Kraków tworzy metropolię i dzieli miliony z sąsiadami

Przedstawiciele władz Krakowa i 14 ościennych gmin ostatnio spotykają się coraz częściej. Połączył ich miliard złotych z dotacji unijnych, który będzie do wydania na zadania związane z całą metropolią.

– Taka współpraca gmin była bardzo potrzebna. Widać ich wysiłek, aby się porozumiały – komentuje prof. Aleksander Noworól z Uniwersytetu Jagiellońskiego i Uniwersytetu Ekonomicznego.

W piętnastu gminach naszego obszaru aglomeracyjnego żyje ponad milion mieszkańców. – To ogromny potencjał gospodarczy i naukowy, głównie skupiony w Krakowie, ale nie tylko. Trzeba to połączyć i wspólnie wykorzystać – zaznacza wiceprezydent Krakowa Tadeusz Trzmiel.

Wcześniej kontakty między gminami z naszej aglomeracji były sporadyczne. Każda myślała głównie o sobie. Teraz samorządowcy widzą, że aglome­rację trzeba budować wspólnymi siłami.

Pomóc ma w tym Stowarzyszenie Metropolia Krakowska, powołane do życia w czerwcu tego roku. Impulsem było nowe narzędzie zaproponowane przez Komisję Europejską, czyli Zintegrowane Inwestycje Terytorialne (ZIT). Umożliwia ono powierzenie takiej organizacji, jaką jest Metropolia Krakowska, skorzystania z funduszy unijnych na projekty aglomeracyjne zaplanowane w latach 2014-2020.

Początkowo wspólne rozmowy nie były łatwe, teraz jednak jest coraz lepsze porozumienie.

– Dobrze, że się lepiej poznaliśmy, a przecież wzajemnie od siebie zależymy – mówi Elżbieta Burtan, wójt Zabierzowa. Przypomina, że nie tylko mieszkańcy gmin ościennych do pracy dojeżdżają do Krakowa. W przypadku Zabierzowa, Wieliczki, Skawiny i Niepołomic taki ruch odbywa się też w drugim kierunku.

W ramach ZIT do podziału ma być 236 mln euro, a więc miliard złotych. Wyznaczono po­szczególne zadania (patrz ramka), na które będą przekazywane unijne pieniądze. Zdecydowanym priorytetem są inwestycje związane z walką ze smogiem.

– Działania w Krakowie na rzecz poprawy powietrza nie są wystarczające. Trzeba działać na terenie Skawiny, Niepołomic czy innych gmin – podkreśla wiceprezydent Trzmiel.

Duże znaczenie będzie więc mieć powstająca już strategia dla piętnastu gmin w wielu dziedzinach, m.in. w zakresie poprawy ochrony powietrza.

Prof. Noworól zwraca natomiast uwagę, że w naszej aglomeracji powinniśmy wzmocnić przemysł. ZIT ma w tym pomóc. Rezerwowane są w nim pieniądze (47 mln euro) na strefy aktywności gospodarczej, takie jak m.in. Nowa Huta Przyszłości, a więc nowe centrum biznesu i przedsiębiorczości plano- wane we wschodniej części Krakowa, czy nowa strefa w Wieliczce oraz edukację zawodową (15 mln euro).

Gminy chciały, aby więcej pieniędzy było na drogi, ale obecny limit to 15 mln euro. Fundusze w ramach unijnych programów na konkretne projekty mają być dzielone od przyszłego roku. Przedstawiciele gmin przyznają, że ich podział na drogi może wywołać największe dyskusje. Mają nadzieję, że to ich jednak nie zniechęci do współpracy.

[email protected]

NA CO PODZIELĄ PIENIĄDZE

47 mln euro – Strefy aktywności gospodarczej (centra biznesowo-przemysłowe).

20 mln euro – Termo­modernizacja oraz odnawialne źródła energii.

50 mln euro – Poprawa jakości powietrza.

60 mln euro – Transport niskoemisyjny (ekologiczny).

5 mln euro – Gospodarka wodno-ściekowa.

15 mln euro – Infrastruktura drogowa.

14 mln euro – Opieka społeczna dla osób starszych i niepełnosprawnych.

5 mln euro –Wsparcie dla firm i spółdzielni społecznych.

15 mln euro – Wsparcie szkolnictwa zawodowego.

5 mln euro – Infrastruktura związana z ochroną zdrowia.