Piernikowe serce Czech

Rynek z kolumna morową, ratuszem i widoczną w tle Zieloną Bramą Fot.autor

PARDUBICE. Miasto słodkości, konnych gonitw i materiałów wybuchowych

Miasto, wymienione po raz pierwszy w dokumentach w 1295 r., szczyci się długą i piękną historią. Od pierwszej ćwierci XIV stulecia należało do rodu, z którego wywodził się pierwszy arcybiskup praski - Arnošt z Pardubic (pochowany został w kościele parafialnym w Kłodzku). Herb sławnego rodu - połowa białego konia ze złotą uzdą na czerwonym tle - widnieje dziś na miejskim godle.
Późniejsze dzieje grodu nad Łabą wiążą się z nie mniej wielkim rodem Pernštejnów. W 1491 r. miasto kupił Wilhelm z Pernštejna - najpotężniejszy wówczas szlachcic Królestwa Czeskiego. Rozpoczął przebudowę dawnego wodnego zamku na gotycką twierdzę. To, co zaczął, dokończyli - w stylu renesansowym - jego synowie: Wojciech i Jan. W ten sposób powstał unikatowy zamek, będący pośrednim ogniwem między średniowiecznym grodem, a nowożytną rezydencją. Otoczony jest fortyfikacjami, imponuje zaś rozmiarami i pięknem renesansowej architektury. To najsłynniejszy zabytek Pardubic.
Koniecznie trzeba też zwiedzić znajdujące się w jego wnętrzach Muzeum Wschodnioczeskie. Posiada ono bowiem bardzo różnorodne - związane z regionem - zbiory. Znajdziemy tu ciekawie zaaranżowaną ekspozycję fauny i flory Połabia, wystawę czeskiego szkła od średniowiecza po współczesność, zbiory monet, broni, a także nietypowe i bardzo pouczające kolekcje widokówek oraz zabawek. A do tego wszystkiego ozdobione pięknymi freskami sale rycerskie.
Z panami z Pernštejna związany jest także wspaniały rynek - Perštýnské náměstí, wielka ozdoba i atrakcja Pardubic. To jeden z najpiękniejszych placów w kraju - każdy, kto zwiedzał wspaniałe zabytkowe miasta Republiki Czeskiej wie, co znaczy takie wyróżnienie. Otaczające go barokowe mieszczańskie domy - o szczytowych fasadach ozdobionych sztukateriami - wespół z doskonale dopasowanym do wiekowego otoczenia, imponującym neorenesansowym ratuszem, tworzą piękną kompozycję.
Najsłynniejszą spośród rynkowych kamienic jest Dům u Jonáše. Na jego fasadzie - zgodnie z nazwą - widnieje, pochodzący z końca XVIII wieku, wielki relief przedstawiający biblijnego proroka wychodzącego z wnętrzności ogromnej ryby.
Zaskoczeniem może być, że pardubickie Stare Miasto składa się niemal wyłącznie z rynku i wychodzących z niego bardzo krótkich, wąskich uliczek. To mały, ale jakże piękny i harmonijny zespól urbanistyczny.
Wejścia na rynek broniła, a dziś nań zaprasza turystów, Zielona Brama. Wzniesiono ją po pożarze miasta w 1538 r. Jej nazwa pochodzi od barwy zaśniedziałej miedzi, którą pokryto charakterystyczny strzelisty hełm. Warto wspiąć się też na szczyt wieży, aby zobaczyć morze czerwonych dachów kryjących przyrynkowe domy, wyłaniającą się zza drzew bryłę zamku i majaczące w dali Karkonosze.
Niedaleko stoi skromny, pozbawiony wieży kościół parafialny św. Bartłomieja wzniesiony przez Wilhelma z Pernštejna w początkach XVI wieku., pierwotnie gotycki, później przebudowany w stylu renesansowym. Bardziej wiekowy jest stojący na niewielkim placyku tuż obok rynku mały kościółek Zwiastowania NMP ufundowany w początkach XIV stulecia przez arcybiskupa Arnošta. Należy on do najstarszych budowli w mieście. Uroczym i niezwykle malowniczym zaułkiem jest również Przygródek ze starodawną bramą łączącą miasto z zamkiem.
Tak oto obejść można całe stare Pardubice - tu wszędzie jest bardzo blisko, co wcale nie znaczy, że spacer zajmie nam mało czasu. Tak dużo tu przecież do podziwiania...
JAKUB TACZANOWSKI

Informacje praktyczne

Dojazd do Pardubic z Krakowa:
- koleją: bezpośrednio pociągiem praskim albo - dla chcących zaoszczędzić - pociągiem lub autobusem do Cieszyna, a po przejściu do Czeskiego Cieszyna pociągiem z przesiadką w Ostrawie do składu jadącego do Pragi. Dworzec Główny znajduje się około 1,5 km od Starego Miasta. Dojazd trolejbusami linii 2 i 13 do przystanku Náměstí Republiky, który znajduje się przy Zielonej Bramie.
- samochodem: przez Bielsko-Białą, Cieszyn, Frydek-Mistek, Nowy Jiczyn, Ołomuniec, Mohelnice, Morawską Trzebową, Litomyśl i Holice, gdzie z szosy nr 35 trzeba skręcić na drogę nr 36 do Pardubic.
Informacja turystyczna
Pardubice Region Tourism
Náměstí Republiky 1, 530 02 Pardubice
Tel.: + 420 466 768 390
E-mail: [email protected]
Internet: http://web.ipardubice.cz