W kolorach tęczy

Powierzchnię ścian możemy pokrywać farbą, tapetą, tkaniną lub specjalnie przygotowaną okładziną ścienną. Bogactwo oferowanych na rynku materiałów wykończeniowych daje możliwość wyboru produktu najbardziej nam odpowiadającego, a różnorodność technik nanoszenia ich na powierzchnię ściany pozwala uzyskać ciekawe rozwiązania kolorystyczne.
 Wybierając materiał, którym będą pokryte ściany wewnętrzne, musimy wziąć pod uwagę przede wszystkim wielkość, kształt i przeznaczenie pomieszczeń. Nie bez znaczenia są również względy estetyczne i ekonomiczne.
 Najliczniejszą grupę materiałów wykończeniowych stanowią farby. Dostępne w szerokiej gamie barw i odcieni różnią się między sobą składem i przeznaczeniem. O ich właściwościach decyduje nie tylko spoiwo i rozpuszczalnik, użyty do ich sporządzenia, ale także barwniki, stabilizatory oraz środki przyspieszające bądź opóźniające schnięcie. Spoiwo łączy wszystkie składniki farby, wpływa na technikę malowania oraz nadaje powłoce malarskiej odpowiednie cechy. Może być organiczne lub pochodzenia mineralnego. Rozpuszczalnik pozwala uzyskać gotową mieszaninę przeznaczoną bezpośrednio do nanoszenia na powierzchnię ściany. Wpływa również na trwałość powłoki malarskiej. W zależności od rodzaju użytego rozpuszczalnika możemy uzyskać farby wodne (rozcieńczane wodą) lub rozpuszczalnikowe (rozcieńczane np. benzyną lakierniczą). Dobrze wybrana farba powinna łatwo się rozprowadzać, dobrze kryć powierzchnię, być trwała i posiadać atesty potwierdzające zgodność wyrobu z polskimi normami.

Farby wodne

 Farby wodne są to farby rozpuszczalne w wodzie. W obrębie tej grupy wyróżniamy farby emulsyjne (dyspersyjne), wapienne, cementowe, krzemianowe oraz klejowe. Farby emulsyjne produkowane są na bazie dyspersyjnej wody żywicy akrylowej, polioctanu winylu lub polichlorku winylu (farby winylowe) bądź kauczuku (farby lateksowe). Używa się ich do malowania płyt gipsowo-kartonowych, drewna, materiałów drewnopochodnych jak również powierzchni otynkowanych i wytapetowanych. Farby te szybko schną, dobrze się rozprowadzają, są odporne na ścieranie i nie odbarwiają się pod wpływem promieni UV. Można je zmywać wodą z dodatkiem detergentów. Dodatkowo są paroprzepuszczalne i odporne na uszkodzenia mechaniczne. Farby lateksowe są bardzo trwałe i mają większą niż emulsje odporność na ścieranie i zmywanie.
 Farby klejowe nadają się do malowania tynków i płyt gipsowo-kartonowych. Jako spoiwo do ich wykonania użyto różnych typów klejów rozpuszczalnych w wodzie. Farby te sprzedawane są w postaci suchych mieszanek, które przed użyciem należy wymieszać z odpowiednią ilością wody. Powierzchnie nimi pokryte są paroprzepuszczalne i odporne na ścieranie. Niestety, chłoną wilgoć z otoczenia i są podatne na rozwój grzybów oraz pleśni. Dlatego nie można ich stosować w pomieszczeniach o podwyższonej wilgotności powietrza.
 Świeże podłoża betonowe, tynki wapienne i cementowo-wapienne najlepiej malować farbami wapiennymi lub cementowymi. Do wykonania farb wapiennych stosuje się ciasto wapienne rozrzedzone wodą. Spoiwem farb cementowych jest cement portlandzki. Różnorodne barwy tych farb uzyskuje się stosując pigmenty, których udział nie może przekroczyć 10% w stosunku do masy spoiwa. Dlatego najczęściej mają bardzo jasne pastelowe odcienie. Aby poprawić ich trwałość stosuje się domieszki innych spoiw wodorozcieńczalnych.
 W farbach krzemianowych spoiwem jest szkło wodne potasowe. Ze względu na paroprzepuszczalność farby te nadają się do malowania pomieszczeń, w których należy utrzymać naturalny mikroklimat. Można pokrywać nimi niemalowane powierzchnie tynkowane, jak również powierzchnie wcześniej pokryte innymi farbami mineralnymi. Tak wykonane powłoki schną od 2 do 24 godzin. Są matowe, dzięki czemu doskonale tuszują drobne nierówności podłoża.

