Związkowi liderzy mają za co żyć

W zeszłym roku całą Polskę obiegła wieść, że przewodniczący Związku Nauczycielstwa Polskiego Sławomir Broniarz zarabia 9 tys. zł, czyli o tysiąc zł więcej niż minister edukacji Katarzyna Hall. Związkowiec potwierdził to w prowadzonej na żywo w radiu TOK FM dyskusji o podwyżkach dla nauczycieli, których domagały się nauczycielskie związki.
Niemal identyczne zarobki jak Broniarz - 9,5 tys. zł miesięcznie (trzy średnie krajowe) - ma szef Komisji Krajowej "Solidarności" Janusz Śniadek. O 1250 zł mniej bierze lider głośnego ostatnio WZZ Sierpień '80, Bogusław Ziętek.
Za najwyższe uchodzą wynagrodzenia etatowych związkowców w górnictwie (węgla kamiennego, ale też miedzi, ołowiu, nafty czy gazu). Wprawdzie Dominik Kolorz, szef górniczej "S", deklaruje miesięczny dochód w wysokości "zaledwie" 5,8 tys. zł, lecz już jego koledzy z komisji działających w kopalniach i w spółkach węglowych potrafią wyciągnąć nawet 15 tys. zł miesięcznie.
Trzeba pamiętać, że związkowcy biorą najczęściej najwyższe pobory górnika dołowego (choć zazwyczaj pod ziemią nie byli od lat), powiększone o przeróżne dodatki, jak pensja barbórkowa i czternastka czy deputat węglowy (ekwiwalent 8 ton węgla, czyli obecnie grubo ponad 3 tys. zł).
Wynagrodzenia i koszty funkcjonowania górniczych działaczy zostały po raz pierwszy (i ostatni) ujawnione pięć lat temu w rządowym raporcie; liderzy central związkowych uznali go za "element wojny ze światem pracy".
Według raportu związki zawodowe w spółkach węglowych miały blisko dwa razy więcej etatowych działaczy niż im przysługiwało na mocy ustawy. Już wtedy liderzy związków w kopalniach mogli liczyć na średnio 6 tys. zł, ale np. w Chwałowicach i Rydułtowach dostawali ok. 10 tys. zł miesięcznie. "Funkcjonariusze związkowi o najwyższych wynagrodzeniach należą nie tylko do ZZ Kadra, ale także do NSZZ "Solidarność", Związku Zawodowego Górników w Polsce oraz WZZ Sierpień '80" - zastrzegli autorzy raportu.
W ciągu czterech lat zarobki liderów wzrosły w tempie wzrostu zarobków górników - czyli o ok. 50 proc.
Półtora roku temu rąbka tajemnicy na temat realnych zarobków działaczy uchylił dyrektor strajkującej wówczas kopalni "Budryk" - przyłączonej potem do Jastrzębskiej Spółki Węglowej - informując, że "trzej przywódcy strajku zarobili w ciągu 11 miesięcy 2007 roku po 150 tys. zł, a za grudzień dostaną po 8 tys. zł".
Jest to obecnie średnia pensja wśród 60 etatowych działaczy w JSW. Ale szef ZZ Kadra w kopalni Jas-Mos dostaje 13 tys. zł. I dochody etatowego działacza nie zależą od przerobionej dniówki (jak w przypadku szeregowego górnika).
W największych zakładach w Małopolsce liderzy związkowi zarabiają zazwyczaj dwa razy więcej niż wynosi średnia płaca w danej firmie.
Dodatkowym źródłem ich dochodów są funkcje i udziały w związkowych i związkowo-prywatnych spółkach, mających monopol na przeróżne usługi świadczone dla załogi (parkingi, posiłki regeneracyjne, wypoczynek letni i zimowy).
Zbigniew Bartuś
[email protected]
PS Wszystkie dochody brutto