Ocieplanie szlachetnych kamyków

Wszystkiego dwa miesiące. Co można uczynić w dwa miesiące, nawet jeśli nie ma się pewności, a jedynie przeczucie, że do końca zostało prawie nic? Spokojnie spalił wszystkie osobiste papiery i czekał na kawałek pewnej ciemnej, paradoksalnie dobrej siły. Chodziło o ich ukochanego psa – Hecunię. Po śmierci żony nie miał siły, by pomóc odejść staremu, bardzo staremu zwierzęciu, a przecież nie można było uczynić już nic lepszego, nic bardziej ludzkiego, niż podarować koniec. Doczekał się. Poczuł kawałek ciemnej, dobrej siły. Pomógł odejść Hecuni. W jakiś czas potem wszedł do pokoju żony. „Stał i rozglądał się – wspomina służąca. – Aż się nagle rozpłakał. A potem powiedział: Co, Zosiu, zostaliśmy sami...”.

Staff – i jego płacz w pustce, może nawet łkanie? Staff, arcymistrz życia dyskretnego i wersów morderczo spokojnych, skrajnie powściągliwych, zrobionych z zegarmistrzowskim chłodem, stylistycznie wręcz arystokratycznych – i nagła minuta nerwów kompletnie rozklejonych, minuta żalu pensjonarskiego?

W „Przygotowaniu do wieczoru autorskiego” Tadeusz Różewicz powiada: „Dla mnie najbardziej charakterystyczną cechą wierszy Staffa (...) jest ich przezroczystość. Kontur wiersza jest rysowany przez Staffa diamentem. Ostry i czysty.”. Twórca takich poetyckich minerałów – i jego w opuszczonym przez dwie miłości domostwie zapłakana bezradność? Poeta doskonale apolliński – a tu jego łza zwyczajna, szara jak każda inna łza świata?

Szukałem jej, kiedy w Salonie Poezji Anna Dymna i Jan Peszek czytali wiersze Staffa. Szukałem – słuchając. Jakieś zwrotki o śmierci Hecuni? Jakaś elegia na odejście czworonożnego druha? Nie tego szukałem. Nawet nie o słowny portret łzy jako takiej chodziło. Chodziło o – ciepłą miękkość. Usłyszeć jak Apollo wierszy, ten klasyk, co go jedynie z Janem Kochanowskim porównać wypada – mięknie! W tych Staffa minerałach poetyckich, tych doskonale czystych, ostrych kamykach szlachetnych – ciepło poczuć! O to szło.

O to szło i to się stało. Rzecz jasna – za sprawą sztuki Dymnej i Peszka. Lecz też dlatego, że to jest sedno Salonów Poezji. Głośne czytanie wierszy zawsze je przybliża, wszystkie, nie tylko doskonałe. Zmiękcza je, dodaje ciepła. Pozwala je wziąć do ręki.