Słowenia. Trzeba wiedzieć, warto wiedzieć

Kraj w pigułce

\* Powierzchnia: 20 273 km kw.
\* Liczba ludność: ok. 2 mln
\* Język urzędowy: słoweński
\* Stolica: Lublana
\* Ustrój polityczny: republika parlamentarna
\* Głowa państwa: prezydent Janez Drnovšek
\* Szef rządu: premier Janez Jansa
\* Jednostka monetarna: 1 tolar (SIT) = 100 stotin
\ Domena*internetowa:. si
\* Kod samochodowy: SLO
\* Kod telefoniczny: +386
\* Podział administracyjny: 58 okręgów, 210 gmin, w tym 11 gmin miejskich
\* Główne miasta: Maribor, Kranj, Ptuj, Celje
\* Dominująca religia: **katolicyzm

Jak dojechać?

\* Pociągiem. Z Krakowa nie ma bezpośredniego połączenia z Lublaną. Konieczna jest przesiadka w Wiedniu i 10-minutowy spacerek z dworca Wien Südbf (Ost) na Wien Südbf (Süd). Podróż zajmuje ponad 15 godzin. Koszt (z Krakowa) wynosi około 495 zł (bilety normalne).
\* Samolotem. Do Lublany można dolecieć z Krakowa, przesiadając się w Wiedniu. Bezpośrednio polecieć można jedynie liniami LOT-u z warszawskiego lotniska Okęcie. W poniedziałki samolot startuje o 9.05, w czwartki i niedziele o 11.00, a w piątki o 15.15. Bilety - w zależności od czasu rezerwacji przed podróżą - kosztują od 500 zł do 670 zł.
\* Samochodem. Z Krakowa można dojechać do Lublany w jeden dzień, pokonując trasę 850 km w ok. 13 godzin. Wyjeżdżając z Krakowa, kierujemy się na Cieszyn, a następnie przez Czechy i Austrię do Słowenii.
Kraj ten ma blisko 150 przejść granicznych z Włochami, Austrią, Chorwacją i Węgrami, choć tylko niektóre z nich są otwarte dla obywateli innych krajów niż sąsiedzi.
Wracając do Polski przez Loiblpass (trasa Lublana-Klagenfurt), warto wiedzieć, że na samej granicy nie ma stacji benzynowej i trzeba w Słowenii zatankować kilkanaście kilometrów wcześniej.
(NAT)

Pobyt i pozwolenie na pracę

Obywatele polscy udający się do Słowenii korzystają z prawa do swobodnego przepływu osób w ramach Unii Europejskiej/ Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Dokumentem podróży, uprawniającym do bezwizowego wjazdu i pobytu (niezależnie od jego celu) na terytorium Republiki Słowenii do 90 dni jest paszport lub dowód osobisty (starego i nowego wzoru).
Do czasu planowanego na 2007 r. przystąpienia Słowenii do układu Schengen zostaje utrzymana kontrola paszportowa na granicach z Austrią, Włochami i Węgrami. Natomiast na granicy słoweńsko-chorwackiej, będącej od 1 maja 2004 r. granicą zewnętrzną UE, obowiązuje pełny system kontroli paszportowo-celnej. Osoby, które mają zamiar przebywać w Słowenii dłużej niż przez trzy miesiące, powinny przed upływem tego okresu złożyć wniosek o zezwolenie na pobyt czasowy w wydziale ds. cudzoziemców urzędu rejonowego (upravna enota) właściwego dla miejsca ich pobytu. Zezwolenie na pobyt jest wydawane w związku z zatrudnieniem lub pracą, prowadzeniem działalności gospodarczej, studiami, doskonaleniem zawodowym lub połączeniem rodziny. Koszt uzyskania go wynosi 7 650 tolarów.
Do momentu uzyskania pozwolenia na pobyt obowiązuje konieczność tzw. zgłoszenia policyjnego. Z wyjątkiem osób przebywających w hotelach i pensjonatach, które meldują swoich gości, wszyscy pozostali muszą zgłosić miejsce pobytu w najbliższym komisariacie policji - w ciągu trzech dni od wjazdu na teren Słowenii.
W Słowenii podejmujemy pracę bez konieczności uzyskiwania żadnych zezwoleń, na zasadach takich samych, jak obywatele tego państwa.
Pracodawca musi w ciągu ośmiu dni od podjęcia przez obcokrajowca pracy zgłosić ten fakt w urzędzie ds. zatrudnienia: przedstawia tam kopię dokumentu stwierdzającą narodowość pracownika i kopię umowy o pracę stwierdzającą, że praca będzie miała miejsce na terenie Słowenii. Pracownik zostaje objęty ubezpieczeniem zdrowotnym, emerytalnym i inwalidzkim.

