Złoty medal za wynalazek młodej badaczki z Politechniki Krakowskiej

Dr inż. Joanna Ortyl FOT. JAN ZYCH

Badaczkę z Politechniki Krakowskiej nagrodzono za opracowanie nowych fotoinicjatorów jodoniowych do polimeryzacji kationowej monomerów. Wynalazek Joanny Ortyl - zastosowany np. w formie farb lub klejów fotoutwardzalnych - może być wykorzystany na szeroką skalę w przemyśle fotoutwardzalnych powłok polimerowych i przemyśle poligraficznym.

Na czym polega jego innowacyjność? Materiał fotoutwardzalny można rozprowadzić na wybranej powierzchni tak jak zwykłą farbę. Zamiast jednak czekać na wyschnięcie, można poddać naniesioną warstwę lakieru działaniu światła o określonej długości fali. Jeśli jednak lakier i światło nie są ze sobą kompatybilne, cały proces fotoutwardzania jest mało efektywny. Badaczka Politechniki Krakowskiej skupiła się na opracowaniu takich substancji, które będą "współpracować" z wybranymi lampami, zwłaszcza tymi najbardziej popularnymi w przemyśle źródłami światła ultrafioletowego (i najtańszymi)) - średniociśnieniowymi lampami rtęciowymi.

Użycie nowych materiałów fotoutwardzalnych pomoże rozwiązać wiele niedogodności związanych z dotąd stosowanymi w przemyśle metodami. Każdy, kto pokrywał tradycyjną farbą rozpuszczalnikową jakieś większe powierzchnie, np. meble lub ściany mieszkania, wie jak uciążliwe i niezdrowe jest wdychanie unoszących się w powietrzu przez dłuższy czas oparów. Użycie nowych materiałów pozwala tego uniknąć. W trakcie fotoutwardzania dochodzi bowiem do procesu fotopolimeryzacji, w wyniku którego nie pozostają żadne wolne monomery mogące mieć szkodliwy wpływ na nasz organizm. A polimery, w których wszystko jest ze sobą związane, są substancjami całkowicie bezpiecznymi.

- Zajęłam się tym tematem badawczym odpowiadając na zapotrzebowanie rynku. Chodziło o znalezienie nowych związków, efektywniejszych od tych używanych dziś w przemyśle, mogących zapewnić na przykład wyrazistsze kolory, trwalszy i szybszy druk lub bardziej ekonomiczną produkcję powłok fotoutwardzalnych - mówi badaczka Politechniki Krakowskiej.

Sukces Joanny Ortyl w Norymberdze wzbogaca szeroką listę osiągnięć badaczki Politechniki Krakowskiej. Jest jednym z najczęściej nagradzanych młodych pracowników uczelni. Nagrody i medale zdobywała już podczas targów innowacji w Brukseli, Genewie, Paryżu, Moskwie, Tajpej i Seulu. Jest także laureatką nagrody im. profesora Zbigniewa Engela, programów "Doctus" i "Lider", a także uczestniczką programu TOP 500 Innovators. Dr Joanna Ortyl właśnie wróciła z organizowanego w jego ramach stażu na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley.

(LPM)