Gmach Główny musi poczekać na remont

Powstały przed wojną gmach zestarzał się. Już choćby krzyżowanie się ścieżek zwiedzających z drogami technicznymi (czyli trasami, którymi np. wnoszone są do budynku dzieła sztuki) to w światowych muzeach rzecz nie do pomyślenia. Do tego dodać trzeba, że gmach główny stanowi teraz labirynt pomieszczeń ulokowanych na pięciu kondygnacjach. Utrudnia to prowadzenie działalności muzealniczej.

Stąd jeszcze poprzednia dyrekcja instytucji, którą kierowała Zofia Gołubiew, zdecydowała o rozpisaniu konkursu na projekt rozbudowy i modernizacji budynku. Wygrała go pracownia Stelmach i Partnerzy, która ma na swoim koncie takie nagradzane projekty, jak rozbudowa Sejmu RP lub nowa siedziba Centrum Chopinowskiego. Ale nowy dyrektor instytucji, którym od stycznia jest dr hab. Andrzej Betlej, nie podpisał umowy z projektantami.

- Niestety nie mogę w tej sprawie udzielać informacji. Bardzo proszę pytania kierować do dyrekcji Muzeum Narodowego w Krakowie - mówi architekt Bolesław Stelmach.

Nie porzucamy pomysłu

Dr hab. Andrzej Betlej, dyrektor MNK, zaznacza tylko, że „prace nad przebudową wciąż trwają”. - Mimo wielkiego rozmachu, z jakim ogłoszono konkurs oraz imponującego zwycięskiego projektu, nie zapewniono ani nie zaplanowano finansowania tego przedsięwzięcia, szacowanego wstępnie na 150 mln złotych (tyle miały wynosić koszty realizacji, określone jako warunek konkursu, z pewnością będą one większe - red.). Podpisanie umowy narzuciłoby MNK konieczność realizacji projektu, mimo braku funduszy - tłumaczy dyrektor MNK.

Dodaje, że muzeum nie rezygnuje z planów przekształcenia gmachu. Chce jednak połączyć przebudowę ze wzniesieniem nowego skrzydła mieszczącego m.in. galerię Stanisława Wyspiańskiego i prawdopodobnie magazyny. Tego nie przewidywał projekt, który zwyciężył w konkursie.

A skąd dyrektor Andrzej Betlej weźmie pieniądze na rozbudowę? - Fundusze na ten cel pragniemy pozyskać w ramach środków budżetu centralnego - tłumaczy dyr. Betlej.

Na razie jednak ministerstwo kultury nie odpowiedziało nam, czy taki pomysł poprze.

Szukanie pieniędzy

Była dyrektor muzeum, Zofia Gołubiew mówi, że „trochę decyzję nowej dyrekcji rozumie”. - To ministerstwo wycofało się z poczynionych obietnic. Dostaliśmy przecież pieniądze na przygotowanie konkursu za czasów ministra Bogdana Zdrojewskiego. Potem polityka się zmieniła - mówi.

Ale - jak już informowaliśmy - w marcu 2016 roku resort kultury przyznał muzeum pieniądze - 1,2 mln zł - na przygotowanie projektu budowlanego. Bez tego (i bez pozwoleń na budowę) nie można się nawet starać o pieniądze ze źródeł rządowych.

Zofia Gołubiew dodaje, że brak zagwarantowanych funduszy to poważny problem, ale jednocześnie dodaje, że jest możliwy do przeskoczenia. - Zwracam uwagę, że Spichlerz, gdzie dziś mieści się oddział muzeum nazwany Europeum, miał 4 albo nawet 5 źródeł finansowania. Trzeba po prostu ich szukać. Za mojej dyrekcji powstawały różne pomysły na finansowanie tej inwestycji - zaznacza Zofia Gołubiew.

Świetny projekt

Przypomnijmy, pierwszą nagrodę w konkursie przyznano pracowni Stelmach i Partnerzy za „innowacyjne, konsekwentnie przeprowadzone rozwiązanie stwarzające funkcjonalną i elastyczną przestrzeń wystawienniczą oraz niezwykle atrakcyjne przestrzenie ogólnodostępne”. Jury doceniło „świadome wykorzystanie przyjaznych środowisku technologii, a także działania modernizacyjne, które zachowują wartości artystyczne historycznego budynku”. Dzięki niemu dach budynku zmieniał się w tonący w zieleni, piękny taras.

Prace modernizacyjne miały toczyć się w kilku etapach. Pierwsza część obejmować miała najstarszy fragment Gmachu Głównego, czyli ok. jednej trzeciej powierzchni obiektu. - Wyłoniony projekt jest bardzo interesującą, elastyczną propozycją, wychodzącą naprzeciw wyzwaniom stojącym przed dzisiejszym muzeum - mówiła podczas ogłoszenia wyników konkursu Zofia Gołubiew.

Historia
Gmach Główny Muzeum NArodowego w Krakowie Na ogłoszony w 1933 roku konkurs na projekt budynku napłynęło ponad dwadzieścia prac. Główną nagrodę przyznano projektowi zespołu Bolesława Szmidta, Juliusza Dumnickiego, Janusza Juraszyńskiego. Budowę rozpoczęto w 1934 roku według projektu wykonawczego przygotowanego przez Czesława Boratyńskiego i Edwarda Kreislera oraz współautora zwycięskiej koncepcji konkursowej Bolesława Szmidta. Wówczas uchodził za jeden z najnowocześniejszych takich obiektów na świecie.