Książ Wielki. Stolica gminy ponownie stanie się miastem

Władze gminy postanowiły starać się o przywrócenie statusu miasta, którym Książ Wielki był do 1869 roku przez około 500 lat.
Ukazał się projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast oraz nadania niektórym miejscowościom statusu miasta. Na liście przyznającej prawa miejskie jest też Książ Wielki.

Sprawa wydaje się przesądzona. - Skoro Książ Wielki znalazł się w projekcie, a rozporządzenie ma ukazać się pod koniec lipca, to raczej nic nie powinno się zmienić – uważa Marek Szopa, wójt gminy Książ Wielki. Formalnie nic się nie zmieni, a dla mieszkańców status miasta ma znaczenie historyczne, a także prestiżowe. Jako argument podają też wizerunek centrum Książa, które, jak mówią, ma miejski charakter.
Jednak nie wszystkim mieszkańcom spodobał się pomysł o miejskim charakterze Książa.

- Mieszkańcy innych sołectw raczej opowiadają się za miastem, ale wiele osób, zwłaszcza ze starszego pokolenia nie chce takiej zmiany, a z kolei młodzież woli mieszkać w mieście - powiedział nam Adam Zyguła, sołtys Książa.

Uważa, że w mieście powinny znaleźć się siedziby dla Koła Gospodyń Wiejskich, seniorów i młodzieży.

- Od dawna obiecany był dom kultury. Może powstanie gdy Książ stanie się miastem - pyta retorycznie sołtys.

Liczy, że będą na to pieniądze po zbudowaniu drogi ekspresowej S7. Wtedy w gminie ulokują się firmy i wzrosną wpływy do budżetu.

Wójt Szopa zapewnia, że mieszkańcy, o co niektórzy się martwią, nie poniosą kosztów przywrócenia praw miejskich Książa Wielkiego i nie będą musieli zmieniać danych w dokumentach. Gmina wyda jedynie pieniądze na zmianę m.in. pieczątek oraz tablic, co szacuje na 20-30 tys. zł. Przywrócenie praw miejskich nie będzie też miało wpływu na lokalne podatki, które bez względu na status miejscowości, dla całej gminy uchwala Rada Gminy.

- Również nie będziemy poszkodowani w przyznawaniu unijnych dotacji, gdyż kryteria tak dla gmin wiejskich, jak i miejskich są jednakowe – przekonuje wójt Szopa.

Książ Wielki był miastem przez około 500 lat. Nie jest znana dokładna data założenia grodu, ale wiadomo, że powstał na prawie magdeburskim około 1370 roku. Przed trzecim rozbiorem Polski, do 1975 roku, Książ Wielki pełnił dużą rolę. Był siedzibą powiatu, obejmującego: Jędrzejów, Miechów, Wolbrom, Żarnowiec. Miasto po rozbiorze Polski, od 1795 roku znajdowało się w zaborze austriackim. Po 14 latach włączono go do Księstwa Warszawskiego, a po Kongresie Wiedeńskim w 1815 roku zostało przypisane do Królestwa Kongresowego. Książ Wielki prawa miejskie utracił w 1869 roku. Była to kara zaborców za udział mieszkańców miasta w powstaniu styczniowym.

Uchwałę o staraniu się o przywrócenie praw miejskich podjęto na sesji Rady Gminy w marcu 2022 roku. Przez dwa lata władze przygotowywały dokumenty i przeprowadziły konsultacje społeczne. Wprawdzie udział mieszkańców w nich nie był duży, ale ci którzy uczestniczyli w nich, w większości opowiedzieli się za przywróceniem miejskiego charakteru stolicy gminy.

W całej gminie mieszka prawie 5200 osób, a w Książu Wielkim około tysiąc osób. - Książ nie będzie najmniejszym miastem w Polsce. Są znacznie mniejsze – dodaje wójt Szopa. I ma rację. Na przykład trzykrotnie mniejszy jest Opatowiec, a dwa razy mniej mieszkańców liczy Wiślica.