Z kalendarium

* ZNACZEK. W Królestwie Polskim wyemitowany został pierwszy polski znaczek pocztowy. Jego projekt, wzorujący się na obiegowych znaczkach rosyjskich, przygotował rytownik Banku Polskiego H. Majer, a wydrukowała go w nakładzie 3 mln sztuk Fabryka Stempla w Warszawie. Znaczek przedstawiał godło Imperium Rosyjskiego i napis "ZA ŁÓT KOP. 10" (za łut kopiejek 10).

2 stycznia 1905

* UPADEK TWIERDZY. Wojska japońskie zdobyły twierdzę Port Artur. Podczas wojny rosyjsko-japońskiej Port Artur był przez kilka miesięcy oblegany i ostatecznie zdobyty. W ręce japońskie wpadły tam pozostałości rosyjskiej Floty Pacyfiku. Oblężenie było jedną z kluczowych bitew wojny. Na mocy traktatu w Portsmouth z 1905 r. twierdza pozostała pod władzą Japonii.

4 stycznia 1919

* PRZEWRÓT. Płk Marian Żegota-Januszajtis i książę Eustachy Sapieha przeprowadzili nieudany prawicowy zamach stanu mający na celu obalenie rządu Jędrzeja Moraczewskiego. Spiskowcy wysłali oddziały wojskowe, które aresztowały premiera i niektórych ministrów. Jednostki wierne rządowi szybko jednak udaremniły zamach, otoczyły i rozbroiły spiskowców i uwolniły aresztowanych. Inicjatorzy nie ponieśli konsekwencji.

3 stycznia 1920

* BITWA. Rozpoczęła się trzydniowa bitwa wojsk polsko-łotewskich z Armią Czerwoną pod Dyneburgiem. Jednostki polskie przy 25-stopniowym mrozie sforsowały zamarzniętą Dźwinę i w ciężkich walkach szybko zdobyły miasto. Podczas przeprawy stracono część artylerii, pod którą załamał się lód. Załoga Dyneburga wycofała się w stronę pozycji łotewskich i tam się poddała.

31 grudnia 1931

* MORDERSTWO. W willi architekta Henryka Zaremby w Łączkach pod Lwowem, w nocy z 30 na 31 grudnia doszło do zabójstwa jego 17-letniej córki Elżbiety. Proces oskarżonej o dokonanie zbrodni guwernantki Rity Gorgonowej był jednym z najgłośniejszych w II RP. Gorgonową skazano najpierw na karę śmierci, a następnie na osiem lat więzienia. Na wolność wyszła 3 września 1939 r. w wyniku amnestii z powodu wybuchu wojny.

1 stycznia 1934

* WIĘZIENIE. Rozpoczęło działalność więzienie o zaostrzonym rygorze na wyspie Alcatraz pod San Francisco. Trafiali do niego szczególnie niebezpieczni przestępcy oraz ci, którzy podejmowali ucieczki z innych zakładów. W ciągu 29 lat funkcjonowania więzienia przeszło przez nie 1500 kryminalistów, w tym słynny gangster Al Capone. Dziś dawne więzienie jest atrakcją turystyczną.

31 grudnia 1943

* RADA. W nocy z 31 grudnia 1943 na 1 stycznia 1944 r. polscy komuniści powołali w Warszawie Krajową Radę Narodową. KRN miała stanowić reprezentację podziemnych partii, choć w zebraniu założycielskim wzięli udział prawie wyłącznie członkowie PPR (14 na 19 uczestników). Do Rady weszli m.in. Bolesław Bierut, Edward Osóbka-Morawski, Władysław Gomułka, Michał Rola-Żymierski (na Fot.) i Zenon Kliszko.

2 stycznia 1957

* TYGODNIK. Sekretariat KC PZPR podjął decyzję o utworzeniu tygodnika społeczno-politycznego "Polityka". 1 lutego powstało Wydawnictwo Prasowe "Polityka", podlegające Zarządowi Głównemu RSW Prasa. Redaktorem naczelnym nowego pisma został Stefan Żółkiewski, a redakcji przyznano siedzibę na 11. piętrze Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie. Wraz z dziennikiem "Trybuna Ludu" "Polityka" miała być oficjalnym organem PZPR.

1 stycznia 1969

* KRESKÓWKA. W ZSRR odbyła się premiera pierwszego odcinka radzieckiego serialu animowanego "Wilk i Zając". Odcinki serialu powstawały w moskiewskim studiu Sojuzmultfilm. Twórcą serii oraz głównych postaci, a także reżyserem odcinków powstałych w latach 1969-1993 był Wiaczesław Kotionoczkin. Kreskówka zyskała dużą popularność, zwłaszcza w krajach bloku wschodniego. W 2005 r. w Rosji powrócono do jej produkcji.

3 stycznia 2009

* OPERACJA. W ramach operacji "Płynny Ołów" wojska izraelskie wkroczyły do Strefy Gazy. Wykorzystano piechotę zmechanizowaną, broń pancerną i jednostki artyleryjskie wpierane przez śmigłowce. Izraelskie lotnictwo zaatakowało ponad 20 obiektów Hamasu. Zbombardowano m.in. obóz szkoleniowy oraz skład broni. Celem operacji była likwidacja członków i zniszczenie infrastruktury Hamasu w Strefie.