Warunki pracy

Umowa o**pracę musi zostać zawarta w formie pisemnej i powinna regulować następujące kwestie: dane osobowe pracownika i pracodawcy, datę rozpoczęcia pracy, nazwę stanowiska, miejsce wykonywania pracy, okres, na jaki umowa została zawarta (jeśli jest to umowa na czas nieokreślony), wymiar czasu pracy, dni i godziny pracy, wysokość wynagrodzenia i sposób jego wypłaty, urlop wypoczynkowy, okres wypowiedzenia, wykaz umów zbiorowych lub innych przepisów określających warunki pracy pracownika, pozostałe prawa i obowiązki pracodawcy i pracownika.
Minimalną płacę określa układ zbiorowy zgodnie z kwalifikacjami pracownika. Rząd określa wysokość minimalnej płacy dwa razy w roku.
Tydzień pracy wynosi 40 godzin. Pracownik nie może pracować więcej niż 48 godzin tygodniowo (wliczając nadgodziny). Liczba godzin nadliczbowych może jednak być większa, jeśli np. przedsiębiorstwo zwiększa produkcję w celu realizacji kontraktu.
W niektórych przypadkach czas pracy może zostać wydłużony do maksymalnie 56 godzin, jednakże w takim wymiarze pracownik nie może pracować dłużej niż przez 6 miesięcy.
Pracownikom przysługuje 30-minutowa przerwa w ciągu dnia, wliczana do czasu pracy.
Każdy pracownik, który pracuje przez 5 dni w tygodniu, uprawniony jest do 20-dniowego płatnego urlopu wypoczynkowego w roku, natomiast pracujący przez 6 dni w tygodniu uprawniony jest do 24 dni urlopu wypoczynkowego.
Święta narodowe, będące dniami wolnymi od pracy to: Nowy Rok (1 i 2 stycznia), Dzień Kultury (8 lutego), Poniedziałek Wielkanocny, Narodowy Dzień Ruchu Oporu (27 kwietnia), Święto Pracy (1 i 2 maja), Dzień Niepodległości (25 czerwca), Wniebowstąpienie Najświętszej Marii Panny (15 sierpnia), Dzień Reformacji (31 października), Dzień Pamięci (1 listopada), Boże Narodzenie (25 i 26 grudnia).
Pracownikowi przysługuje rocznie 7 dni urlopu z ważnych przyczyn - np. z powodu ślubu, śmierci bliskiej osoby, poważnego wypadku.
Kobiety uprawnione są do 105 dni urlopu macierzyńskiego. Matka musi skorzystać z części urlopu macierzyńskiego już na 28 dni przed planowanym porodem, jednakże może to uczynić nawet 42 dni przed wyznaczoną datą rozwiązania. Ojcom przysługuje 90 dni urlopu z powodu narodzin dziecka. Jednemu z rodziców przysługuje prawo do 260 dni urlopu wychowawczego, który należy wykorzystać zaraz po zakończeniu urlopu macierzyńskiego.
Wiek emerytalny dla kobiet to 61 lat, a dla mężczyzn - 63 lata.

Poszukiwanie pracy

Najrozsądniej jest szukać pracy jeszcze w Polsce, przez Internet. Pracownicy Wydziału Ekonomicznego naszej ambasady w Lublanie polecają następujące strony: www.ess.gov.si, www.zaposlitev.net, www.mojedelo.com/delo, www.mojakariera.si, www.zaposlitev.delo.si.

