduje się w rodzinnych zbiorach.
   Najcenniejsze są jednak dzienniki pani Karoliny. Prowadzone na bieżąco przez 25 lat zawierają informacje o sprawach domowych, wydarzeniach z najbliższej okolicy oraz o sytuacji w świecie. Czasem wzbogacone są o wycinki z prasy i samodzielnie wykonane rysunki. Na ich podstawie można szczegółowo odtworzyć przebieg działań I wojny światowej na naszym terenie. Pod datą 3 XI 1915 r. jest informacja: - Od kilku dni poczta otwarta w Proszowicach, byliśmy jej pozbawieni rok i cztery__miesiące.
   Pod koniec listopada zostały zanotowane następujące przemyślenia: - Wyszedł rozkaz od rządu austriackiego, aby oświetlać groby poległych i wtedy można było zdać sobie sprawę z ogromnej ilości mogił rozrzuconych w naszych stronach. Te małe światełka czepiały się pól, łąk i rowów. Pod krzyżem przydrożnym błyszczały i na wzgórzach, koło płotów i na szczerem polu...
   Nie brak zdarzeń zabawnych jak to z grudnia 1915 r. - ...Nie dalej jak wczoraj Zygmunt (syn Karoliny Kamockiej) ze swym ordynansem Stachem ubrani w szynele, z karabinami na plecach i uzbrojeni w piki pojechali konno najpierw do J... potem do G... i P... we wsi udając Kozaków. Chłopi przebudzeni, z przerażeniem wielkim odpowiadali na ruskie pytania Zygmunta rzucane energicznie. Gdy Zygmunt niby rozsierdzony o to, że J... nie wie, ilu jest żandarmów austriackich w Kościelcu, zagroził mu piką, żona jego krzyczeć zaczęła: "On medal dostał za japońską wojnę, niech mu wielmożny pan da spokój". (...) Cała ta wyprawa mogła się źle zakończyć, bo żandarmi austriaccy co noc się włóczą po wsiach. Na drugi dzień komentarzy i bajek było bez miary. My pilnujemy sekretu, aby się nie narazić na nieprzyjemności.
   Cztery tomiki dzienników kończą się w 1939 r. Tymczasem w czasie II wojny światowej we dworze w Posiłowie kwaterowały wielokrotnie oddziały partyzanckie AK, czasowo ukrywały się osoby odpowiedzialne za zamachy na Niemców, a także uciekinierzy w obozów i wysiedleńcy. Syn Karoliny - Stanisław Kamocki władający biegle językiem niemieckim interweniował u Niemców sprawach ziemian i sąsiadów małorolnych, także swych pracowników, broniąc ich przed wywiezieniem na roboty do Rzeszy. Bezpośrednio w ruchu oporu zaangażowany był syn Stanisława - Feliks, który współredagował prasę podziemną, a od 1944 roku uczestniczył w partyzanckich akcjach zbrojnych. To właśnie Feliks Kamocki (1922-91) odziedziczył po babce talent literacki. - Ojciec napisał dla mnie obszerne wspomnienia, abym pamiętał czasy jego młodości - mówi mieszkający dziś w centralnej Polsce syn Feliksa Kamockiego - Stanisław. To właśnie on jest w tej chwili właścicielem przebogatego archiwum rodziny Kamockich.
BOŻENA KŁOS