Płaca minimalna - ile dostaniemy na rękę

Od 1 stycznia 2016 roku wysokość minimalnego wynagrodzenia pracownika zatrudnionego w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy nie może być niższa niż 1.850 zł brutto. Ponieważ mieliście wiele pytań związanych z tą pensją, o odpowiedź na nie poprosiliśmy Łukasza Szpilskiego, prawnika z Okręgowego Inspektoratu Pracy w Zielonej Górze.

Ile to jest na rękę

Płaca minimalna wynosi obecnie 1850 zł brutto. W porównaniu do roku 2015 wzrosła o 100 złotych.

Taka podwyżka oznacza, że w 2016 roku pracownik zarabiający najniższą krajową otrzyma do ręki (po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz zaliczki na podatek dochodowy), w zależności od rodzaju kosztów uzyskania przychodu i kwoty zmniejszającej podatek:

- 1355,69 zł - koszty uzyskania przychodu podstawowe, PIT-2,
- 1308,69 zł - koszty uzyskania przychodu podstawowe, bez PIT-2,
- 1360,69 zł - koszty uzyskania przychodu podwyższone, PIT-2,
- 1313,69 zł - koszty uzyskania przychodu podwyższone, bez PIT-2.

Gdy zaczynasz pracę, dostaniesz mniej!

Przepisy mówią, że wynagrodzenie pracownika w okresie jego pierwszego roku pracy nie może być niższe niż 80 procent minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Oznacza to, że minimalna płaca osób, które w 2016 roku rozpoczną swoją pierwszą robotę, wyniesie 1.480 zł brutto.

Pracownik w pierwszym roku pracy na rękę powinien otrzymać (w zależności od rodzaju kosztów uzyskania przychodu i kwoty zmniejszającej podatek):

- 1097,15 zł - koszty uzyskania przychodu podstawowe, PIT-2,
- 1051, 15 zł - koszty uzyskania przychodu podstawowe, bez PIT-2,
- 1102,15 zł - koszty uzyskania przychodu podwyższone, PIT-2,
- 1056,15 zł - koszty uzyskania przychodu podwyższone, bez PIT-2.

To warto wiedzieć

Zgodnie z przepisami do płacy minimalnej nie wlicza się:
- nagrody jubileuszowej,
- odprawy pieniężnej w związku z przejściem na emeryturę albo rentę z tytułu niezdolności do pracy,
- wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych.

Pracodawca może zapisać w umowie o pracę kwotę wynagrodzenia niższą niż minimalna płaca! Musi jednak zaznaczyć, że oprócz wynagrodzenia podstawowego pracownik otrzymuje też na przykład premię regulaminową, nagrodę czy różnego rodzaju dodatki - tak, by łącznie było to 1.850 zł brutto. Jeśli wynagrodzenie zasadnicze jest niższe i pracownik nie otrzymuje innych składników wynagrodzenia, wówczas pracodawca musi wypłacić dodatek wyrównawczy do kwoty minimalnego wynagrodzenia.

Jeśli w umowie pracodawca zapisał, że miesięczna pensja danego pracownika wynosi 1850 zł brutto (czyli tyle, ile w 2016 roku wynosi płaca minimalna), to ewentualne nagrody, dodatki oraz premie musi dodatkowo wypłacić. Nie będą one zawarte w minimalnym wynagrodzeniu.

Praktyczne porady

Dla zwalnianych, nie tylko grupowo
Noworoczna podwyżka płacy minimalnej oznacza też wyższą odprawę dla zwalnianych grupowo oraz indywidualnie pracowników przez pracodawców zatrudniających co najmniej 20 pracowników z przyczyn niedotyczących pracowników. Maksymalnie mogą oni otrzymać kwotę piętnastokrotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę brutto (artykuł 8 ustęp 4 ustawy z 13 marca 2003 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników; Dziennik Ustaw z 2015 roku, pozycja 192). (kb)

Na podwyżce skorzystali i dłużnicy
Na podwyżce płacy minimalnej skorzystali też dłużnicy, których wypłatę zajął komornik. A to dlatego, że zgodnie z prawem przy potrąceniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne pracownik powinien otrzymać minimalne wynagrodzenie za pracę netto (bo w przypadku alimentów pracodawca może potrącić do trzech piątych wynagrodzenia). W przypadku potrącenia porządkowej kary pieniężnej pracownik musi otrzymać co najmniej 90 procent najniższej płacy. Przy potrąceniach zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi przez pracodawcę - co najmniej 75 procent minimalnego wynagrodzenia za pracę - wyjaśnia Łukasz Szpilski z inspekcji pracy.
(kb)

Wyższy dodatek za pracę w nocy
Wyższa płaca minimalna oznacza, że wyższe są też inne świadczenia z nią powiązane. I tak, przykładowo, wzrósł dodatek za pracę w nocy - bo za każdą godzinę przepracowaną w porze nocnej należy się dodatek do pensji w wysokości 20 procent stawki godzinowej wynikającej z płacy minimalnej (która wzrosła od 1 stycznia). Wyjaśnijmy, że pora nocna w danym zakładzie pracy obejmuje osiem godzin między godzinami 21.00 a 7.00, dlatego pracodawca ma do wyboru trzy opcje: od godziny 21.00 do 5.00, od 22.00 do 6.00 oraz od 23.00 do godziny 7.00. (kb)

Zmiany w prawie

Minimalna stawka m.in. dla umów-zleceń
Godzinowa płaca minimalna ma wynosić 12 złotych.

Od 1 lipca 2016 ma obowiązywać minimalna stawka godzinowa 12 zł dla umów-zleceń oraz umów o świadczenie usług. Projekt ustawy trafił do konsultacji społecznych - informuje Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Płaca minimalna zabezpiecza interesy wszystkich zatrudnionych na umowę o pracę. Jednak poza jej oddziaływaniem pozostają rzesze zatrudnionych właśnie na podstawie umów cywilnoprawnych. Pracodawcy mogą im legalnie oferować kilka złotych za godzinę roboty. Takie stawki często obowiązują w firmach ochroniarskich, przy pracach sezonowych, w gastronomii czy usługach. Zmianę tego obiecała w exposé premier Beata Szydło.

Tak to ma wyglądać od lipca w praktyce

Minimalna stawka godzinowa 12 zł obejmie umowy zlecenia oraz o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy o zleceniu, z pewnymi wyłączeniami. Stawka minimalnego wynagrodzenia osób wykonujących pracę na podstawie tych umów wynosić będzie 12 zł brutto za godzinę. Ma to być stosowane do wszystkich umów, bez względu na sposób ustalania wynagrodzenia (wg stawki godzinowej, miesięcznej, tygodniowej, itp.).

100 procent płacy już w pierwszym roku

Zmiany czekają także osoby, które dopiero zaczynają pracę.

Projekt ustawy uchyla przepis, zgodnie z którym wysokość wynagrodzenia pracownika w pierwszym roku jego pracy nie może być niższa niż 80 proc. wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę. Zniesie to zróżnicowanie wynagrodzenia minimalnego ze względu na staż pracy. Wszyscy pracownicy - niezależnie od stażu pracy - będą mieli prawo do 100 proc. minimalnego wynagrodzenia.

Przepisy te mają wejść w życie 1 stycznia 2017 roku.
(KB)