System z wrodzoną inteligencją

Systemy inteligentne, to systemy samodzielnie przetwarzające informacje w taki sposób, aby zaadaptować się do zmieniających się warunków pracy. Można je wykorzystywać w bardzo wielu dziedzinach: medycynie, transporcie, bezpieczeństwie, energetyce, produkcji.

Systemy inteligentne potrafią zdobywać wiedzę bezpośrednio od projektanta lub pośrednio poprzez rozkazy, przykłady, obserwację oraz przez wykorzystanie analogii, a następnie korzystać z tej wiedzy.

– Podejmowanie decyzji oraz podejmowanie działania związane jest z kontekstem. Musimy zatem znać parametry otoczenia, takie jak choćby temperatura czy wilgotność, ale także kontekst aktualnej sytuacji (co jest już procesem o wiele bardziej złożonym i zahaczającym o semantykę). Inteligentny system powinien rozpoznawać zmiany zachodzące w otoczeniu, rozpoznawać potrzeby użytkownika i odpowiednio reagować – wyjaśnia prof. Krzysztof Zieliński, kierownik Katedry Informatyki Akademii Górniczo–Hutniczej i ekspert w dziedzinie systemów inteligentnych. Znawcy podkreślają, że budowa takich właśnie inteligentnych systemów będzie w najbliższych latach przedmiotem bardzo intensywnych badań prowadzonych na styku informatyki, telekomunikacji i elektroniki.

Obszar zastosowań systemów inteligentnych jest bardzo szeroki i obejmuje m.in.: sieci komputerowe, systemy wspomagania decyzji, systemy nadzoru, samochody, domy, budynki, instalacje elektryczne, a nawet urządzenia AGD. Bardzo ciekawą dziedzinę zastosowania systemów inteligentnych stanowi medycyna. Wykorzystuje się je tutaj np. do monitorowania osób chorych przebywających w środowisku domowym. Inny obszar zastosowania systemów inteligentnych to bezpieczeństwo. Terroryzm staje się coraz większym problemem współczesnej cywilizacji, stąd potrzeba opracowywania systemów zapobiegających tego typu zagrożeniom. Naukowcy pracują więc nad sposobami monitoringu, automatycznego rozpoznawania niebezpiecznych sytuacji, kontrolowania komunikacji.

Jeszcze inne zastosowania tej nowatorskiej technologii to inteligentne pojazdy, systemy proekologiczne, systemy nawigacji, systemy zarządzania produkcją, systemy zarządzania wiedzą oraz systemy łączności i transmisji danych.

Możliwości systemów inteligentnych będą bardzo szybko rosły, o czym można wnioskować przyglądając się rozwojowi nowoczesnej komunikacji. Możliwości przesyłania informacji rosną bowiem około dziesięć razy szybciej niż moc obliczeniowa procesorów. Z drugiej strony, moc reprezentowana przez dzisiejsze procesory, jest na tyle duża i tania, że umieszczanie ich w urządzeniach codziennego użytku (np. pralkach czy lodówkach) nie jest już problemem. Tym samym poszerza się sfera urządzeń, którym można nadać pewne znamiona inteligencji.

W Małopolsce w badania nad systemami inteligentnymi zaangażowane są m.in.: Klaster Technologii Informacyjnych, Akademia Górniczo–Hutnicza (Wydział Elektrotechniki, automatyki, Informatyki i Elektroniki, Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej), Uniwersytet Jagielloński (Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej) oraz Politechnika Krakowska. Z obecnych w Małopolsce firm wymienić natomiast można IBM, Motorolę, Siemens, Google, Comarch, Solidex, Ericpol, Software Mind, Sabre, Mobitex i Jujitsu. Koordynatorem w skali ogólnopolskiej powinny być Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji.

Ze względu na charakter aplikacji mogą one być opracowywane przez małe i średnie przedsiębiorstwa, co ma szczególne znaczenie dla naszego regionu. Jednocześnie wytworzone w nich rozwiązania mogą być wdrażane na skalę masową. Taki potencjał niesie bowiem ze sobą budowa urządzeń łatwych w użytkowaniu i samoczynnie dostrajających się do warunków otoczenia.

Rozwiązania opracowane w Małopolsce mogą być z powodzeniem stosowane w całym kraju i za granicą, stanowiąc wymierne źródło dochodów płynących ze sprzedaży rozwiązań systemowych i usług biznesowych. Tworzenie programów i aplikacji umożliwi powstanie w regionie nowych firm i nowych miejsc pracy. A szerokie zastosowanie nowoczesnych systemów inteligentnych (np. w medycynie, komunikacji, budownictwie, bezpieczeństwie) wpłynie na poprawę jakości życia zwykłych obywateli. (PS)