Stara krakowska tradycja zagrożona? Mieszkańcy Bielan piszą petycję do prezydenta w sprawie festynu na polanie w Lesie Wolskim

Petycję można poprzeć za pośrednictwem internetu od początku czerwca. Do piątkowego (7 czerwca) popołudnia podpisało się pod nią ponad 70 osób, a do wtorku (11 czerwca) - ponad 140 osób. Nosi tytuł: "Prośba do władz Krakowa o przywrócenie Polany pod Dębiną dla zabaw plenerowych w czasie Odpustu na Bielanach". O co chodzi?

Przez lata odpustowy festyn zachowywał swój tradycyjny koloryt i przyciągał tłumy. Były liczne kramy, na nich cukierki odpustowe, zabawki, serca z piernika, balony itp., a do tego majówka w Lesie Wolskim, m.in. z karuzelą. W ubiegłym roku nastąpiła zmiana. Jak opisano w petycji, Fundacja Miejski Park i Ogród Zoologiczny w Krakowie zamknęła wtedy Polanę pod Dębiną dla zabaw plenerowych w czasie odpustu i zezwoliła jedynie na ograniczoną działalność handlową przy alei Wędrowników.

"W ten sposób Odpust, który był tradycyjną majówką przyciągającą tysiące krakowian, został sprowadzony do kadłubowej formy kilku kramów. Było to ogromnym rozczarowaniem dla wszystkich, którzy przyjechali specjalnie w ten dzień na Bielany, a szczególnie dla dzieci" - wskazują autorzy petycji.

Jak dalej relacjonują, po wielu interwencjach w tym roku Fundacja zgodziła się na otwarcie Polany dla urządzeń rekreacyjnych i gastronomicznych, "wytworzyła jednakże regulamin i cennik opłat, które okazały się barierami nie do przejścia". Mieszkańcy, bywalcy festynu podsumowują, że w efekcie tych działań Polana pod Dębiną pozostała pusta.

"Tymczasem jeszcze dwa lata temu Odpust na Bielanach cieszył się ogromną frekwencją, zarówno ze strony wystawców, jak i mieszkańców. Ten wielowiekowy zwyczaj nie zanika bynajmniej samoistnie! A przecież od niepamiętnych czasów miał on wielkie znaczenie integrujące dla lokalnej społeczności i dla całego Krakowa" - czytamy w internetowej petycji.

Jej autorzy podkreślają, że wyjazdy krakowian na Bielany i zabawy plenerowe (łącznie z karuzelami, huśtawkami itp.) na Polanie pod Dębiną w dzień Zielonych Świątek mają długoletnią tradycję. O odpuście kamedulskim pisali liczni XIX- i XX-wieczni pamiętnikarze, wspomina się o nim w Encyklopedii Krakowa, w pracach etnograficznych poświęconych polskim zwyczajom świątecznym, jak i w przewodnikach po Krakowie. "Paradoksem jest, że nawet w przewodniku po Lesie Wolskim J. Skotnickiego, przy którego powstaniu Fundacja współpracowała, jest mowa o Polanie pod Dębiną jako tradycyjnym miejscu zabaw odpustowych" - wskazano.

Piszący petycję stwierdzają, że jeśli powodem decyzji Fundacji miała być ochrona środowiska - to jest to chybiony argument, ponieważ przyroda Lasu Wolskiego ma się dobrze, dzikich zwierząt przybywa. Do tego - w przeciwieństwie do rozmaitych biegów, rajdów rowerowych i festynów, których wiele jest organizowanych na terenie Lasu Wolskiego - odpust "od zawsze miał przecież bardzo ograniczony zasięg czasowy i terytorialny". Jeżeli natomiast chodziło o kwestie bezpieczeństwa, to - jak stwierdzono - oczywistym jest, że urządzenia zabawowe powinny spełniać określone wymogi techniczne, ale nie może to być pretekstem do niszczenia tak starej tradycji.

Petycja kończy się prośbą do władz Krakowa o otoczenie opieką odpustu na Bielanach swoją opieką - by nie zginęła jedna z najstarszych krakowskich tradycji.