Opieka zdrowotna

Osoba ubezpieczona może korzystać ze świadczeń placówek, które podpisały umowę ze Słoweńskim Zakładem Ubezpieczeń Zdrowotnych (ZZZS). Ten, kto skorzysta ze świadczeń placówki lub lekarza nieposiadającego umowy z ZZZS, ponosi pełne koszty leczenia (które nie podlegają zwrotowi).
Leczenie specjalistyczne i szpitalne wymaga skierowania od lekarza ogólnego, jednak w nagłych przypadkach można udać się do szpitala bezpośrednio.
W przypadku niektórych świadczeń trzeba pokryć część kosztów, np. 5 proc. za dializę, 15 lub 25 proc. za leczenie specjalistyczne, 75 proc. za protezy dentystyczne.
Uprawniony do wystawienia recepty objętej refundacją jest lekarz, który podpisał umowę z ZZZS. Niektóre leki na receptę są bezpłatne, za inne trzeba zapłacić część (25 lub 75 proc.) lub pełną cenę.
Numer pogotowia - 112. Za transport sanitarny, poza nagłymi przypadkami, w których jest nieodpłatny, trzeba zapłacić 70 proc. kosztów.
(N)

Użyteczne adresy

Ambasada RP
Bežigrad 10
1000 Lublana
tel. (00 386 1) 436 47 12
e-mail: [email protected]
www.poland-embassy.si
Wydział Ekonomiczny Ambasady RP
Cesta 27. aprila 37
1000 Lublana
tel. (00 386 1) 426 14 48
e-mail: [email protected]
www.pl-brh.si
Konsulat RP w**Novej Goricy
Konsul honorowy Nedjan Brataševec (jęz. słoweński, angielski, włoski, polski)
Vipavska 13
5000 Nova Gorica
tel. (00 386 5) 331 52 36
e-mail: [email protected] Konsulat RP w**Novo Mesto
Konsul honorowy Miloš Kovačič (jęz. słoweński, rosyjski)
Grajska cesta 1
8222 Otočec
tel. (00 386 7) 3075 940
e-mail: [email protected] Ośrodek informacji do**spraw uznawania kwalifikacji zawodowych w**Słowenii
Kotnikova 5
SI - 1000 Lublana
tel. (00 386 1) 478 34 88
e-mail: [email protected] Ambasada Republiki Słowenii w**Warszawie
adres: ul. Starościńska 1 m. 23-24, 02-516 Warszawa
tel. (0-22) 849-82-82, (0-22) 849-84-84
e-mail: [email protected] Konsulat Republiki Słowenii w**Mysłowicach**
ul. Mikołowska 29
41-400 Mysłowice

W Internecie

www.poland-embassy.si - Ambasada RP w Lublanie
konsulat-slowenia.com.pl -**Konsulat Słowenii w Mysłowicach
www.ess.gov.si - na tej stronie (jest wersja anglojęzyczna), można znaleźć adresy lokalnych biur zatrudnienia
Oferty pracy:
www.zaposlitev.net
www.mojedelo.com/delo
www.mojakariera.si
www.zaposlitev.delo.si
www.europa.eu.int/eures
www.workingabroad.com
Informacje turystyczne:
www.slovenia-tourism.si
www.sloveniaholidays.com
www.creativ.si/tourist/index.htm
www.ljubljana.si
www.uvi.si - Rządowa Agencja Informacyjna
www.tis.telekom.si -**słoweńska książka telefoniczna on-line www.slovenia.si -**informacje o Słowenii w języku angielskim
www.amzs.si-informacje drogowe
(N, NAT)
Cennik słoweński
\*Chleb**270 \*Bułka kajzerka**40 \*Bagietka**70 \*Masło**310 \*Mleko (1 l, 1,6 proc.)**140 \*Jogurt owocowy (1 szt.)**70-80 \*Ser żółty (1 kg)**1600 \*Jajka (10 szt.)**355 \*Parówki (1 kg)**1930 \*Szynka gotowana (1 kg)**2700 \*Boczek (1 kg)**2000 \*Ryż (1 kg)**380-480 \*Płatki muesli (op.)**550 \*Makaron (1 kg)**120-300 \*Pomidory (1 kg)**200 \*Ogórki (1 kg)**280 \*Marchewka (1 kg)**195 \*Jabłka (1 kg)**500 \*Sok pomarańczowy (1 l) **250-380 \*Woda mineralna (1,5 l)**90-120 \*Herbata (25 tor.)**500 \*Cukier (1 kg)**190 \*Dżem (1 op.)**380-400 \*Czekolada milka (1 szt.)**220 \*Piwo (0,5 l)**180 \*Coca-cola (1,5 l)**260 \*Benzyna 98 (1 l)**258 \*Bilet do kina**1100-1300 \*Kawiarnia na Starym Mieście w Lublanie: kawa**220 piwo 0,5 l. **250 Ceny w tolarach (SIT). Kurs wobec euro od marca br. jest stały: 1__EUR = 239,64 SIT.**
(NAT)