Sensacyjna podszewka śmierci

Andrzej Kozioł: MOIM ZDANIEM

Kiedy zginęła księżna Diana, tłumy Brytyjczków stały przed królewskim pałacem, leżały przed nim stosy kwiatów, a wśród nich tkwiły maskotki, jakieś misie, jakieś laleczki, kiczowate jak większość maskotek. Nie inaczej wygląda grób chłopca, którego ciało przed z górą dwoma laty zmaleziono w stawie w Cieszynie. Zabawki, misie, gipsowe aniołki. Też kiczowate, co w najmniejszym stopniu nie umniejsza autenyczności żalu tych, którzy je przynieśli. Zresztą cmentarze, kiedyś nobliwe, estetycznie w miarę przyzwoite, coraz częściej stają się miejscami architektonicznej makabry.

Zainteresowanie śmiercią, zwłaszcza śmiercią tragiczną, często podszyte jest sensacją.

A sensacja bywa różna, niekiedy odrzucająca swą obrzydliwością.

Dwa tabloidy zamieściły na pierwszych stronach zdjęcia chłopca z Cieszyna i jednobrzmiące tytuły: "Szymuś z bólu odgryzł sobie wargę”.

Śmierć dziecka, zwłaszcza dziecka zamordowanego, jest na tyle przerażająca, że nie trzeba epatować jej szczegółami. Nie trzeba tego komentować.

Kiedyś, jeszcze w czasach szkoły podstawowej, zawieziono na do oświęcimskiego muzem. Jakże odmiennego od dzisiejszego. W Brzezince stały opustoszałe baraki, w których walały się jakieś szmaty, leżały blaszane miski, każda z nich byłaby dzisiaj muzealnym eksponatem, przedmiotem sprzedawanym na aukcji w Nowym Jorku lub Tel Awiwie. Ale już leżały w gablotach, stały w salach, przedmioty służące do znęcania się nad więźniami, do ich torturowania.

Ekspozycji towarzyszył napis, który pamiętam do dziś: "System ciężkiego terroryzowania więźniów”.

Napis bezsensowny w swej oczywistości, łopatologiczny, obrażający wrażliwość zwiedzających. Bo przecież widok pałki lub pejcza, połaczony ze świadomością, do jakich cełów używano tych przedmiotów, jest wystarczająco przerażający, nie wymaga komentarza.

Reakcją na tragiczną śmierć bywa niezdrowa sensacja, ale zdarzają się też tacy, którzy chcą na niej zbić kapitał. Polityczny. Samobójczy strzał, który padł niedawno w garażu, uruchomił mnóstwo absurdalnych plotek. A każda z nich służyła właśnie temu...