Prof. Maria Dzielska Fot. archiwum prywatne
Rozmowa z prof. MARIĄ DZIELSKĄ, historykiem starożytności z UJ, laureatką nagrody ministra nauki
- Pani minister napisała, że należę "do grona tych, którzy swoją działalność dydaktyczną, organizacyjną czy też naukową realizują z godną uznania pasją, kreatywnością i zaangażowaniem, oraz mogą poszczycić się wybitnymi osiągnięciami".
- Pracą naukową zajmuje się Pani już od 45 lat.
- Rozpoczęłam ją w 1966 r. na Uniwersytecie Łódzkim, a później, od 1968 r., kontynuowałam na Uniwersytecie Jagiellońskim. Moje zainteresowania zawsze były skupione na badaniu tych elementów historii, kultury, religii i mentalności antyku, które wpływają na naszą europejską świadomość. Dodajmy, że dotyczy to wszystkich dziedzin kultury i sztuki europejskiej, o czym się często dziś zapomina. Moje zainteresowania obejmują historię starożytnej Grecji i Rzymu, ze szczególnym uwzględnieniem dziejów i kultury cesarstwa rzymskiego i wczesnego Bizancjum. Moje studia skupiają się na problemach z pogranicza historii, historii idei, filozofii i religii tych epok. Od wielu lat badania koncentruję na pogańskiej inteligencji późnego hellenizmu, recepcji myśli pogańskiej w nauce chrześcijańskiej oraz syntezie chrześcijaństwa i myśli pogańskiej u schyłku starożytności. Staram się zrozumieć tę rewolucyjną przemianę, jaką przeszła cywilizacja antyczna pod wpływem dokonań i upowszechnienia się chrześcijaństwa.
- Głośne stały się dwie monografie Pani autorstwa.
- Moja praca "Apolloniusz z Tiany. Legenda i rzeczywistość" poświęcona była "boskiemu mężowi" z I/II w. po Chrystusie, cudotwórcy, filozofowi pitagorejskiemu, profecie, który uznawany był przez pogan za konkurenta Chrystusa i tak traktowany aż do czasów nowożytnych. Praca ta wyszła w dziewięciu językach, w tym w tak egzotycznych, jak tajski, koreański i turecki. Okazała się sukcesem wydawniczym i z tego powodu co jakiś czas wychodzą jej kolejne wydania. W Hiszpanii moja "Hypatia z Aleksandrii" zainspirowała znanego reżysera Alejandro Amenabara, który nakręcił film "Agora" opowiadający o Hypatii. Książka miała około czterdziestu recenzji w światowych czasopismach naukowych. Była inspiracją dla wielu utworów poetyckich, dramatycznych i powieściowych.
- Jakie są Pani plany?
- Zamierzam napisać większą syntezę poświęconą losom "Ostatnich Hellenów" - inteligencji postpogańskiej od IV do VI w. po Chrystusie. Traktować będzie o życiu i działalności "boskich mężów": późnohelleńskich myślicieli i mistyków neoplatońskich.
- Pani zmarły w 1989 r. mąż dr Mirosław Dzielski również był naukowcem.
- Był fizykiem, filozofem, pisarzem politycznym, twórcą Krakowskiego Towarzystwa Przemysłowego. Stworzył niezwykle oryginalną i pierwszą na gruncie polskim teorię chrześcijańskiego liberalizmu. Zajmował się przede wszystkim sprawami wolności gospodarczej. Uważał, że w Polsce powinny zostać przywrócone zasady gospodarki rynkowej, ale oparte na szerokich podstawach cywilizacyjnych, a więc religii, moralności i etyce. Uważał, że religia jest fundamentem życia oraz wolnych wyborów człowieka. Twierdził, że jeżeli przedsiębiorcy mają przyczyniać się do dobra powszechnego, to ich działalność musi być oparta na etosie. Dodam, że mąż był zainteresowany moją pracą, mimo że nasze dziedziny były odległe. Był znakomitym stylistą, poprawiał moje teksty, zwracał uwagę na błędy. Ciekawiła go bardzo starożytność. Książka o Hypatii dedykowana jest właśnie jemu.
Rozmawiał Paweł Stachnik
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?