Kraków miastem szkieletorów

Niedokończone, niszczejące budynki stają się niechlubną wizytówką Krakowa. To już nie tylko słynny "szkieletor" przy rondzie Mogilskim. Praktycznie w każdej dzielnicy znaleźć można obiekty, które straszą. A urzędnicy miejscy i pracownicy Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego twierdzą, że jeśli konstrukcja nie zagraża bezpieczeństwu, to nie mogą zmusić właściciela do dokończenia budowy. Rozwiązaniem teoretycznie mógłby być tzw. podatek katastralny, ale w Polsce nie ma zgody na jego wprowadzenie.

Podgórze. Remont głównego, reprezentacyjnego placu tej dzielnicy zakończył się na początku wakacji. Niestety, zaledwie kilkadziesiąt metrów dalej, obok pięknego kościoła św. Józefa straszy niedokończony, czterokondygnacyjny, ceglany budynek. Nie ma w nim nawet okien.

- W takim stanie jest od wielu lat. Nawet nie pamiętam już jak długo - mówi Jacek Bednarz, przewodniczący Rady Dzielnicy XIII Podgórze. Przyznaje, że to niejedyny przykład niedokończonej inwestycji w Podgórzu.

- Jeszcze gorzej sytuacja wygląda z w rejonie ul. Lwowskiej, gdzie inwestor wykopał wielką dziurę i nic tam od dłuższego czasu się nie dzieje. Zgłosiliśmy to nawet do PINB, bo wprawdzie teren jest ogrodzony, ale według mnie nieodpowiednio - mówi Jacek Bednarz.

Niedokończone budynki bez trudu znaleźć można w innych dzielnicach, m.in. przy ul. Kazimierza Wielkiego (Krowodrza), ul. Emaus (Zwierzyniec) czy przy ul. Kosocickiej w rejonie osiedla Rżąka. To tam znajduje się ogromny, straszący dom, o którym krążą już legendy. Oglądają go codziennie tysiące kierowców wjeżdżających do Krakowa od strony Wieliczki. - Prawda jest taka, że kogo by się zapytać, to jest w stanie wskazać w swojej okolicy jakieś "szkieletory" - mówi Zbigniew Kożuch, przewodniczący Rady Dzielnicy XII Bieżanów-Prokocim.

Co gorsza, w Krakowie wciąż przybywa kolejnych "szkieletorów" i to nawet na miejskich działkach. Tak jest choćby w przypadku ośrodka hotelowo--rehabilitacyjnego, który miał powstać przy ul. Praskiej 46. W 2011 r. Międzynarodowe Stowarzyszenie Policji (IPA) otrzymało od gminy prawo wieczystego użytkowania tej działki. Miał tam stanąć pięciokondygnacyjny budynek. Do dziś powstał tylko jego szkielet, trwa rozprawa sądowa między inwestorem (IPA) i wykonawcą - firmą Barzak, a końca budowy nie widać.

- Ciężko ocenić, ile w ostatnim czasie przybyło takich niedokończonych budynków, bo nie ma dokładnych danych. Pewne jest, że mamy ich w naszym mieście dużo - mówi Piotr Krochmal, prezes krakowskiego Instytutu Analiz Monitor Rynku Nieruchomości. - Wymienić można np. kolejne niedokończone bloki przy ul. Wierzbowej, które budowała firma Leopard.

Pracownicy Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego w Krakowie tłumaczą, że nie prowadzą ewidencji rozpoczętych, a niedokończonych inwestycji. Zaznaczają, że przerwanie budowy na czas dłuższy niż 3 lata powoduje wygaśnięcie decyzji o pozwoleniu na budowę. W PINB przekonują jednocześnie, że nie są w stanie nikogo zmusić do dokończenia budynku. - Prawo budowlane nie przewiduje możliwości nałożenia obowiązku zakończenia robót w określonym terminie - tłumaczy Przemysław Ziębacz, zastępca powiatowego inspektora nadzoru budowlanego w Krakowie.

Jeśli więc niedokończony budynek nie zagraża bezpieczeństwu, może stać tak w nieskończoność. Nie można nawet nikogo zmusić, by na "szkieletorze" zawiesił płachtę, która go zakryje, jeśli właściciel twierdzi, że nie ma pieniędzy.

Zdaniem Piotra Krochmala problem mogłoby rozwiązać wprowadzenie tzw. podatku katastralnego, który zastąpiłby podatek od nieruchomości. Różnica jest taka, że ten drugi obliczany jest na podstawie powierzchni nieruchomości, a podatek katastralny - od jej wartości.

- Taki podatek chroniłby szczególnie najatrakcyjniejsze części miasta, bo nikomu nie opłacałoby się pozostawić niedokończony budynek i płacić wysoki podatek od jego wartości (i wartości gruntu) - tłumaczy Piotr Krochmal. Dodaje, że jeśli komuś nie starczałoby pieniędzy na dokończenie budowy, to sprzedawałby obiekt. Na razie jednak nie zapowiada się, by został wprowadzony podatek katastralny, bo jest sprzeciw społeczny. Zmiana mogłaby bowiem dla wielu osób oznaczać nawet kilkukrotny wzrost opłat.

W sprawie niedokończonych budynków ręce bezradnie rozkładają także urzędnicy miejscy. Zapytaliśmy ich, czy np. w ramach tzw. parku kulturowego (oprócz Starego Miasta ma zostać wprowadzony w Podgórzu i Nowej Hucie) można byłoby obligować inwestorów, którzy nie są w stanie dokończyć budowy, aby "szkieletory" zasłaniali chociaż jakimiś estetycznymi płachtami itp. - W świetle obowiązujących przepisów ustawowych nie jest możliwe rozwiązanie sygnalizowanego problemu - twierdzi Katarzyna Olesiak, zastępca dyrektora Wydziału Kultury i Dziedzictwa Narodowego w magistracie.

Co dalej z najsłynniejszym szkieletorem
Najsłynniejszy szkieletor w Polsce - biurowiec przy rondzie Mogilskim przestanie straszyć. Będzie Treimorfą

- Firma deweloperska GD&K Group ma prawomocne pozwolenie na dokończenie jego budowy. Inwestor jest na etapie poszukiwania wykonawcy inwestycji. Budowa miałaby ruszyć w marcu 2016 roku.
Prowadzone są też rozmowy z potencjalnymi najemcami kompleksu.

- Budowa biurowca rozpoczęła się już w 1975 roku, jednak ze względu na kryzys ekonomiczny nie została ukończona. Obiekt przez lata służył jedynie jako miejsce do wywieszania wielkich reklam. Zabronił tego jednak plan miejscowy dla tego obszaru.

- Szkieletor, zwany też NOT-em, to najwyższa budowla w Krakowie - ma aż 92 metry i 60 centymetrów wysokości. Jako Treimorfa zostanie jeszcze podwyższona - do 102,5 m.

- W ramach inwestycji rozbudowana zostanie wieża szkieletora, a po bokach powstaną dwa niższe budynki. Powierzchnia kompleksu ma wynieść około 85 tys. metrów kwadratowych. Będą tam biura, usługi, mieszkania oraz hotel.

(AG)
[email protected]