Szczęścia nie trzeba szukać za granicą

Najszczęśliwsi na świecie są Duńczycy. Tak wynika z raportu ONZ World Happiness Index, czyli Światowego Raportu Szczęścia. Przebadano w nim 157 narodowości, a Polska uplasowała się na dalekim 57. miejscu. Wyprzedziły nas m.in. takie kraje jak Rosja, Kazachstan i Mołdawia.

PRZECZYTAJ KOMENTARZ MARKA KĘSKRAWCA: Nieszczęśliwy jak Polak?

Czy to znaczy, że musimy wyjeżdżać z kraju, by poczuć się szczęśliwymi? - Na pewno nie! - odpowiada zdecydowanie profesor Zbigniew Nęcki, psycholog społeczny z Uniwersytetu Jagiellońskiego. - Zamiast wyprowadzać się z Polski, wprowadźmy w nasze życie pogodniejsze nastroje - „przepisuje” receptę na bycie szczęśliwym Nęcki.

- Pesymista żyje krócej niż optymista. Zwykle zapada też na choroby układu pokarmowego oraz cierpi z powodu wrzodów. I nie uśmiechnie się do nas na ulicy

Zdaniem specjalisty z UJ raport ONZ pokazał, że Polacy cechują się pieniactwem i zrzędliwością. - Narzekanie to nasza cecha narodowa. Nie twierdzę, że nie mamy powodów do złego nastroju, ale czy musimy robić to przez cały rok?

Obiektywnie rzecz ujmując: rozwijamy się, wzrasta poziom edukacji, zakopaliśmy też dużą część przepaści, jaka dzieliła nas od Zachodu Europy. Chciałbym, żebyśmy się rozpogodzili. Tak niewiele wystarczy, byśmy mogli poczuć się naprawdę szczęśliwymi - mówi Nęcki, który proponuje, aby polskie władze obok budowania nowych dróg zaczęły zajmować się też kształtowaniem wśród Polaków optymistycznych postaw.

Jak twierdzi Nęcki, trzeba bić na alarm. - Wie pani, w którym kraju mieszkańcy na ulicach uśmiechają się najmniej? Właśnie w Polsce. Badania wykazały, że jesteśmy najbardziej ponurym narodem.

Daleko do podium, ale jednak awans

Mimo odległej pozycji w rankingu ONZ Polska awansowała. Uplasowała się o trzy miejsca wyżej niż rok temu, pomiędzy zacofaną Rosją a bogatą, lecz zapracowaną Koreą Południową. Listę 157 państw zamknęło Burundi w Afryce Wschodniej - jeden z najbiedniejszych krajów świata, nękany przez krwawe konflikty polityczne.

W ostatniej dziesiątce znalazły się również Madagaskar, Tanzania, Liberia, Gwinea, Rwanda, Benin, Afganistan, Togo oraz Syria, w której od pięciu lat trwa wojna domowa. Zginęło w niej już ponad 250 tys. ludzi.

Nie tylko PKB, zdrowe życie też ma znaczenie

Coroczny raport sporządzany jest przez dwie instytucje: działającą z ramienia ONZ Sustainable Development Solutions Network (SDSN) oraz Earth Institute Uniwersytetu Columbia. Dane zostały oparte na ankietach wypełnianych przez tysiąc mieszkańców każdego kraju, którzy musieli ocenić swoje życie w skali od zera do dziesięciu.

Pod uwagę brano m.in. ekonomiczne i społeczne czynniki, takie jak wartość PKB na osobę oraz poziom wsparcia socjalnego, jakie od państwa otrzymuje obywatel. Liczyło się także przestrzeganie swobód obywatelskich w danym kraju (wolności osobiste, zakres stosowania narzędzi opresji przez aparat państwa). Pytano również o oczekiwaną długość życia w zdrowiu, o jakość dostępu do opieki medycznej, bezpieczeństwo zatrudnienia, relacje rodzinne oraz poziom korupcji.

„Podejście do zapewnienia człowiekowi szczęścia powinno być bardziej całościowe i łączyć w sobie czynniki ekonomiczne, socjalne oraz środowiskowe” - powiedział dyrektor Earth Institute Jeffrey Sachs, cytowany przez BBC. Jego zdaniem państwa nie mogą ograniczać się tylko do dbania o wzrost gospodarczy. „Powinniśmy promować społeczeństwa, które są zarówno zamożne, jak i zrównoważone środowiskowo” - dodał Jeffrey Sachs.

Ministerstwo promowania szczęśliwości

Właśnie dlatego w badaniach poziomu szczęścia najważniejszym czynnikiem wcale nie są zarobki. Dla przykładu, skutki światowego kryzysu gospodarczego odczuły mocno m.in. Irlandia oraz Islandia, ale ludzie mają tam poczucie solidarności społecznej i zawsze mogą liczyć na pomoc od państwa. To wystarcza, aby oba kraje znalazły się wysoko w zestawieniu - 3. miejsce na podium przypadło Islandii, a 19. Irlandii.

Pierwszy ranking szczęśliwych krajów ukazał się w 2012 roku. Od tego czasu m.in. takie państwa jak Butan, Ekwador, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Wenezuela oraz rząd brytyjskiej Szkocji - utworzyły ministerstwa, których zadaniem jest promowanie szczęśliwości jako ważnego celu polityki społecznej.

Może to również jest kierunek, jaki powinna obrać Polska? - Pamiętajmy, że pesymista żyje krócej niż optymista, tak mówią badania. Po czym poznać tego pierwszego? Nie tylko po tym, że nie uśmiechnie się do nas na ulicy. Zwykle zapada też na choroby układu pokarmowego oraz cierpi z powodu wrzodów - ostrzega Nęcki.

Poczucie szczęścia idzie w parze z wolnością
Tegoroczny Światowy Raport Szczęścia przygotowany przez ONZ wskazuje, że najwięcej powodów do bycia szczęśliwymi mają Duńczycy.

Powód? Zdaniem profesora ekonomii na uniwersytecie w Aarhus - Christiana Bjoernskova, poczucie szczęścia Duńczyków ma wiele wspólnego z możliwością decydowania o sobie i ogólnym poczuciem bezpieczeństwa. Ze Światowego Raportu Szczęścia wynika również, że najszczęśliwszymi regionami na świecie są obok Europy Ameryka Północna, Łacińska oraz Karaiby.

Smutny wniosek jest taki, że na dziesięć najmniej szczęśliwych państw na świecie aż osiem leży w Afryce (m.in. Burundi, Rwanda, Tanzania, Madagaskar), a pozostałe dwa to pogrążona od kilku lat w wojnie domowej Syria oraz Afganistan.

RankiNg nie tylko szczęśliwców

1. Dania
2. Szwajcaria
3. Islandia
4. Norwegia
5. Finlandia
6. Kanada
7. Holandia
8. Nowa Zelandia
9. Australia
10. Szwecja
11. Izrael
13. Stany Zjednoczone
14. Kostaryka
16. Niemcy
17. Brazylia
21. Meksyk
22. Singapur
23. Wielka Brytania
24. Chile
25. Panama
26. Argentyna
27. Czechy
29. Urugwaj
31. Kolumbia
39. Gwatemala
44. Wenezuela
45. Słowacja
47. Malezja
48. Nikaragua
50. Włochy
54. Kazachstan
55. Mołdawia
56. Rosja
57. Polska
59. Boliwia
64. Peru
69. Cypr
70. Paragwaj
83. Chiny
96. Wietnam
120. Egipt
146. Uganda
150. Liberia
154. Afganistan
157 Burundi

[email protected]