My mówimy, że mamy sporą fantazję. Inni, że trochę nierówno pod sufitem

J ak mieszkają wariaci? W domu, w którym pełno jest: psów, kotów, dzieci, kobiet w ciąży i gumowców do chodzenia po stajni (kolejność czysto przypadkowa, w miarę poszerzania perspektywy). W domu, w którym na piecu suszą się jabłka pokrojone w plasterki, jak u babci. W którym jest ciepło i częstują od drzwi właśnie ugotowaną zupą. W którym chce się zostać na dłużej. - Oto Karo, przyjechała tu kiedyś na koniu, napić się kawy. Została dwa lata - Tomek Gruszka, pseudonim: Grucha, Gruchozol, Gruszeńka, jakby komentował moje myśli.

A myśli biegną w Nawojowej Górze całkiem niespiesznie. Jakby czas przy gorącym piecu tracił swój miejski rytm. - Inaczej niż w Krakowie, prawda? - Magda, żona Gruchozola, usypia Basieńkę, która chyba wcale nie ma ochoty na drzemkę przy gościach. - I ta przestrzeń, patrzcie przez okno, wiosną tutaj jest pięknie, przyjedźcie koniecznie. Las, konie, drzewa, dal. „Gruchozol”: - Fatalnie to teraz zabrzmi, ale tu jest wolność. Bo jak, cholera, inaczej by to nazwać?

Śladami Pileckiego
Do stajni państwa Gruszków trafiliśmy dzięki książce „Pilecki, śladami mojego taty” Mirosława Krzyszkowskiego i Bogdana Wasztyla. Są w niej wspomnienia syna rotmistrza i długie rozdziały o tym, jak w bólach rodził się fabularyzowany dokument o polskim bohaterze. W bólach, bo bez pieniędzy, możliwości, w zastępczych plenerach. Siermiężnie. - W tych bólach też mieliśmy swój udział - potwierdzają Magda i Tomek. - Ale tak naprawdę, mocno nie bolało, to była szalona przygoda.

Rozpoczęła się od telefonu. - Zadzwonili, bo szukali wariatów - uśmiecha się Tomek „Grucha”. I faktycznie, dobrze trafili. Tyle że prócz wariatów potrzebowali jeszcze: chłopaków, którzy mogą zagrać równie sprawnie polski szwadron kawalerii, jak i oddział bolszewików, plenerów i konia, na którym miał galopować w filmie rotmistrz Pilecki. - Chcieli, dostali, dla nas nie ma rzeczy niemożliwych. Nawet wtedy, kiedy pieniędzy, jak to ze zbiórki narodowej, tyle że tylko siąść i płakać. - Ale jak odmówić? To jakby Pileckiemu powiedzieć „nie” - uważa „Gruchozol”, który już wtedy czynnie działał w Szwadronie Niepołomice, więc szacunek do wojskowej hierarchii miał wpojony.

Przyjął wyzwanie jak rozkaz. I podszedł do sprawy profesjonalnie, jak przystało na żołnierza. Plener do zdjęć znalazł cudowny, malowniczy, do tego niedaleko domu Gruszków. - Kiedy pojechaliśmy tam, cali w skowronkach, zastaliśmy pole zaorane pod kukurydzę. Myślałem, że padnę trupem - wspomina dziś, na szczęście już bez nerwów. Bez, bo po godzinach jeżdżenia po okolicy udało się im namierzyć piękną działkę. - Nazwisko Pileckiego otwierało drzwi i serca. Ludzie bez żadnych pieniędzy udostępniali pola, domy, gdzie mogliśmy kręcić - opowiadają Magda i Tomek.

Gorzej było z koniem, który miał jeździć pod Pileckim. Reżyser potrzebował wierzchowca, który by imponował odwagą, szybkością, urodą. - I z tym nie było problemu, same takie okazy mamy u siebie - śmieje się Magda. - Problem w tym, że potrzebowali konia czarnego.

Pożyczyć? Ale od kogo, skąd, i na jakich warunkach? Poszukiwania ruszyły z kopyta. W końcu reżyser zaproponował: „Kupcie, my dołożymy, wy będziecie mieli dla swoich potrzeb”.

Kto widział film, dobrze już wie, że „Bajka” dla Pileckiego się w końcu znalazła. Dwa miesiące przed zdjęciami. - Tyle że był to spasiony, duży Ślązak - wspomina Tomek. A że czasu było naprawdę niewiele, trzeba było go zapisać na intensywne treningi, by się zgrabnie prezentował.

