Rozpoczyna się sezon urlopowy

Jak podaje platforma wFirma.pl, pracownik, który po raz pierwszy podjął pracę, w danym roku kalendarzowym nabywa prawo do urlopu z każdym przepracowanym miesiącem – 1/12 całości wymiaru urlopu co miesiąc. Kolejne urlopy zyskuje w trybie normalnym, z początkiem każdego następnego roku kalendarzowego, niezależnie od tego, czy zmienił miejsce pracy. Pracownik, któremu przysługuje urlop wypoczynkowy, otrzymuje ten limit z góry, wraz z rozpoczęciem nowego roku.

Czas urlopu zależy od sumy przepracowanych lat: 20 dni (pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat) lub 26 dni (pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat).

Okres zatrudnienia to nie tylko czas, który pracownik przepracował u obecnego pracodawcy – to także wszystkie okresy poprzedniego zatrudnienia oraz lata nauki. Jeśli pracownik pobierał naukę w trakcie trwania stosunku pracy, przy wyliczaniu wymiaru urlopu bierze się pod uwagę długość pobierania nauki lub trwanie stosunku pracy – zależy, który jest dla pracownika korzystniejszy.

Art. 155 kodeksu pracy wymienia typ szkół i uczelni, których ukończenie zwiększa wymiar urlopu: zasadnicza lub równorzędna szkoła zawodowa (przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, jednak nie więcej niż 3 lata), średnia szkoła zawodowa (przewdziany programem nauczania czas trwania nauki, jednak nie więcej niż 5 lat), średnia szkoła zawodowa dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych – 5 lat, średnia szkoła ogólnokształcąca – 4 lata, szkoła policealna – 6 lat, szkoła wyższa – 8 lat. Okresy nauki w różnych szkołach i uczelniach nie sumują się.

Pracodawca udziela pracownikowi urlopu jedynie na dni, w których według rozkładu pracy miał on wykonywać pracę i w wymiarze godzin, który go obowiązuje – średnio jeden dzień urlopu odpowiada 8 godzinom pracy. Udzielenie urlopu na mniej niż pracownik ma w danym dniu przepracować, jest dopuszczalne tylko w sytuacjach, gdy część urlopu pozostała do wykorzystania jest niższa niż pełny dobowy wymiar czasu pracy pracownika w dniu, na który ma być udzielony urlop. Urlopów nie udziela się na dni ustawowo wolne, chyba że według rozkładu pracy pracownik miał tego dnia pracować.

Pracownikom, którzy są zatrudnieni w niepełnym wymiarze czasu, czyli mniej niż 40 godzin tygodniowo, również przysługuje urlop, jednak jest on liczony godzinowo. Osobie, która pracuje na pół etatu nie przysługuje zatem 20 dni urlopu po 4 godziny w każdym dniu, ale 10 dni urlopu po 8 godzin. Urlop obejmuje cały dzień pracy pracownika. .

Jeżeli pracownik nie wykorzystał w danym roku kalendarzowym całego urlopu, może to zrobić najpóźniej do 30 września następnego roku (jeśli urlop rozpocznie się 30 września, uznaje się to za zachowanie terminu). Pracodawca musi w pierwszej kolejności udzielić urlopu zaległego, ale pracownik nie może sam określić jego terminu i wykorzystać go bez konsultacji z pracodawcą. Pracodawca może jednak udzielić pracownikowi urlopu zaległego bez jego zgody, stanowi to bowiem jego obowiązek, przewidziany przepisami kodeksu pracy.

Pracodawca ma prawo odwołać pracownika z urlopu, jednak musi to uzasadnić – odwołanie musi być spowodowane pojawieniem się okoliczności, które nie mogły być przewidziane w chwili rozpoczynania przez pracownika urlopu, a obecność tego właśnie pracownika jest w zakładzie pracy niezbędna. Oprócz tego pracodawca ma obowiązek pokryć koszty poniesione przez pracownika w związku z odwołaniem go z urlopu (pracownik jednak musi je udokumentować). Pracownik nie może kwestionować odwołania z urlopu.