Wszystkie odcienie bieli

Mówi o niej: „nieskończoność minuty”. Chyba tak. Znacie początek siedmiu tomów Marcela Prousta? „Przez długi czas kładłem się spać wcześnie. Niekiedy ledwie zgasiłem świecę, oczy zamykały mi się tak szybko, że nie zdążyłem powiedzieć sobie: „Zasypiam”.

Pół godziny później budziła mnie myśl, że pora nareszcie zasnąć; chciałem odłożyć książkę, którą, jak mi się wydawało, wciąż jeszcze trzymam w dłoniach, i zgasić światło”. Jak wiele dzieli w czasie frazy Prousta od wyznania młodego Dąbrowskiego, które jest dalekim ich echem, niedokładnym powtórzeniem? Z grubsza – wiek cały. Co więc? Czyżby w istocie – nic nowego pod słońcem?

Owszem, nic nowego na stronicach poetów, powieściopisarzy, dramaturgów oraz innych opowiadaczy. Nie ma co kryć – to banał jest, lecz banał, który pięknie wybrzmiał na Salonie Poezji. Wiersze poetów trzech pokoleń: Dąbrowskiego, Julii Hartwig, Adama Zagajewskiego, Ewy Lipskiej i Jacka Dehnela. I aktorzy trzech pokoleń: Anna Dymna, Feliks Szajnert, Marcin Czarnik.

Do tego dwie dojrzałe damy: Dorota Imiełowska, grająca na wiolonczeli, i Renata Żełobowska-Orzechowska przy fortepianie, a obok, na drugiej wiolonczeli grający młodziutki Łukasz Pawlikowski. Tak, muzyka to też jest forma opowieści. W „Sztuce powieści” Milan Kundera uczy, iż „wszystkie opowieści wszystkich czasów pochylają się nad tajemnicą ja”. Przemilczmy muzykę, odstawmy aktorstwo, zostańmy przy opowieściach ostatniego Salonu.

Dąbrowski, Hartwig, Zagajewski, Lipska, Dehnel. Rzecz jasna, różnią się. Tak – bo zupełnie inaczej układają słowa. Ale przecież na dnie wszyscy snują opowieści o tym samym. Właśnie tę niezmienność w zmiennościach pięknie słychać było w niedzielę.