Mówić o profilaktyce

   Polska jest krajem wysokiego ryzyka pod względem zapadalności na chorobę niedokrwienną serca. Zawał serca dotyka 100 tysięcy Polaków rocznie, z których 1/3 umiera, zanim jeszcze dotrze do szpitala.
   Polacy żyją o około 8 lat krócej niż mieszkańcy Europy Zachodniej, a choroby układu krążenia są najczęstszą przyczyną śmierci w naszym kraju. Dlaczego? Wszyscy lekarze podają natychmiast prostą odpowiedź: ponieważ nie dbamy o nasze serca. I zaraz zasypują kolejnymi danymi statystycznymi, które obrazują przyczyny strasznych zniszczeń w naszych tętnicach i żyłach: prawie połowa społeczeństwa pali papierosy, zdecydowana większość cierpi na nadciśnienie, coraz więcej z nas nosi zbędne kilogramy. - _Mimo dość rozpowszechnionej wiedzy na temat czynników ryzyka choroby wieńcowej, wiedza praktyczna na ten temat jest niewielka, a zastosowanie jej jeszcze mniejsze. Dlatego o profilaktyce trzeba mówić jak najczęściej - _podkreśla doc. dr hab. Piotr Podolec, przewodniczący Oddziału Krakowskiego Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego.

Ryby na zdrowie

   Nadwaga wiąże się ze zwiększonym ryzykiem chorób układu krążenia, cukrzycy oraz schorzeń kręgosłupa i stawów. Jednym z zasadniczych czynników rozwoju miażdżycy jest podwyższony poziom cholesterolu we krwi. Te dwa problemy rozwiązać można jednym sposobem. - Jedynie 8 krajów może pochwalić się niskim stopniem ryzyka zapadalności na choroby układu krążenia. W tych krajach żyje się dłużej. Są to głównie państwa leżące w basenie Morza Śródziemnego - mówi docent Podolec. - Tam jada się dużo warzyw i owoców, oliwy z oliwek, ryb morskich. Proste i skuteczne.
   Dieta śródziemnomorska charakteryzuje się ograniczeniem tłuszczów zwierzęcych na rzecz roślinnych. To właśnie tłuszcze zwierzęce są w dużej mierze odpowiedzialne za wysoki poziom cholesterolu LDL - tej "złej" frakcji, która powoduje odkładanie się złogów w naczyniach i ich zwężenie. Lekarze zalecają więc spożywanie olejów roślinnych, np. oliwy z oliwek, a także ryb morskich oraz ograniczenie jaj, tłustego mięsa, masła czy żółtego sera.

Koniec z dymkiem

   Choroby serca, choroba wrzodowa, rak, rozedma płuc - takie perspektywy stoją przed palaczami. U młodych Polaków - przed 50. rokiem życia 80 proc. zawałów związanych jest z paleniem papierosów. Palenie jest przyczyną 29 proc. zgonów z powodu choroby niedokrwiennej serca i 17 proc. zgonów z powodu udarów mózgu. - To jest choroba, a nawet śmierć na własne życzenie - mówi prof. dr hab. Wiesława Tracz, dyrektor Instytutu Kardiologii Collegium Medicum UJ. - To jest też narażanie swoich bliskich - biernych palaczy. W Instytucie Kardiologii obowiązuje całkowity zakaz palenia. - To nie tylko kwestia zakazu - zaznacza prof. Tracz. - W moim zespole nikt nie pali. Ta niepaląca część przekonała palaczy.

Spacery i dobre emocje

   - Nie musi to być uprawianie sportu, nie musi to być jeszcze nie tak dawno zalecany jogging. Wystarczy pół godziny spaceru dziennie, żeby pomóc sercu - zapewnia doc. Piotr Podolec. Brak ruchu jest przyczyną nadwagi, gromadzenia się tłuszczów i cholesterolu. Siedzący tryb życia sprzyja tworzeniu się zakrzepów, które mogą być przyczyną zawału.
   Spacer to również doskonała forma relaksu, który jest także naszemu sercu niezbędny. Syndrom poniedziałkowego poranka - tak lekarze mówią o zawałach występujących u ludzi bardzo aktywnych zawodowo, którzy nie zdążyli porządnie wypocząć podczas weekendu i mobilizują się przed kolejnym trudnym tygodniem w pracy. Długotrwały stres to wróg naszego serca, które wtedy jest przeciążone wzrostem ciśnienia krwi, przyspieszonym rytmem pracy. Pozytywne emocje i odpoczynek potrzebne są nie tylko dla poprawy humoru, ale także dla zdrowia.

Serce kobiety

   Jest mniejsze i lżejsze niż serce mężczyzny, a podczas ciąży jest o wiele bardziej obciążone. - Kobieta, zanim stanie się matką, powinna znać stan swojego serca. Jest to ważne zarówno dla niej, jak i dla dziecka - podkreśla prof. Wiesława Tracz. - Liczba ciężarnych z chorobami układu krążenia to według statystyk od 0,5 do nawet 4 procent. Kobiety są chronione przez żeńskie hormony, ale zabijane przez stres. - Do niedawna zawał uważano za męską chorobę i nadal tak jest, ale od lat 70. zauważamy wzrost zachorowalności na chorobę niedokrwienną serca wśród kobiet - mówi prof. Tracz. U kobiet przebieg zawału bywa cięższy, a mniejsze niż u mężczyzn naczynia wieńcowe trudniej jest poszerzyć. Częściej też występuje tzw. nieme niedokrwienie, czyli zawał bez bólu. - Kobiety później zwracają się do lekarza, a bywa, że lekarze niedostatecznie poważnie oceniają ich dolegliwości. Pamiętajmy, że kobieta 45-letnia też może mieć zawał, a ból za mostkiem to nie zawsze histeria - dodaje prof. Wiesława Tracz.
(SIE)

Światowy Dzień Serca

   W najbliższą niedzielę, 28 września w godz. 11 - 16, na Rynku Głównym obchodzić będziemy Światowy Dzień Serca. Mieczysław Czuma i Leszek Mazan poprowadzą imprezę zorganizowaną przez Oddział Krakowski Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego przy współpracy Urzędu Miasta Krakowa i Małopolskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia.
   W namiotach ustawionych na płycie Rynku będzie można skorzystać z bezpłatnych porad lekarzy kardiologów. Również bezpłatnie przeprowadzany będzie pomiar ciśnienia krwi oraz badanie poziomu cukru i cholesterolu we krwi - zainteresowani tymi 2 ostatnimi badaniami proszeni są o przyjście w miarę możliwości na czczo.
   U podnóża wieży ratuszowej ustawiona będzie estrada, na której wspólnymi siłami wybitni polscy kardiolodzy i kardiochirurdzy wraz ze znanymi artystami przekonywać będą do dbania o swoje serce. Wystąpią m.in.: Anna Dymna, Jerzy Stuhr, Zbigniew Wodecki, artyści Piwnicy pod Baranami, teatru KTO i teatru Groteska. U stóp sceny umieszczona zostanie księga, w której wszyscy palacze pragnący zerwać z nałogiem będą mogli publicznie i oficjalnie złożyć deklarację "ostatniego dymku", a wszystkie grubasy będą miały szansę zważenia się na scenie i złożenia obietnicy zrzucenia kilogramów w akcji "Motylem będę". Wszyscy, którzy przyjdą na Rynek, otrzymają publikację przygotowaną przez MOW NFZ pt. "Przewodnik po sprawach sercowych". (SIE)