Monotonne poszukiwania

Powodów jest co najmniej dwa. Po pierwsze, „Skarb” Corneliu Porumboiu zwyciężył w prestiżowym konkursie Un Certain Regards w Cannes, gdzie jury docenia przede wszystkim niekonwencjonalne, autorskie spojrzenie twórców na rzeczywistość. Po drugie, Porumboiu kreśli interesujący portret pokolenia homo sovieticus. Jego reprezentantów cechuje silna determinacja, której przyświeca proste motto: „Byle się nie narobić, ale zarobić”.

Ta kusząca droga do upragnionego, materialnego celu jest w filmie żmudna i rozciągnięta w czasie fabularnych zdarzeń do granic możliwości. Reżyser stroni od popularnych chwytów typowych na przykład dla kina przygodowego. Działania zmierzające do okrycia skarbu raczej wywołują nudę niż pełne napięcia sytuacje. Nawet widmo zagrożenia w postaci wyłaniających się na horyzoncie policjantów, nie oznacza przełomu.

Świata przedstawiony w „Skarbie” wypełnia monotonia i rutyna. Główny bohater żyje z żoną i dzieckiem w czterech ścianach niewielkiego mieszkania, jakich miliony w Rumunii. Codziennie słyszy o sukcesach sąsiadów, kiedy sam ma nudną do bólu pracę , która ani go nie rozwija, ani też nie jest źródłem finansowej satysfakcji. Widać, jak sugeruje reżyser, że w tej rzeczywistości nic dobrego go już nie spotka. Perspektywa odnalezienia skarbu okazuje się być więc jedyną drogą wiodącą do poprawy materialnej sytuacji i zerwaniem przez bohaterów z obezwładniającą ich rutyną.

Porumboiu udało się uchwycić bezruch w działaniu, wewnętrzną stagnację w tylko pozornej dynamice zdarzeń i bezcelowość w dążeniu do realizacji marzeń. A wszystko to okraszone subtelnym poczuciem humoru, które budzi nasze rozczulenie nad losami bohaterów.