Wczoraj opublikowaliśmy zatrważający raport o stanie powietrza nad Małopolską. Od miesiąca zanieczyszczenie przekracza stany alarmowe. Tak źle nie było już dawno. O tym, że smog jest szkodliwy dla układu oddechowego i powoduje alergie - wiadomo od dawna. Krakowscy naukowcy postanowili sprawdzić jaki wpływ ma na mózg. Zespół prof. Wiesława Jędrychowskiego z Collegium Medicum UJ we współpracy z naukowcami z Uniwersytetu Columbia w Nowym Jorku przeprowadził badania na grupie maluchów urodzonych w latach 2001-2006 w Krakowie. Przyszłe matki nosiły na plecach analizator składu powietrza.
Gdy maluchy osiągnęły 5 lat, poddano je testowi oceniającemu rozwój umysłowy. Okazało się, że dzieci, które w życiu płodowym były narażone na wyższe stężenia występujących w smogu węglowodorów aromatycznych uzyskiwały gorsze wyniki w teście w porównaniu z rówieśnikami, którzy mieli kontakt z niższymi stężeniami tych związków. - Z naszych badań wynika, że dzieci, które urosły na terenach zanieczyszczonych są mniej inteligentne - mówi dr Agnieszka Kiełtyka z Collegium Medicum UJ w Krakowie.
Badane kobiety w ciąży, które oddychały smogiem, urodziły także dzieci z różnymi defektami, np. z autyzmem. - W tym przypadku nie możemy jednak powiedzieć, że odpowiedzialny jest za to smog. Być może ważniejsze były inne czynniki, np. genetyczne - mówi Agnieszka Kiełtyka.
Smog może wywoływać także chorobę płuc, alergie, zapalenie oskrzeli, nowotwory, wady rozwojowe płodu. Krakowscy naukowcy udowodnili, że smog powoduje u dorosłych zwiększone zachorowania na raka oskrzeli. Smog może zawierać także ołów, który może doprowadzić do uszkodzenia mózgu, nerek, wątroby. W Krakowie jego poziom nie jest jednak zbyt wysoki - mieści się w normie.
Za wysokie stężenie w powietrzu pyłu zawieszonego, który zawiera trujące węglowodory, odpowiedzialne są piece węglowe i spaliny samochodowe. W czasie zimy w Krakowie normy są prawie zawsze przekroczone, czasami nawet kilkukrotnie. W grudniu w Małopolsce poziom pyłu zawieszonego był większy niż stan alarmowy - i to przez jedną trzecią miesiąca. - Sytuacja jest bardzo poważna i jeżeli coś z tym nie zrobimy, będziemy płacić kary naliczane przez Unię Europejską - mówi Agnieszka Kiełtyka.
Jak się chronić przed smogiem? Według Ryszarda Listwana z Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Krakowie najlepiej jest zakupić urządzenie do filtrowania powietrza i używać w domu. Problem zniknie dopiero wtedy, kiedy zostaną zlikwidowane piece węglowe: do tej pory ogrzewa się nimi 35 proc. krakowian.
AGNIESZKA MAJ
Jutro w "DP": Czy można zakazać jazdy samochodem i palenia w piecach węglem?
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?