Teoria obwarzanka

Marcin Wolski: SPRAWKI Z WARSZAWKI

Oczywiście, nawet Komendant nie mógł przewidzieć, że dziesięć lat po jego śmierci będziemy mieli naród bez suwerenności, państwo bez stolicy i stolicę bez warszawiaków. Ta ostatnia reguła została zresztą na dłużej. Jest bezdyskusyjne, że Kresy dostarczyły nadspodziewanie wielu wybitnych ludzi naszej kulturze, nauce i polityce. Choćby dwóch wieszczów na trzech.

Można zresztą zauważyć także w innych krajach, że mieszkańcy pograniczy - to inny sort ludzi, poczynając od Dzikiego Zachodu. Jak wiadomo w Wielkiej Brytanii najdzielniejsi byli Szkoci, a najbardziej twórczy Irlandczycy. U Francuzów do historii przeszła gaskońska brawura, w Rosji panuje swoisty kult Sybiraka, choć z drugiej strony wiadomo, że jeśli ktoś jest wybitny a niepokorny i nawet nie jest Sybirakiem, to pewnie nim będzie. Znamienne, że przysłowiowe miasta głupków, jak polski Wąchock, bułgarskie Gabrowo, angielska wioska Gotham czy grecka Abdera (w czasach hellenistycznych) do pograniczy się nie zaliczają.

Czy ta wyjątkowość kresowiaków wynika z mieszania się nacji i ras, o co na rubieżach łatwiej? Teoria genetyczna mówi, że prawdopodobieństwo udanego potomka jest wprost proporcjonalne do dystansu między miastami urodzenia matki i ojca. Ślub pary z jednej wioski, na dodatek wielokrotnie spokrewnionej, takiej gwarancji nie daje. Jeszcze ciekawsze są implanty kulturowe i tu jako Polacy jesteśmy bezkonkurencyjni. Największy poeta francuski Apollinaire (Kostrowicki), najwybitniejszy prozaik angielski Joseph Conrad (Korzeniowski), najlepszy pisarz rosyjski Teodor Dostojewski. Choć działa to i w drugą stronę, czego dowodem Chopin (ojciec Francuz), Kopernik (w najlepszym razie Europejczyk) czy Mickiewicz (z matki obcej...). Idźmy dalej! Najbardziej francuski z pisarzy Aleksander Dumas (ojciec) był Mulatem, a Dumas syn kwarteronem - podobnie jak najbardziej rosyjski z poetów rosyjskich Puszkin, też potomek Murzynów.

Jednak nie trzeba ograniczać się wyłącznie do kultury - czy to nie zdumiewające, że z trzech najbardziej znanych dyktatorów, żaden nie był z nacji, którą przewodził.

Napoleon - Korsykanin, Hitler - Austriak, Stalin - Gruzin czy zgoła Osetyniec.

A w demokratycznej Ameryce! Dotąd jeszcze nie było tam prezydenta Amerykanina, owszem, wszyscy urodzili się w USA, ale korzenie mieli angielskie, niemieckie, irlandzkie (Indianinem był, i owszem, prezydent Meksyku Benito Juarez) no i ostatnio afrykańskie...

A przy okazji miła wiadomość dla wszystkich zwolenników ruchu ponadgranicznego. Barack Obama obiecał naszemu prezydentowi błyskawiczne zniesienie wiz.

Do Kenii.