Dziś Kloss (bo tak go nazwali przyjaciele Gruszków) mieszka w zagrodzie z Lolkiem, Doplodokiem, Porucznikiem, Rywalem i jeszcze kilkoma facetami. Prezentuje się świetnie. I nie gwiazdorzy.

Po pracy przy Pileckim zostały Gruszkom wspomnienia, satysfakcja, kilka minut obecności w filmie i przekonanie, że to wcale niełatwa praca. Tomek:- Pada komenda: „Wsiadajcie, emocje na twarzach ma być widać, no i galopem, wokół drzewa, dawajcie”. A potem jeszcze raz to samo, tyle że kamera kręci kopyta. I dalej wokół drzewa. Trzeci raz też było: „ Jeszcze raz panowie, teraz najazd na chrapy”. Szaleństwo.

Droga do Nawojowej Góry
Magda z Tomkiem poznali się na kursie żeglarskim. Ona, miłośniczka koni, spotkała chłopaka, który morze ma we krwi, a wszystkie możliwe żeglarskie papiery w kieszeni. On twierdzi, że już wtedy wpadła mu w oko, ona zwróciła na niego uwagę dopiero na morzu. - Podczas rejsu po Bałtyku, kiedy nasz jacht zaczął tonąć - uściśla. Scen jak na Titanicu nie było, był za to początek miłości i dzielenia się pasjami. Bo dzielić potrafią się od serca, niczego nie żałując, nie zatrzymując dla siebie.

A potem była decyzja o kredycie i ucieczce z Krakowa. Dom, który kupili, kiepsko nadawał się w sumie do zamieszkania, ale działka za to była przepiękna, 32-arowa, z lasem i z tą wolnością, o której wspominał Tomek. - By się poczuć jak to panowie na tej ziemi, kupiliśmy dwa konie, dla siebie - wspomina Magda. Znajomi nachodzili, nagabywali, że jak to tylko dwa, że też by chcieli. Trzeci koń pojawił się przypadkiem, na czwartym przyjechała Karo na kawę (o tym też już było). I tak Magda zostawiła biuro architektoniczne, Tomek porzucił TVN. Powstała za to stajnia terenowo-rajdowa. - Która nie ma nic wspólnego z ośrodkami jeździeckimi, gdzie ważne jest jak kto wygląda, co ubiera na siebie podczas jazdy - zaznacza Magdalena.

Ich konie nie stoją w boksach, nie przywiązuje się ich, nie ustala za nich trybu życia. - To dla nas jest trudniejsze, ale dzięki temu zwierzęta czują się jak u siebie, są mniej nerwowe, łagodne - wylicza Magda.

Nie każdemu podoba się taka wolność, przestrzeń, warunki. - Widzę to od razu i mówię: Magda, ci państwo byli u nas dwa razy: pierwszy i ostatni - opowiada Tomek.

Nie przejmują się, robią to, co lubią. I razem. - Czasami, kiedy niosę ciężki balot siana i przewrócę się w środek błota, myślę: A mogłam mieć pomalowane paznokcie i siedzieć sobie przy komputerze - mówi mi Magda. Ale trwa to zaledwie kilka minut. Tyle ile Magda potrzebuje, by się podnieść, spojrzeć w las, w przestrzeń, dostrzec jak konie strzygą radośnie uszami na jej widok. Wtedy wie, że tramwaje, kolejki, tłok Krakowa nie są już dla niej. Nie są i dla Tomka.

***

Magdalena i Tomek: Nie mamy stajni - bo wychodzimy z założenia, że nawet złota klatka jest więzieniem. Nasze konie mieszkają w trzech obszernych wiatach, mając ciągłą możliwość wychodzenia na padoki. A więc wszyscy, którzy szukają luksusów i wygód, nie sądzę by mogli się u nas odnaleźć….

Jest za to coś, czego nie odnajdzie się w wielkich stajniach i olśniewających ośrodkach jazdy konnej. Jest miła, przyjazna atmosfera, spokojne konie i tereny stworzone do jazdy wierzchem. Ze względu na warunki, jakimi dysponujemy, ukierunkowani jesteśmy głównie na jazdy terenowe, wycieczki parogodzinne

i kilkudniowe rajdy, co oczywiście nie wyklucza możliwości jazdy na ujeżdżalni. Jednak las, który nas otacza, zdecydowanie zaprasza jeźdźców, kusząc do jazdy terenowej.

Więcej nawojowagora.pl