"Wiadomo nam, że zostały już wypracowane pewne rozwiązania dotyczące innych zwyczajów krakowskich, jak Emaus i Rękawka; odpust na Bielanach jest dla kultury Krakowa równie ważny" - skwitowano.

Poprosiliśmy Fundację Miejski Park i Ogród Zoologiczny o stanowisko w całej tej sprawie. Miłosz Podwika, zastępca dyrektora Fundacji zaznacza w odpowiedzi, że jej intencją nie było wprowadzenie zakazu organizacji odpustu na Bielanach, a jedynie uporządkowanie handlu okołoodpustowego.

- Bardzo doceniamy wartości kulturowe obchodów Zielonych Świąt na Bielanach - podkreśla dyr. Podwika.

Przedstawiciel Fundacji zwraca uwagę, że w minionych latach, z roku na rok wzrastała liczba osób handlujących w tym dniu na polanie, co przekraczało już znacznie jej pojemność. Większość handlujących wcześniej nie zwracała się o zgodę na prowadzenie takiej działalności w Lesie Wolskim. Dalej, jak podaje dyr. Podwika: w ubiegłych latach do Fundacji wpływały liczne sygnały, że cały teren polany jest zajęty przez różne urządzenia uniemożliwiające wypoczynek na jej terenie.

- Ze względu na zapewnienie bezpieczeństwa osób odwiedzających Las Wolski oraz duże ryzyko wypadków z dziećmi, które zdarzają się na tego typu urządzeniach, w ubiegłym roku na polanę nie zostały wpuszczone systemy rozrywkowe, gdyż ich właściciele nie przedstawili odpowiednich świadectw kwalifikacji technicznych sprawności sprzętu - informuje też Miłosz Podwika.

W tym roku, dla uporządkowania sytuacji i na wniosek Rady Dzielnicy VII Zwierzyniec został opracowany regulamin odpustu - oparty na regulaminie odpustu Emaus. Między innymi wyznaczył on miejsca lokalizacji straganów wzdłuż prowadzącej do klasztoru kamedułów alei Wędrowników, a dla karuzel, zjeżdżalni i foodtracków - na polanie Bielańskiej.

- Straganów handlowych w bieżącym roku było około 70, a frekwencja uczestników była bardzo liczna. Szacujemy, że odpust w ciągu całego dnia odwiedziło kilka tysięcy osób - zaznacza przedstawiciel Fundacji.

Zgodnie z przyjętym regulaminem urządzenia takie jak np. karuzele mogły pojawić się na festynie pod warunkiem, że przedstawiono świadectwa kwalifikacji technicznej i certyfikaty z corocznej inspekcji tych urządzeń, a także polisy OC. Na Polanie Bielańskiej Fundacja zarezerwowała cztery miejsca dla takich plenerowych atrakcji oraz osiem miejsc dla foodtracków, z zapewnionym dostępem do agregatu prądotwórczego. Jak się jednak okazuje - żaden z przedsiębiorców nie wyraził chęci uczestnictwa w odpuście.

- Z naszych obserwacji wynika, iż okres pandemii covidu spowodował zamknięcie wielu małych przedsiębiorstw prowadzących taką działalność gospodarczą - informuje dyr. Podwika.

Fundacja podkreśla, że w przyszłości, jeśli przedsiębiorcy spełnią warunki stawiane w regulaminie, zostaną im wskazane lokalizacje na polanie Bielańskiej - lecz przy tym w taki sposób, by umożliwić także wypoczynek na jej terenie mieszkańcom Krakowa. Miłosz Podwika przekonuje, że już w trakcie tegorocznego odpustu Fundacja spotkała się z licznymi pozytywnymi uwagami dotyczącymi możliwości swobodnego wypoczynku na polanie Bielańskiej.

- Opracowując regulamin odpustu, MPiOZ miała na uwadze także dobro ekosystemu Lasu Wolskiego oraz zwierząt bytujących na jego terenie - dodaje też reprezentant fundacji.

Co robić gdy w samolocie zatyka nam uszy?