Nad Niemnem, Wisłą i Odrą

Jednym się w miarę udało, choć i tak walczą o zachowanie swego status quo. Drudzy - no, może nie poszli na dno, w końcu żyją - ale ciężko harują walcząc o przetrwanie. Biedni, zdeklasowani, wręcz pogardzani przez swoich dawnych przyjaciół.

W zasadzie nie utrzymują kontaktów; podczas przypadkowych spotkań odwracają od siebie wzrok. Jedni czują się oszukani i zdradzeni; drudzy mają chyba pewne poczucie winy; w każdym razie niektórzy z nich.

Najczęściej widują się w sądzie. Tocząc spory o kwestie w zasadzie drugorzędne, w każdym razie dla jednych. Dla drugich często decydujące o szansach na przetrwanie kolejnego roku.

To ta realistyczna część opowieści. W części drugiej, wydającej się już nieco fantastyczną, dochodzi do pojednania. Dzięki parze najmłodszych przedstawicieli obu rodów, ich przypadkowemu spotkaniu owocującemu gorącym uczuciem. I małżeństwem, w końcu zaakceptowanym przez obie strony.

Czy już wiedzą Państwo, o kim i o czym mowa? No dobrze, ułatwię kojarzenie. Jedni nazywają się Bohatyrowicze, drudzy - Korczyńscy. Żyją nad piękną, ongiś polską, rzeką, i na kartach pewnej coraz bardziej zapomnianej powieści. Żyją "Nad Niemnem".

Powieść Elizy Orzeszkowej, podobnie zapomnianej jak jej najsłynniejsze dzieło, ukazała się w roku 1888. Ongiś będąca fundamentem spisu szkolnych lektur, dziś uważana powszechnie za niegodną lektury ramotę. A przecież, jak dowodzi powyższe (i dość powierzchowne) streszczenie, to powieść niezwykle aktualna. Dająca do myślenia.

Po powieść dziś już prawie nikt nie sięga. Na szczęście Zbigniew Kuźmiński nakręcił według niej film i serial. I dobrze się stało, że telewizje regularnie przypominają obie wersje właśnie teraz. Gdy tak hucznie obchodzimy rocznicę 4 czerwca 1989 roku...