Farby rozpuszczalnikowe

 Farby rozpuszczalnikowe różnią się od wodnych nie tylko rodzajem użytego rozpuszczalnika. Wymagają dłuższego okresu karencji tzn. czasu, jaki musi upłynąć od momentu malowania do chwili, kiedy można rozpocząć użytkowanie pomieszczenia. Jest to spowodowane parowaniem rozpuszczalnika podczas wysychania powłoki malarskiej. Farby rozpuszczalnikowe charakteryzują się wysoką trwałością. Szybko schną oraz są odporne na czynniki atmosferyczne. Do farb rozpuszczalnikowych zaliczamy farby akrylowe, olejne, poliuretanowe oraz silikonowe.
 Farby akrylowe są przeznaczone do ogólnego stosowania. Można nimi malować również tapety. Ich spoiwem są dyspersje akrylowe. Dzięki nim farby są szybkoschnące, zmywalne i odporne na ścieranie. Powierzchnie nimi pokryte oddychają i nie odbarwiają się. W pomieszczeniach wilgotnych, takich jak łazienki czy toalety, oraz w przedpokojach, gdzie ściany narażone są na uszkodzenia, stosuje się farby akrylowo-lateksowe. Połączenie tych dwóch materiałów daje doskonałe efekty. Powłoka z nich wykonana jest nie tylko trwała i elastyczna, ale także wodoszczelna, odporna na działanie promieni słonecznych, wysokie temperatury i rozpuszczalniki.
 Nowoczesne farby olejne (olejno-alkaidowe) produkowane są na bazie oleju wzmacnianego alkaidem. Jest to zmodyfikowany olej roślinny - lniany, sosnowy lub sojowy. Sprawia, że farby te charakteryzują się większą trwałością niż tradycyjne farby olejne. Szybciej schną i są odporne na zmiany warunków atmosferycznych. Przepuszczają powietrze i parę wodną. Stosuje się je do malowania elementów drewnianych i metalowych.
 Podłoża malowane wcześniej farbami mineralnymi dobrze jest utrwalić farbą silikonową. Jest to farba produkowana z żywicy silikonowej. Jest ona odporna na działanie czynników atmosferycznych, nie chłonie wilgoci i przepuszcza parę wodną. Również na bazie żywicy, ale żywicy poliuretanowej, powstają rozpuszczalnikowe farby poliuretanowe. Mogą być jedno- lub dwuskładnikowe. Farby jednoskładnikowe utwardzają się pod wpływem wilgoci znajdującej się w powietrzu. Farby dwuskładnikowe wymagają dodatkowego utwardzacza. Doskonale nadają się do malowania powierzchni drewnianych, metalowych i z tworzywa sztucznego.

Farby dekoracyjne

 Powierzchnie pokryte tradycyjnymi farbami są gładkie i jednobarwne. Jeżeli chcemy uzyskać bardziej dekoracyjne ściany powinniśmy zastosować farby strukturalne lub natryskowe. Farby strukturalne mają postać gęstej, plastycznej masy. Rozcieńcza się je wodą i nanosi na wcześniej zagruntowane podłoże. Najlepiej do tego celu nadaje się stalowa paca lub wałek futerkowy. Wybraną fakturę powierzchni uzyskuje się modelując nałożoną masę różnymi narzędziami. Może to być wałek, gąbka lub szpachelka. Farby strukturalne nadają się szczególnie do tych pomieszczeń, w których ściany narażone są na uszkodzenia mechaniczne i zabrudzenia. Podobnie jak większość farb dyspersyjnych, są to farby zmywalne i paroprzepuszczalne. Można je szorować wodą z detergentami.
 Wielobarwne kompozycje ścian uzyskuje się stosując farby natryskowe. Nanosi się je na wcześniej przygotowaną i pomalowaną powierzchnię. Farbę, rozcieńczoną wodą lub benzyną lakową, natryskuje się na ścianę za pomocą specjalnego pistoletu natryskowego. Tak uzyskana powłoka jest matowa, antystatyczna, odporna na zabrudzenia i uszkodzenia mechaniczne. Jest także bardzo trwała. Wytrzymuje na ścianie nawet przez 6 lat, nie odbarwiając się pod wpływem działania promieni słonecznych.
MAGDALENA KRASNY