Cracovia trafi do rejestru zabytków?

W piątek każdy mieszkaniec będzie mógł zobaczyć, co zamierza zbudować spółka Echo Investment w miejscu hotelu Cracovia. Odbędzie się publiczna prezentacja projektu, jego autor Marek Dunikowski z biura DDJM opowie o swojej wizji tego miejsca (o godz. 19 w Małopolskim Ogrodzie Sztuki). Scenariusz inwestora zakłada wyburzenie dawnego hotelu. Tymczasem nie ustają starania obrońców Cracovii o jej zachowanie.

Najnowszą koncepcję oglądali już przedstawiciele władz miasta i wojewódzki konserwator zabytków. - Teraz jeszcze projekt jest doszlifowywany - informuje Marek Dunikowski. Podkreśla, że proponuje obiekt wielofunkcyjny, który pomieści handel, a także kina, kawiarnie, restauracje. Budynek monumenta-lizmem i okładziną z piaskowca ma nawiązywać do gmachu pobliskiego Muzeum Narodowego.

Wiceprezydent Krakowa Elżbieta Koterba ocenia, że najnowsza wersja projektu już w dużej części spełnia wymogi stawiane w przygotowanym miejscowym planie zagospodarowania dla tego obszaru. Zostałyby zachowane gabaryty istniejącego budynku Cracovii, inwestor nie stara się już także zająć całego placu przed budynkiem, a proponuje jego poszerzenie tylko w części.
Problemem natomiast pozostaje sprawa funkcji: jak zapewnia wiceprezydent, na pewno nie ma możliwości, by w tym miejscu powstał sklep wielkopowierzchniowy - a inwestor nadal obstaje przy galerii handlowej (domu towarowym). Elżbieta Koterba zapewnia, że bardzo ważne będą w sprawie Cracovii głosy mieszkańców na temat tej koncepcji, czeka na takie opinie.

Jednym z takich głosów jest najnowsza petycja obrońców Cracovii z fundacji Instytut Architektury. Zbierają oni podpisy pod prośbą do wojewódzkiego konserwatora o wpisanie Cracovii do rejestru zabytków, co chroniłoby budynek przed wyburzeniem. Małopolski konserwator Jan Janczykowski tłumaczył dotąd, że nie istnieje taka możliwość, Cracovia jako przedstawiciel nadal trwającej epoki - a nie minionej, czego wymagają przepisy - nie kwalifikuje się do wpisania do rejestru. Przedstawiciele

Instytutu Architektury polemizują z tym, powołują się na odpowiedź Ministerstwa Kultury na zapytanie naszego dziennikarza Łukasza Gazura w tej sprawie. - Z nadesłanej przez ministerstwo interpretacji przepisów wynika, że nie ma ograniczeń dla dokonania takiego wpisu, a decyzja należy do wojewódzkiego konserwatora - mówi dr Michał Wiśniewski z zarządu Instytutu Architektury.

Dr Wiśniewski przekonuje, że w przypadku Cracovii mamy do czynienia z jednym z najciekawszych przykładów późnego modernizmu (z okresu między 1956 a 1980 r.) - To byłaby wielka strata, gdyby doszło do jego zniszczenia. Wiele już takich budynków w Krakowie straciliśmy - zostaną nam w końcu tylko kościoły i bloki z tego okresu. Zaskakuje mnie, że Kraków, tak czuły na punkcie swojej historii, nie jest w stanie zachować tego jednego cennego budynku - stwierdza gorzko dr Wiśniewski.

Dodaje, że sto lat temu w miejscu, skąd wyruszyły legiony Piłsudskiego, planowano pomnik Wolności, budowę łuku tryumfalnego i pawilony Muzeum Narodowego. Miało to być jedno z najbardziej prestiżowych miejsc w Krakowie. - Trudno mi się pogodzić z faktem, że tu, gdzie mieliśmy celebrować wolność, teraz proponuje się nam tylko wolność do kupowania - mówi.

O Cracovii rozmawiano też wczoraj na posiedzeniu Komisji Ochrony Krajobrazu Kulturowego Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa. Jej członkowie są zdania, że należy w planie miejscowym zapisać tylko jeden wariant dla Cracovii: pozostawienie istniejącego obiektu (obecnie projekt planu dopuszcza też "wymianę substancji", czyli wyburzenie i stawianie nowego budynku). Specjaliści uznają, że można dokonać wyburzeń wewnątrz, ale zachować elewacje.

- To elewacja socmodernistyczna. Socmodernizm trwał 10 lat i się skończył, więc obiekt nadaje się do wpisania do rejestru zabytków - dodaje prof. Kazimierz Flaga, przewodniczący komisji, która o taki wpis zaapelowała do konserwatora.

- Ponieważ pojawiła się informacja o nowej interpretacji przepisów, muszę zasięgnąć opinii specjalistów i zwrócić się do ministra o wykładnię - powiedział nam po tym spotkaniu Jan Janczykowski.

Napisz do autora:
[email protected]