Podwójne głosowanie

Referendum wraz z wyborami prezydenckimi na Słowacji

   Z wnioskiem o rozpisanie referendum w sprawie przedterminowych wyborów parlamentarnych wystąpiła jeszcze w listopadzie 2003 r. Konfederacja Związków Zawodowych (KOZ) oraz populistyczna partia SMER, ciesząca się najwyższym poparciem społecznym. Pod wnioskiem o referendum zebrano ponad 550 tys. podpisów. W myśl konstytucji prezydent musi rozpisać plebiscyt, jeśli pod wnioskiem o jego przeprowadzenie podpisze się ponad 350 tys. obywateli.
   Zdaniem koalicji rządzącej i wielu prawników referendum w kwestii skrócenia kadencji parlamentu jest niezgodne z konstytucją i prezydent powinien zwrócić się w tej kwestii do Trybunału Konstytucyjnego. Tego jednak Schuster nie uczynił argumentując, że nie leży to w jego kompetencjach. Co więcej - pomimo sprzeciwów premiera Mikulasza Dzurindy, koalicji rządzącej oraz opozycyjnego Ruchu na rzecz Demokratycznej Słowacji (HZDS), a zgodnie z życzeniem SMER i związkowców Schuster zdecydował się wyznaczyć referendum na 3 kwietnia, łącząc go z pierwszą turą wyborów prezydenckich.
   Decyzja prezydenta nie jest zaskoczeniem dla większości komentatorów. Już wcześniej Schuster wielokrotnie krytykował rządzącą koalicję i wspierał inicjatywy opozycji. Według nieoficjalnych źródeł w zamian za wyznaczenie referendum w tym właśnie terminie SMER obiecał Schusterowi poparcie dla jego kandydatury. Pałac Prezydencki stanowczo zaprzecza tym pogłoskom. W każdym razie decyzja o rozpisaniu referendum z pewnością przysporzy obecnemu prezydentowi wielu sympatyków wśród osób niezadowolonych z rządów i reform centroprawicowej koalicji Mikulasza Dzurindy. Czy poparcie to wystarczy do reelekcji, okaże się 3 kwietnia. Na razie faworytami do prezydenckiego fotela są minister spraw zagranicznych Eduard Kukan oraz były premier Vladimir Mecziar. Notowania Rudolfa Schustera w ostatnich tygodniach znacznie jednak wzrosły i prezydent znajduje się w sondażach tuż za dwójką głównych faworytów.
MARIUSZ PĄCZKOWSKI
(Bratysława)