W kraju "niskiego dobrobytu"

Nie każda praca gwarantuje uniknięcie progu skrajnego ubóstwa Fot. Małgorzata Genca

PIENIĄDZE. Polacy znaleźli się na odległym, 35. miejscu w rankingu światowego bogactwa

W trzeciej edycji raportu finansowej grupy Allianz (cykliczny tzw. Raport Światowego Dobrobytu, obejmujący 50 państw) Polska znalazła się na odległym 35. miejscu. Finansowi eksperci Allianz wzięli pod uwagę relację wartości prywatnych oszczędności i poziomu osobistego zadłużenia.

Niewielkie oszczędności Polaków

Wyliczenia poziomu aktywów netto na osobę odzwierciedlają mierzoną pieniądzem zamożność, choć oczywiście nie mówią wszystkiego o tzw. jakości życia. Tak czy inaczej, możemy się uznać za obywateli kraju "niskiego dobrobytu". Raport Światowego Dobrobytu dzieli bowiem świat na kraje "wysokiego dobrobytu" ze średnimi aktywami na głowę mieszkańca przekraczającymi 26,8 tys. euro (17 krajów, a wśród nich - poza wymienioną Szwajcarią - m.in. USA, Japonia, Belgia Holandia, Niemcy, Singapur); kraje "średniego dobrobytu" (aktywa na głowę mieszkańca powyżej 4,5 tys. euro); oraz kraje "niskiego dobrobytu", do których zalicza się Polska (aktywa netto poniżej 4,5 tys. euro na głowę).

Niewielkim pocieszeniem będzie fakt, że w ubiegłym roku wzrost aktywów netto (pokazujących stan oszczędności przy uwzględnieniu zadłużenia) gwałtownie załamał się na całym świecie. - To oczywiste, że niepewność na rynkach, niskie stopy procentowe oraz kryzys w strefie euro odcisnęły piętno na wzroście aktywów - komentuje w imieniu zespołu autorów raportu Michael Heise, główny ekonomista Allianz. - To oszczędzający ponoszą ciężar tego, że nie ma wciąż istotnego postępu, jeśli chodzi o reorganizację rynków finansowych i rozwiązanie kryzysu w strefie euro - dodaje.

Bieda na papierze, bieda na ulicy...

Raporty dotyczące zamożności i ubóstwa przygotowują różne instytucje, biorąc pod uwagę różne wskaźniki. Szczególnie głośnym echem odbił się niedawny raport UNICEF, dotyczący sytuacji materialnej dzieci w krajach rozwiniętych. "Miliony dzieci w Europie żyją w biedzie" - tak podsumowali swój raport przedstawiciele UNICEF i wyliczyli, że Polska znajduje się na 24. i 25. miejscu (brano pod uwagę różne kryteria) pośród 29 badanych krajów.

Sytuację dzieci analizowano na podstawie dwóch wskaźników. Pierwszy (Polska na 24. miejscu) mówi o braku możliwości zaspokojenia określonych potrzeb. Drugi - tzw. wskaźnik ubóstwa względnego - (Polska na 25. miejscu) pokazuje sytuację najmłodszych obywateli w kontekście dochodowym. W najlepszym położeniu są dzieci w krajach skandynawskich i Islandii, zaś w najgorszej sytuacji na Węgrzech, w Bułgarii oraz Rumunii.

Niepokojące raporty instytucji finansowych (wspomniany Allianz) i międzynarodowych organizacji pozarządowych (UNICEF) potwierdza statystyka. Główny Urząd Statystyczny poinformował niedawno, że miniony rok przyniósł wyraźny wzrost zagrożenia skrajnym ubóstwem.Odsetek osób w gospodarstwach domowych o wydatkach poniżej granicy ubóstwa skrajnego (tzn. znajdujących się poniżej minimum egzystencji) wzrósł do 6,7 proc.

Rośnie rozwarstwienie społeczne

Rosnącemu zagrożeniu ubóstwem towarzyszy powiększające się rozwarstwienie społeczne. Zwiększa się dystans między najuboższymi i bogatymi. Wykonywanie jakiejkolwiek pracy zarobkowej nie gwarantuje już utrzymania bezpieczeństwa finansowego. Wśród rodzin, w których główne dochody pochodziły z pracy najemnej na stanowisku robotniczym, w 2011 roku wspomniana stopa ubóstwa skrajnego wyniosła niemal 9 proc.

Podobne zjawiska występują w całej Europie. Niemiecki rząd w listopadzie ma się zająć raportem o biedzie i bogactwie, z którego wynika, że ponad połowa prywatnych oszczędności znajduje się w rękach ledwie 10 proc. obywateli, a w kraju przybywa klientów pomocy socjalnej.

[email protected]