W 77. rocznicę rozbicia więzienia św. Michała w Krakowie pożegnano Irenę Odrzywołek

Uroczystości pogrzebowe Ireny Odrzywołek rozpoczęła msza św. celebrowana przez abp. Marka Jędraszewskiego. W homilii metropolita przypomniał wielką przemowę Jozuego, która mówiła o dziejach Narodu Wybranego. Na zakończenie tej mowy Izraelici wyrazili gotowość, by być służyć Panu. Przyszłość Narodu Wybranego była zatem związana z wiernością wobec Boga, historii i tradycji.

Arcybiskup przypomniał tekst przysięgi, składanej przez żołnierzy Armii Krajowej oraz Narodowych Sił Zbrojnych. Zauważył, że za tymi rotami przysięgi stała świadomość historii polskiego narodu, która rozpoczęła się wraz z przyjęciem chrztu przez Mieszka I. W przysięgach była mowa o gotowości walki dla ojczyzny aż po przelanie krwi i odwołanie się do Boga, Chrystusa i Maryi. Te słowa nawiązywały do hasła: „Bóg, honor, ojczyzna”.

-Ta młoda dziewczyna, kochająca Polskę, mająca przed sobą całe życie, była wierna do końca – podkreślił arcybiskup. Powiedział, że wyrok został tak szybko wykonany, ponieważ Irena nie kryła swej postawy i tego, co dokonała dla Polski. Została skazana także na to, by nie mieć grobu i być wymazaną z pamięci ojczyzny. Trzeba było wielu lat, by odnaleziono jej doczesne szczątki, oddać jej cześć i pochować z najwyższym szacunkiem, modląc się by Bóg przyjął ją do swego królestwa.

-Tak wiele potrzeba świadków, tak wiele potrzeba pamięci pełnej wdzięczności i powagi. Tak wiele odpowiedzialności, by pełną prawdę o najbardziej szlachetnych córkach i synach polskiej ziemi, przekazywać współczesnym i kolejnym pokoleniom Polaków, którzy mogą cieszyć się wolnością także dzięki jej bohaterstwu i gotowości, by oddać życie dla Rzeczypospolitej, by oddać je w imię Chrystusa i jego krzyża, z którym się łączyła, składając swą żołnierską przysięgę. Cześć jej pamięci – zakończył arcybiskup.

Postanowieniem prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy Irena Odrzywołek została pośmiertnie odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Po zakończeniu mszy św., kondukt żałobny przeszedł ulicami Rakowicką i Prandoty na miejsce wiecznego spoczynku zmarłej. Szczątki Ireny Odrzywołek odnaleziono we wrześniu 2019 r. podczas prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN na cmentarzu komunalnym przy ul. Panewnickiej w Katowicach. W piątek, 18 sierpnia, przy udziale wojskowej asysty honorowej, spoczęły one w Kwaterze Wojennej Żołnierzy Podziemia Niepodległościowego 1939-1963.

– Jeśli państwo ma być silne, to jego fundamentem musi być wolność. To z niej rodzi się niepodległość i suwerenność. To w niej wyraża się narodowa tożsamość. To przez nią przenika pomyślność obywateli i zabezpieczenie dla przyszłych pokoleń. Wolność jest najwyższą wartością i największym skarbem, który trzeba chronić i o który trzeba się troszczyć. Na przestrzeni ponad tysiącletnich dziejów naszej Ojczyzny dali temu wyraz nasi przodkowie. Nie było im obojętne, czy Polska będzie wolna czy zniewolona; czy będzie niepodległa, czy zależna; czy będzie miała suwerenne władze, czy znajdzie się pod wpływem obcych państw. Nie było to też obojętne Irenie Odrzywołek. Losy jej życia dowodzą bezgranicznego oddania Ojczyźnie – napisał w odczytanym przez wicewojewodę Ryszarda Pagacza liście wojewoda małopolski Łukasz Kmita.

Irena Odrzywołek urodziła się 20 grudnia 1925 r. w Byczynie (pow. chrzanowski). Po zakończeniu okupacji niemieckiej rozpoczęła pracę w tzw. więzieniu św. Michała przy ul. Senackiej 3 w Krakowie. Została strażniczką. Wiosną 1946 r. podjęła konspiracyjną współpracę z więzionymi tam żołnierzami podziemia niepodległościowego, przede wszystkim z ppor. Bolesławem Pronobisem „Ikarem” – żołnierzem AK i dowódcą oddziału NSZ „Huragan”.

W sierpniu 1946 r. Irena Odrzywołek pośredniczyła w nawiązaniu łączności między więźniami oraz działającą w Krakowie 6. kompanią Zgrupowania Partyzanckiego „Błyskawica” Józefa Kurasia „Ognia”. Przemyciła do więzienia pistolety i granaty, które przekazała do celi Pronobisa i innych wtajemniczonych. Dzięki temu 18 sierpnia 1946 r. połączone działania uzbrojonych więźniów wewnątrz budynku i partyzantów z zewnątrz doprowadziły do rozbicia więzienia i uwolnienia 62 więźniów.

Po tym wydarzeniu Irena Odrzywołek ukrywała się. Prowadziła niepodległościową działalność konspiracyjną współpracując z „Ikarem”. Została aresztowana w listopadzie 1946 r. w Gliwicach i 3 grudnia 1946 r. skazana na śmierć przez komunistyczny Wojskowy Sąd Rejonowy w Katowicach. Zgładzono ją 17 grudnia 1946 r. w więzieniu przy ul. Mikołowskiej w Katowicach. W chwili śmierci miała niespełna 21 lat.

Świat w ogniu, głównie przez upały