"Matka Boska z Dzieciątkiem z Paczółtowic" uchodzi za jeden z najpiękniejszych wizerunków maryjnych gotyckiego malarstwa tablicowego w Małopolsce. Nic dziwnego, że już od wejścia do Europeum, oddziału Muzeum Narodowego w Krakowie mieszczącego się na pl. Sikorskiego, zwracamy uwagę na ten wizerunek. Madonna wśród roślin, Matka Boska w symbolicznym ogrodzie-gaju, Najświętsza Maria Panna w koronie na głowie. Odziana w płaszcz z motywem złotej gałązki z liśćmi dębu i trzymająca ubrane Dzieciątko, stoi na sierpie księżyca, w tle mając osiemnaście promieni słonecznych.
Autor: Monika Jagiełło
- Malarskie tło wizerunku Królowej Niebios stanowi zwarta grupa trudnych do jednoznacznego zidentyfikowania drzew, których korony pokryte są ognistymi płomykami. U stóp Marii rozciąga się wspaniale, wręcz z miniatorską precyzją ukazana leśna łąka, pokryta różnymi roślinami, które tworzą barwny kobierzec. Kompozycję ujmują z obu stron, w narożach, postaci dwóch aniołów z banderolami - tłumaczy Filip Chmielewski z Muzeum Narodowego w Krakowie.
Obraz namalowany został temperą na desce lipowej. Datowany jest na lata 1460-1470 i stanowił pierwotnie centralną część gotyckiego tryptyku. Dziś jest elementem barokowego ołtarza głównego w XV-wiecznym drewnianym kościele Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny w Paczółtowicach.
Fundatorem obrazu był zapewne ówczesny dziedzic wsi Jan Paczółtowski herbu Topór.
Przez wieki w wizerunku Marii z Paczółtowic szukano ukrytych znaczeń. Miało to być m.in. nawiązanie do symboliki "ogrodu zamkniętego" (czyli tzw. hortus conclusus), wizji apokaliptycznej lub Królowej Nieba i Ziemi.
- Obraz inaczej prezentuje się w naszym ponad 500-letnim drewnianym kościółku, który - tak jak Matkę Boską na obrazie - otaczają lasy i łąki. Wierzymy, że pokaz w Europeum posłuży i sztuce, i wierze, że odwiedzający doświadczą nie tylko doznań estetycznych, ale i tych związanych z wiarą - mówił wczoraj ks. proboszcz Ryszard Pałka z parafii w Paczółtowicach.
Co więcej, niewielu wie, że dawniej święto Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny zwane było świętem Matki Boskiej Jagodnej.
"Matkę Boską z Dzieciątkiem" z Paczółtowic można oglądać w Europeum do 18 października. Pokazowi towarzyszyć będą koncerty i wykłady, których tematem będzie florystyka oraz Matka Boska Paczółtowska.
- Współcześni chrześcijanie inaczej odbierają motywy florystyczne na obrazie niż wierzący w XV w. Przed wiekami rośliny pełniły także funkcje ewangelizacyjne, miały określone znaczenia i symbolikę. Orlik np. symbolizował siedem boleści maryjnych lub samotne cierpienie, poziomka z kolei miała oznaczać m.in. pokorę, bo jest niewielka, bo zmartwychwstanie, bo odradza się na wiosnę - tłumaczyła Liliana Sonik z Narodowego Instytutu Dziedzictwa, która wspólnie z Muzeum Narodowym w Krakowie jest pomysłodawczynią cyklu "Cudowna moc sztuki". To nawiązanie do corocznej imprezy "Cudowna moc bukietów" (15 sierpnia), przypominającej o polskich kwiatach i ziołach, a której organizowaniem zajmuje się właśnie Liliana Sonik.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?