Módl się i pracuj, a nie bądź smutny - tą sentencją kierował się papież Benedykt XVI

Fot. archiwum

Idąc tym tropem myśli papieża, można powiedzieć, że Bóg uznał, iż 16 kwietnia 1927 r. na świecie ma się pojawić dziecko Józefa i Marii Ratzingerów, mieszkających w małej bawarskiej miejscowości Marktl.

Na chrzcie dano mu imię po ojcu policjancie - Józef. Matka była córką piekarza. Przyszły papież był drugim dzieckiem spośród trojga rodzeństwa. Najstarszy jego brat, Georg, też został księdzem, muzykologiem. Siostra (Maria) umarła w 1991 r., a przez długie lata prowadziła dom przyszłemu papieżowi, gdy ten był biskupem i kardynałem.

W 1941 r. musiał wstąpić do Hitlerjugend. Dwa lata później, jako 16-latek przeszedł przeszkolenie w oddziałach pomocniczych obrony przeciwlotniczej, a w listopadzie 1944 r. rozpoczął służbę wojskową w Wehrmachcie. Pod koniec wojny dostał się do niewoli amerykańskiej. Krótko w niej przebywał, ponieważ już w czerwcu 1945 r. wrócił do domu.

Po kilku miesiącach wstąpił razem z bratem do seminarium duchownego w Monachium. Razem otrzymali też święcenia kapłańskie. Był rok 1951. Został wikariuszem w jednej z monachijskich parafii i wykładowcą w seminarium we Fryndze.

Mając 26 lat, został doktorem teologii na podstawie pracy "Lud Boży w nauce św. Augustyna o Kościele". Jako 27-latek uzyskał habilitację (za pracę o teologii dziejów u św. Bonawentury).

Profesorem uczelnianym został jako 28-letni kapłan, a zwyczajnym po kolejnych siedmiu latach. Wykładał na uniwersytetach w Bonn, Munster, Tybindze i Ratyzbonie. W Tybindze kolegował się z głośnym swego czasu teologiem - Hansem Kuengiem, który po publikacjach na temat doktryny o nieomylności papieża został pod koniec lat 70. przez Jana Pawła II pozbawiony prawa wykładania teologii katolickiej.

W czasie Soboru Watykańskiego II ks. Józef Ratzinger był doradcą soboru i kard. Fringsa z Kolonii. Przełomowy w jego karierze był rok 1977. W marcu Paweł VI powołał go na stolicę arcybiskupią w Monachium. W czerwcu został kardynałem.

Kolejnym przełomowym rokiem był 1981. Wówczas Jan Paweł II powierzył mu stanowisko prefekta prestiżowej Kongregacji Nauki Wiary. Kard. Ratzinger stał się jednym z najbardziej znanych kardynałów. Jego wypowiedzi spowodowały, że zyskał miano "pancernego kardynała".

Ks. prof. Zygmunt Zieliński podkreśla: - Kard. Ratzinger nie szedł na kompromis z teologami, którzy gotowi byli na "reformowanie" podstaw, na których opiera się Kościół, byle tylko zaskoczyć nieoczekiwaną nowością.

Kard. Ratzinger był znany z tego, że mocno sprzeciwiał się temu, żeby teologowie mogli mówić, co chcą. Podkreślał, to jest Chrystusa Kościół, a nie pole eksperymentalne teologów. Przekonywał, że teologia musi trzymać się w ryzach wyznaczonych przez naukę Kościoła katolickiego, bo w przeciwnym wypadku jest sprzeczna z nauką katolicką.

19 kwietnia 2005 roku kardynałowie wybrali Józefa Ratzingera papieżem. Mimo 78 lat wybór przyjął. Dlaczego wybrał imię Benedykt? Tłumaczył, że wielokrotnie inspiracji szukał w regule św. Benedykta, patrona Europy, który zaleca: "Módl się i pracuj, a nie bądź smutny". W wolnych chwilach Benedykt XVI gra na fortepianie utwory Mozarta. Swoją dewizą uczynił słowa: "Współpracownicy prawdy".
Trwający prawie 8 lat pontyfikat Benedykta XVI był odmienny w stylu od pontyfikatu jego poprzednika Jana Pawła II, jednak z doktrynalnego punktu widzenia stanowił jego kontynuację. Papież z Niemiec był mniej żywiołowy i spontaniczny niż jego poprzednik. Jednak w pierwszym okresie swojego pontyfikatu nie było tygodnia, aby Benedykt XVI nie powoływał się na Jana Pawła II.

Ostrożny i powściągliwy w kwestiach dialogu ekumenicznego, gdy stał na czele dawnego Świętego Oficjum (Kongregacji Nauki Wiary), po wyborze na papieża Ratzinger okazał się odważnym kontynuatorem dzieła zbliżenia z innymi Kościołami chrześcijańskimi. Kontynuując dzieło Jana Pawła II dialogu z judaizmem, Benedykt XVI odwiedził również - 19 sierpnia 2005 r. - synagogę.

W maju 2006 r. Benedykt XVI przyjechał do Polski. Papież odwiedził m.in. niemiecki obóz koncentracyjny Auschwitz-Birkenau. W ciszy modlił się pod Ścianą Straceń w Auschwitz, a potem zdjął piuskę i głęboko się skłonił. Zwykle w liturgii biskup zdejmuje piuskę jedynie w obecności Najświętszego Sakramentu.

- Jestem tu dziś, by prosić o łaskę pojednania - powiedział w przemówieniu wygłoszonym po włosku. -Przychodzę jako syn narodu niemieckiego - zaznaczył.

Adam Blacer, znawca islamu z DemosEuropa, przyznaje, że Benedykt XVI nie ma najlepszej reputacji wśród wyznawców islamu. Powodów jest kilka. Między innymi zapamiętali oni papieżowi wykład w Ratyzbonie, w którym zacytował on słowa Manuela Paleologa (cesarza bizantyńskiego w latach 1391-1425): "Wskaż mi, co nowego wniósł Mahomet; wtedy znajdziesz tylko to, co złe i nieludzkie, jak choćby to, że nakazał szerzyć mieczem wiarę, którą głosił". Co prawda papież wyjaśnił, że to tylko cytat, nie zaś jego poglądy, lecz uraz został do dziś.