Kapitan Ameryka

Rafał Stanowski: FILMOMAN

Ostatnia dekada w kinie rozrywkowym Hollywood należy do kumpli Batmana i Spidermana. Wszelkiego typu mutanci oraz x–factorzy obsiedli fotele w garderobach Fabryki Snów. Dlaczego bossowie postawili na kino z komiksu rodem? Ameryka od tragicznych wydarzeń w Nowym Jorku jest na wojnie. I to na najbardziej poważnej wojnie od czasu Wietnamu, a może nawet 1941 roku. Popkulturę zaprzęgnięto więc w tryby maszyny tłumiącej masową depresję. Innymi słowy – superbohaterowie pełnią rolę psychoanalityka, który przekonuje, że wszystko będzie dobrze.

Pierwszy tę puszkę anty–Pandory otwarł Sam Raimi. W 2002 roku wypuścił do walki Spidermana – z ogromnym sukcesem. Człowiek Pająk w zranionej przez Bin Ladena Ameryce bił rekordy – frekwencyjne i finansowe. Nic dziwnego, że doczekał się aż trzech ekranowych wskrzeszeń, a wkrótce ujrzymy jeszcze jeden film z tej serii. W 2005 roku przełomu dokonał Christopher Nolan – jego "Batman. Początek” odsłonił nowe oblicze ekranizacji komiksowych. Film nie tylko krzepił serca, lecz wznosił się wyżej, zastanawiając nad istotą superbohatera. Koncept zdobył aplauz – wysokie noty u publiczności przełożyły się na gigantyczne zyski. Nolan powtórzył pomysł (i sukces) realizując "Mrocznego Rycerza”, jeden z najlepiej sprzedających się filmów w historii. Wkrótce zobaczymy finalną część nietoperzowej trylogii.

W międzyczasie kinowe ekrany zaludnili pobratymcy obu Manów – X–Men (aż pięć filmów!), Srebrny Surfer, Fantastyczna Czwórka, Hellboy, Constantine, Strażnicy, Marv z Miasta Grzechu, Hulk, Spirit czy Iron Man. W tym super–kalejdoskopie pojawił się nawet Superman.

Na tym tle Kapitan Ameryka ze stajni Marvela to prawdziwy weteran. Urodził się w umysłach Jeogo Simona i Jacka Kirby’ego, którzy zbudowali potęgę wydawnictwa Marvel, jeszcze przed drugą wojną światową. Do akcji wszedł niedługo przed atakiem na Pearl Harbor, a więc w czasie gorącym, gdy Stany Zjednoczonegotowały się do wojny. Miał pobudzić patriotyzm wśród Amerykanów i zachęcić do wstępowania do wojska. Nic dziwnego, że facet w trójkolorowym, nawiązującym do flagi USA trykocie największą popularność zdobył w czasie walki z państwami osi. A także zaraz po jej zakończeniu, czyli w okowach zimnej wojny.

Dlaczego piszę tak wiele o kontekście, a tak mało o tym filmie? Bo nie jest wart, by poświęcić mu więcej niż jeden akapit. Odkurzony superbohater został ubrany w staroświeckie filmowe szaty. Nie znajdziemy tu ani moralnych rozterek Batmana, ani psychologicznej wiwisekcji Strażników. Scenariusz wygląda jakby napisano go w departamencie propagandy. Natężenie patriotycznego patosu tężeje z minuty na minutę i w końcówce staje się niestrawne. Efekty specjalne, trójwymiarowy obraz i pomysły graficzne robią wrażenie, zwłaszcza jeśli ktoś lubił tropić tajne bronie III Rzeszy. Nie potrafią jednak ukryć, że Kapitan Ameryka najlepsze lata ma dawno za sobą.