"Lepsze Miasto" dla Rybitw, Północnego Bieżanowa i Złocienia. Przedsiębiorcy i architekci mają plan dla południowo-wschodniego Krakowa

Nowa koncepcja zagospodarowania i rozwoju dla krakowskich dzielnic XII i XIII zakłada podział tego obszaru na cztery strefy, które „powinny współgrać ze sobą jak w jednym organizmie”. W „Lepszym Mieście” nie ma mowy o budowie wieżowców (planowanych w ramach pomysłu na krakowski Manhattan), a jedynie obiektów o wysokości do pięciu kondygnacji. Jest tam natomiast miejsce: na enklawy zieleni, części mieszkaniową i usługową, w tym usługami publicznymi, strefę przemysłu oraz biznesu. Opracowując ten projekt wykorzystano m.in. postulaty i uwagi mieszkańców z konsultacji społecznych dotyczących „Nowego Miasta”, prowadzonych przez Kraków jesienią 2023 roku.

- Od roku nie było ze strony Krakowa żadnego kontaktu z przedsiębiorcami, którzy sprzeciwiali się koncepcji „Nowego Miasta”. Nie jesteśmy tylko bezproduktywnymi krytykami pomysłów miasta. Stąd nasza inicjatywa przygotowania własnego projektu. Chcemy pokazać, że ten obszar nie musi być monokulturowy. Proponujemy rozwiązanie, które połączy potrzeby wszystkich użytkowników tego terenu. Do tego nawiązuje też nazwa, jaką nadaliśmy koncepcji – Synergia Park - zaznacza Remigiusz Tytuła, przewodniczący zarządu Fundacji Rozwoju Przedsiębiorczości "Klaster Rybitwy", która zainicjowała stworzenie projektu Lepsze Miasto, przygotowanego przez zespół architektów i urbanistów pod przewodnictwem Roberta Kuzianika i Janusza Sepioła.

Jak mówił podczas wtorkowej (5 marca) prezentacji architekt i historyk sztuki Janusz Sepioł, „Lepsze Miasto” pokazuje zupełnie inne podejście do zagospodarowania Rybitw i okolicy, niż pomysł Krakowa.

- Novum opiera się na rozpoznaniu wartości, które tam już są i dostosowaniu ich rozwoju do charakteru i możliwości poszczególnych obszarów/stref. Takich stref jest cztery: mieszkaniowa – Miasto Złocień - którą należy powiększyć i wykonać tam miejską infrastrukturę np. ośrodek zdrowia, szkołę średnią, centrum kultury, park przemysłowy – tu wystarczy utrzymać to co się tam dzieje i ułatwić inwestycje produkcyjne, park biznesowy - biura, logistyka, wzdłuż ul. Botewa może powstać elegancka biznesowa pierzeja, tak jak dzieje się to już na wcześniejszym odcinku, obszar zieleni - przede wszystkim stworzenie parku deszczowego, czyli zbiornika wodnego z atrakcyjnymi funkcjami sportowymi (w pobliżu oczyszczalni ścieków, funkcją parku będzie także ograniczenie zagrożenia powodziowego), a także botanicznego ogrodu leśnego, położonego już za autostradową obwodnicą Krakowa – wyliczał Janusz Sepioł.

Prognozowana docelowa liczba mieszkańców Miasta Złocień to 25 tys. (na terenie o wielkości 71,5 ha). Park przemysłowy zaprojektowano na w sumie 165 ha (z uzupełnieniem układu drogowego i komunikacyjnego, z budową m.in. kładki pieszej nad torami ze stacji Bieżanów oraz dworca autobusowego). Dla parku biznesowego zarezerwowano 92,4 ha, a pod zieleń – 171,2 ha.

W „Lepszym Mieście” przewidziano także obiekty o charakterze ogólnomiejskim, m.in.: duże centrum handlowe (na terenie obecnych Zakładów Garbarskich), linię tramwajową do osiedla Złocień (realizację tego projektu Kraków obiecuje w ciągu kilku najbliższych lat), stworzenie węzła kolejowego spinającego linie kolejowego od strony Bochni i Wieliczki, stworzenie transportu szynowego na linii Bieżanowska – Złocień, budowę dworca autobusowego. Nowy pomysł dla Rybitw, północnego Bieżanowa i Złocienia zakłada również poprawę sieci dróg lokalnych, w tym rozbudowę ulic na os. Złocień, gruntowną przebudowę ulicy Półłanki (w opinii pomysłodawców możliwe połączenie jej tunelem drogowym z Bieżanowem).

- Wydaje się, że Synergia Park odpowiada na wszystkie potrzeby społeczne. Ogranicza korki, dodaje infrastrukturę drogową i tramwajową, a także szkoły, szpitale, parki. Proponuje także rozwiązania przeciwpowodziowe. I najważniejsze - nie wymazuje gumką 200-250 podmiotów gospodarczych i 10 tysięcy miejsc prac. Projekt lepsze Miasto jest dowodem na to, że da się połączyć potrzeby mieszkańców oraz przedsiębiorców, i nie trzeba przy tym niczego niszczyć – mówił podczas prezentacji Rafał Leszczyński, przewodniczący rady fundacji „Klaster Rybitwy”.

Położone na peryferiach Krakowa dzielnice XII i XIII są „od zawsze” mocno zaniedbane. Jak opiniowano podczas wtorkowej prezentacji, to „obszar chaosu przestrzennego, niewydolności transportowej, właściwie zdegradowanego środowiska, obszar zagrożony podtopieniami”. Jednocześnie to obszar dynamicznej zabudowy mieszkaniowej i rozwijającej się od lat strefy gospodarczej, a Kraków „od ponad dekady planuje tam różne koncepcje, które zupełnie nie uwzględniają ani obecnego stanu zagospodarowania tego obszaru, ani interesów funkcjonujących tam mieszkańców i przedsiębiorców”.

Ostatnim przykładem tego typu projektu było „Nowe Miasto”, zakładające budowę na Rybitwach i w Płaszowie dzielnicy mieszkalno-biznesowej, czyli gigantycznego osiedla z wieżowcami o wysokości 150 m. Koncepcję tę mocno oprotestowali m.in. przedsiębiorcy z tego rejonu Krakowa, obawiający się, że wprowadzenie tam nowych funkcji będzie oznaczało dla nich konieczność wyprowadzenia się z tego obszaru, czego konsekwencją może być utrata tysięcy miejsc pracy.

- Celem projektu „Synergia Park” jest uczynienie Rybitw i okolicy, w niedługiej perspektywie, atrakcyjnej dobrze urządzonej dzielnicy, po prostu – dobrego miejsca do życia. Uważamy, że projekt przygotowany z inicjatywy „Klastra Rybitwy” jest dobry, a nawet bardzo dobry, ale nie idealny, dlatego nasza koncepcja zagospodarowania południowo – wschodniej części Krakowa zostanie poddana społecznym konsultacjom. Jesteśmy otwarci na różne pomysły i uwagi – powiedział nam Remigiusz Tytuła.

Przedsiębiorcy z Rybitw i autorzy projektu „Lepsze Miasto” zamierzają zainteresować nim kandydatów na prezydenta w wiosennych wyborach samorządowych, a potem nowe władze Krakowa. Liczą, że koncepcję zagospodarowania i rozwoju dla dzielnic XII i XIII uda się zrealizować z pomocą funduszy unijnych. Z wyliczeń wynika, że jeśli będą na to pieniądze, krakowskie „Lepsze Miasto” może powstać w ciągu 6-8 lat.