Tajemniczy ogród w centrum miasta otworzy bramy dla krakowian

- Ogród ma pełnić rolę rehabilitacyjno-wypoczynkową z elementami hortiterapii (ogrodoterapii).To ma być zielone miejsce dla mieszkańców i seniorów z DPS im. Ludwika i Anny Helclów - podkreśla Marta Chlanda, inicjatorka otwarcia ogrodu Domu Pomocy Społecznej przy ul. Helclów.

Ten pomysł zgłosiła jako jeden z projektów tegorocznego budżetu obywatelskiego. Poza udostępnieniem do ogólnego użytku starego i tajemniczego ogrodu koncepcja zakłada również przygotowanie części obywatelskiej (to jeszcze nie zagospodarowany placyk z figurą św. Józefa). Tam, poza ławkami, zamontowany zostanie stół szachowy, stół do tenisa, murowany grill, huśtawki oraz stoły do pielęgnacji roślin. Wspólnie z młodzieżą seniorzy będą tu sadzić i pielęgnować kwiatki i zioła. Ta infrastruktura ma się przyczynić do zwiększenia integracji międzypokoleniowej pomiędzy lokatorami DPS oraz mieszkańcami dzielnicy. Koszt całego założenia oszacowano na prawie 40 tysięcy złotych.

- Mieszkam przy ulicy Helclów. Tutaj między dwoma Kleparzami: Nowym i Starym, brakuje zielonych terenów - opowiada Marta Chlanda. - Matki z dziećmi nie mają w pobliżu miejsca, gdzie można usiąść wśród drzew. Młodzież też nie ma się gdzie podziać. Zajmuje okoliczne murki.

Pani Marta od dawna przez okno obserwowała ogród DPS. Można się tam było dotąd dostać tylko raz w roku podczas Święta Ogrodów. Zwiedzający za każdym razem byli zachwyceni. - Uznałam, że trzeba porozmawiać z dyrekcją placówki, aby zgodziła się na otwarcie ogrodu na co dzień - mówi Marta Chlanda. Okazało się, że gospodarzom spodobał się pomysł. Zyskał on też poparcie mieszkańców Starego Miasta podczas głosowania w dzielnicowym budżecie obywatelskim.

Ponadstuletni zieleniec objęty monitoringiem

Dyrekcja placówki już pracuje nad spełnieniem marzeń pomysłodawców projektu i seniorów DPS przy ul. Helclów, którzy z radością na niego głosowali.

- Jesteśmy po fazie projektowania. Pozyskujemy pozwolenia na budowę - informuje Marcin Ogórek, wicedyrektor DPS im. Helclów. - To duże przedsięwzięcie, gdyż ogród wymaga dostosowania dla gości. W zieleńcu trzeba m.in. zrobić odwodnienie, naprawić i poszerzyć alejki, zamontować oświetlenie. To jednak zwiększy koszty. Liczymy jednak, że choć częściowo uda się przygotować ogród na połowę przyszłego roku.

Józefa Grodecka, dyrektor placówki, dodaje, że ogród rekreacyjny dostępny będzie dla mieszkańców w godzinach od 11 do 18. Aby czuli się tam bezpiecznie, ponadstuletni zieleniec zostanie objęty monitoringiem.

Powstanie miejsce integrujące lokalną społeczność. Mieszkańcy dzielnicy będą tu mogli się spotykać, organizować różne wydarzenia, inicjatywy.

Trzy potężne platany, róże oraz rododendrony

W starym ogrodzie Helclów w maju będzie można podziwiać fantastycznie kwitnące rododendrony. Latem róże i inne kwiaty.

- Na pewno możemy się też pochwalić największą kolekcją platanów w Krakowie. Mamy aż trzy potężne okazy - podkreśla dyrektor Grodecka. - To chyba połowa wszystkich platanów, jakie rosną w mieście.

Ogród jest pod nadzorem wojewódzkiego konserwatora zabytków. Każda pielęgnacja drzew musi uzyskać jego zgodę. W tym roku trzeba było jednak usunąć kilka drzew, gdyż zagrażały starym murom i przechodniom.

- U nas jednak więcej się sadzi, niż usuwa - zaznacza dyrektorka DPS.

Przypomnijmy, że placówka powstała jako Dom Ubogich w 1890 r. z fundacji Anny i Ludwika Helclów - bogatych mieszczan zaangażowanych w działalność dobroczynną. Ludwik Helcel był pierwszym wiceprezydentem miasta Krakowa.

Ogród powiększą lokalni deweloperzy

Okazuje się, że teren przy DPS im. Helclów to działka pełniąca w naszym mieście rolę miejsca do nasadzeń zastępczych. - Wydział Kształtowania Środowiska Urzędu Miasta Krakowa właśnie do nas odsyła deweloperów, którzy wycinają drzewa i krzewy na terenach swych inwestycji - mówi Józefa Grodecka. - Na działce przy ul. Helclów mają oni finansować zakup i nasadzenia konkretnych gatunków drzew. Będą one ozdabiać m.in. teren wokół budowanego trzeciego pawilonu - Domu Seniora Artysty.

Nowe drzewa pozwolą stworzyć także zielony parawan, który oddzieli 3,5-hektarową działkę od hałaśliwych i trujących smogiem Alei Trzech Wieszczów.

Na terenie ogrodu drzewa, krzewy i różna roślinność sadzone są od lat. - W 2010 roku rozpoczęliśmy współpracę z Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej, który w ramach nasadzeń zastępczych obsadził nasz teren. W latach 2010-2011 otrzymaliśmy: 71 sztuk drzew liściastych, 35 drzew iglastych oraz 84 mkw. krzewów - wylicza wicedyrektor Ogórek.

W latach 2014 -2016 w ogrodzie pojawiły się kolejne drzewa i krzewy, które posadziły firmy prywatne, to: 208 sztuk i 50 mkw. krzewów. Łącznie posadzono 314 drzew i 134 mkw. krzewów. - Obecnie trwają rozmowy z kolejnym wykonawcą, który stara się o decyzje na posadzenie 150 sztuk drzew - dodaje dyrektor Grodecka.

Nowe drzewa są dobierane przez specjalistyczną firmę zajmującą się architekturą krajobrazu. To dzięki nim w zieleńcu w ostatnich latach znalazły się: platan klonolistny, lipa drobnolistna, śliwa wiśniowa, magnolie, klony w kilku odmianach, głogi jednoszyjkowe, grusze ozdobne, kolumnowe dęby, graby i buki, złotokapy, i wiele innych gatunków. Jest też duża liczba krzewów, które tworzą, kolorowe zwarte grupy.

Marcin Ogórek precyzuje, że tereny zielone DPS z drogami i chodnikami zajmują powierzchnię ok. 1,86 ha.