Ulga w bólu

Mimowolnie ulegamy złudzeniu, że najlepszym sposobem uśmierzania tego typu dolegliwości jest tzw. samoleczenie

Problem silnych i przewlekłych dolegliwości bólowych dotyczy pacjentów z różnych grup terapeutycznych, m.in. cierpiących na bóle migrenowe, reumatologiczne czy neuropatyczne. Jakość ich życia zależy nie tylko od skutecznego uśmierzania bólu, ale także zapobiegania jego wystąpieniu. Czy jednak wiemy,

jak kontrolować ból?

Nasza wiedza w tym zakresie jest praktycznie żadna, co potwierdzają specjaliści. - Świadomość Polaków na temat skutecznych metod kontroli bólu nadal jest bardzo niewielka -__mówi dr hab. n. med. Jan Dobrogowski, kierownik Zakładu Badania i Leczenia Bólu Katedry Anestezjologii i Intensywnej Terapii Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, prezes Polskiego Towarzystwa Badania Bólu oraz ekspert Rady Programowej kampanii "Ulga w bólu". - Mimowolnie ulegamy złudzeniu, że najlepszym sposobem uśmierzania tego typu dolegliwości jest tzw. samoleczenie. Często na własną rękę, bez kontroli lekarskiej, stosujemy preparaty przeciwbólowe dostępne bez recepty, czasem nawet kilkakrotnie przekraczając dopuszczalne dawki. Jak wiele osób

"leczy się"

w ten sposób? Aż ponad połowa cierpiących, odczuwających dolegliwości bólowe, uniemożliwiające normalne funkcjonowanie, ucieka się do samoleczenia za pomocą środków dostępnych bez recepty - wynika z badań przeprowadzonych na zlecenie organizatorów programu "Ulga w bólu". - Tymczasem tego typu leki są skuteczne w przypadku okazjonalnych dolegliwości o niewielkim natężeniu - podkreśla prof. Dobrogowski i dodaje: - Jeżeli ból jest silny, a dodatkowo przyjmuje postać przewlekłych lub częstych dolegliwości, należy jak najszybciej skorzystać z pomocy lekarza, który zaleci odpowiednią strategię leczenia, zgodną ze światowymi standardami WHO.
Tymczasem wielu pacjentów nie uświadamia sobie, iż dzięki odpowiednio dobranej farmakoterapii ból można skutecznie leczyć, zwykle też nie wierzą w skuteczność proponowanych terapii, ze względu na brak skuteczności dotychczasowego leczenia, często spowodowanego niewłaściwym dobraniem leków. - Dlatego w skutecznym leczeniu każdego pacjenta tak ważne jest nie tylko dobranie odpowiednich leków, ale również ich właściwe łączenie, co w konsekwencji minimalizuje ryzyko powikłań i decyduje o efektywności stosowanej farmakoterapii - zaznacza dr n. med. Anna Przeklasa-Muszyńska z Zakładu Badania i Leczenia Bólu Katedry Anestezjologii i Intensywnej Terapii CM UJ.

Trochę liczb

Z badania przeprowadzonego na zlecenie organizatorów ogólnopolskiego programu "Ulga w bólu" wynika, że w celu uśmierzania bólu Polacy najczęściej stosują leki przeciwbólowe dostępne bez recepty. Sięgnęło po nie aż 54 proc. ankietowanych, którzy w ciągu ostatniego roku odczuwali silne dolegliwości bólowe, uniemożliwiające wykonywanie codziennych obowiązków. 21 proc. Polaków odczuwających ból udaje się po poradę do lekarza pierwszego kontaktu, natomiast 13 proc. decyduje się na wizytę u lekarza specjalisty (np. neurologa, reumatologa).
Wśród najczęstszych metod kontroli bólu co szósty Polak wymienia sen, relaks lub domowe sposoby uśmierzania bólu. 7 proc. ankietowanych nie podejmuje w związku z odczuwanymi dolegliwościami żadnych działań. Dlatego tak ważna jest edukacja pacjentów i lekarzy w zakresie metod zapobiegania i skutecznej kontroli bólu, czyli w pełni satysfakcjonujących efektów terapeutycznych.
Jednym z działań przewidzianych w ramach programu jest uruchomienie specjalnej infolinii, która będzie działać w okresie wrzesień - grudzień 2008 r. W trakcie dyżurów telefonicznych eksperci programu "Ulga w bólu" będą udzielać chorym i ich rodzinom porad związanych z problematyką leczenia bólu oraz przekazywać informacje nt. działalności poradni leczenia bólu w całej Polsce. Oprócz tego w październiku i listopadzie zostaną zorganizowane dni otwarte w poradniach leczenia bólu, w trakcie których wszyscy zainteresowani będą mogli skorzystać z bezpłatnych konsultacji ekspertów oraz zapoznać się z codzienną działalnością poradni.
Chorzy otrzymają również materiały informacyjne i poradnikowe nt. leczenia bólu. Wszystko po to, aby popularyzować wśród pacjentów wiedzę nt. działalności poradni jako miejsca, gdzie mogą otrzymać kompleksową i skuteczną pomoc. Niestety, w chwili obecnej chorzy, którzy odczuwają silny i przewlekły ból, często nawet nie są świadomi, że mają prawo do pełnej kontroli odczuwanych dolegliwości. Program ma więc na celu zwiększenie świadomości Polaków nt. standardów skutecznego leczenia przewlekłego bólu o średnim i dużym natężeniu; ideą kampanii jest popularyzowanie nowoczesnych i bezpiecznych strategii kontroli bólu z wykorzystaniem pełnej drabiny analgetycznej WHO, a także likwidacja mitów i stereotypów związanych z farmakologicznym leczeniem bólu. (DD)