Przebudowa IPN

Zadaniem Instytutu miało być zmierzenie się z niszczycielską spuścizną komunizmu w wymiarze materialnym i duchowym. Zamiast jasnego przekazu, odróżniającego sprawców od ofiar, IPN coraz częściej redukował historię PRL do śmiesznej egzotyki: saturatory, bary mleczne, zawodowi kolejkowicze, zakładowe wczasy.

Zamiast zgodnego z ustawą badania akt komunistycznej bezpieki oraz popularyzowania tych badań, IPN infantylizował swoją działalność, koncentrując się na grach, komiksach itp. Marnowano intelektualny potencjał pracowników, a zdarzało się, że historycy z tytułem doktora prowadzili zajęcia z dziećmi. Wydawnictwo IPN marnowało ogromne możliwości, zaniedbując dystrybucję książek, które bezużytecznie zalegały magazyny. Kierownictwo IPN odbywało dziesiątki kosztownych podróży, w tym wiele zaoceanicznych, mówiono nawet złośliwie o powstaniu biura IPN Travel.

Do Sejmu trafił właśnie projekt zmiany ustawy o IPN, która przede wszystkim likwiduje Radę Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, niepotrzebnie dublującą zadania Instytutu, upraszcza wybór prezesa IPN, którego wyboru dokona Sejm za zgodą Senatu i po zasięgnięciu opinii Kolegium Instytutu.

Równocześnie w miejsce dotychczasowej Rady Instytutu, krępującej działania prezesa, przywrócone zostanie Kolegium IPN, jako organ opiniodawczo-doradczy, w skład którego wejdzie 9 osób, powoływanych przez Prezydenta RP (dwie osoby), Sejm RP (pięć osób) oraz Senat RP (dwie osoby). Ustawa reguluje zakres prac przy poszukiwaniu miejsc spoczynku osób, które straciły życie w walce z narzuconym systemem totalitarnym lub wskutek represji od 8 listopada 1917 roku do 31 lipca 1990 roku. W Instytucie powstanie Baza Materiału Genetycznego, zawierająca informacje o krewnych ofiar oraz oznaczenia materiału genetycznego zwłok i szczątków ofiar, a także dane o miejscu ich przechowywania.

IPN stanie się najważniejszą instytucją zajmującą się polityką historyczną polskiego państwa. Jednym z jego zadań będzie upowszechnianie w kraju i za granicą wiedzy o najważniejszych wydarzeniach historycznych, popularyzację porozbiorowej i najnowszej historii Polski jako elementu wychowania patriotycznego, informowanie o metodach, miejscach i sprawcach zbrodni popełnionych przeciwko Narodowi Polskiemu. Można mieć nadzieję, że odnowiony Instytut nawiąże do czasów swojej świetności za prezesury prof. Janusza Kurtyki.