O stopach i ratach

USŁUGI BANKOWEE. Spadki stóp procentowych nie muszą wcale oznaczać szybkiego spadku wysokości rat kredytowych

Trzy kolejne obniżki w 2012 r. i dwie w roku bieżącym spowodowały, że stopa referencyjna NBP spadła z 4,75 proc. (w maju 2012 r.) do obecnej wartości 3,75 proc. Różnica wynosi zatem 1 punkt procentowy. Co to może oznaczać dla kredytobiorców?

Załóżmy, że ów spadek stóp przekłada się bezpośrednio na obniżenie oprocentowania kredytu. Rozważmy przykładowy kredyt hipoteczny w wysokość 250 tys. zł, zaciągnięty na 30 lat. Przy oprocentowaniu 7 proc. rata (stała) wynosi 1663 zł, a suma zapłaconych odsetek to 348,8 tys. zł. Gdy oprocentowanie wynosi 6 proc., rata ma wysokość 1499 zł, a odsetki - 289,6 tys. zł.

Ten jeden procent różnicy skutkuje zatem wyższym domowym miesięcznym budżetem o 164 zł, co daje łącznie, w ciągu całego okresu spłaty, zysk 59,2 tys. zł. To dużo, nawet dla osób nieźle zarabiających.

Rynek międzybankowy

Założenie o bezpośrednim przełożeniu spadku stóp NBP na oprocentowanie kredytów hipotecznych nie jest ścisłe. Banki ustalają bowiem wysokość ich oprocentowania na podstawie wskaźników na rynku międzybankowym.

To "żywy organizm" reagujący na dochodzące do niego bodźce. Jednym z nich, lecz nie jedynym, jest wysokość stóp procentowych NBP. Bardzo często zdarza się jednak zależność odwrotna - to wysokość wskaźników na rynku międzybankowym wpływa na decyzje o zmianie wysokości stóp NBP. Z taką sytuacją mamy do czynienia już od dłuższego czasu.

W przypadku większości banków, wskaźnikiem służącym za podstawę do ustalania oprocentowania kredytów jest trzymiesięczny WIBOR (skrót od Warsaw Interbank Offered Rate). To średnia stopa procentowa dla pożyczek na polskim, międzybankowym rynku pieniężnym. Inaczej, to koszt wzajemnego pożyczania sobie pieniędzy przez banki. Przy kredytach oferowanych klientom indywidualnym do bazowej wartości WIBOR dodawana jest marża konkretnego banku.

Kiedy spadają raty?

- Warto jednak pamiętać, że spadek WIBOR-u nie zawsze przekłada się na szybką redukcję miesięcznej raty. Wiąże się to z faktem, że krajowe banki w różnym tempie aktualizują oprocentowanie dla zawartych umów kredytowych. Zmiana nastąpi po miesiącu lub równie dobrze po roku - wyjaśnia Andrzej Prajsnar, ekspert portalu eBroker.pl.

Analiza zasad aktualizacji oprocentowania kredytów hipotecznych, przeprowadzona przez portal eBroker.pl, wykazuje, że krajowe banki nie prowadzą w tym zakresie jednolitej polityki.

Na zmianę oprocentowania kredytu hipotecznego najdłużej muszą czekać klienci Banku Gospodarki Żywnościowej (6 lub 12 miesięcy) oraz ING Banku Śląskiego (6 miesięcy). Najczęściej, bo co miesiąc, aktualizowane jest oprocentowanie kredytów w Credit Agricole, mBanku, Multiban-ku i Pekao. Większość banków dokonuje tych zmian co trzy miesiące.

Trzeba jednak pamiętać, że omawiana częstość zmian oprocentowania działa na zasobność portfela kredytobiorców w dwóch kierunkach. Szybka zmiana jest niewątpliwie korzystna, gdy występuje spadek stopy WIBOR, natomiast jest niekorzystna w przypadku jej wzrostu.
Na zakończenie można zastanowić się, co czeka kredytobiorców w roku bieżącym? - Spodziewam się, że poza obniżką stóp w lutym, RPP zdecyduje się na kolejne cięcia jeszcze w marcu i kwietniu - przewiduje w rozmowie z Money.pl Ignacy Morawski, główny ekonomista Polskiego Banku Przedsiębiorczości. Są jednak też bardziej ostrożne prognozy, mówiące, że dalszy spadek (jeżeli w ogóle się pojawi) będzie już nieznaczny.

Marian Cholewiński

[email protected]**