Jadłospis naszych przodków. Jak ucztowali Polacy od średniowiecza po międzywojnie? Te potrawy gościły na stołach bogaczy

Rewolucyjny XIX wiek

Przez całe 19. stulecie kultura jedzenia w znaczniej mierze zależała od przynależności stanowej i statusu materialnego. Chłopi wciąż jadali ubogo i monotonnie. W latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych do ich stałego jadłospisu dołączyły ziemniaki. Wcześniej, kojarzone z tradycją protestancką, nazywane były "jadłem heretyków".

Z czasem ziemniaki zaczęto wykorzystywać do produkcji wódki oraz do karmienia zwierząt. W drugiej połowie wieku pojawiła się kawa zbożowa.

Jeśli chodzi o dietę robotników, bazowała ona na jadłospisie chłopskim. Robotnicy spożywali jednak więcej mięsa, jaj, chleba białego oraz pili więcej kawy z mlekiem.

W bogatych domach mieszczańskich XIX wiek przyniósł modernizację kuchni jako pomieszczenia. W latach 30. miejsce dotychczasowych palenisk zaczęły zastępować tzw. kuchnie angielskie. Zapewniały wyższą temperaturę i pozwalały na wykorzystanie garnków o płaskim i szerokim dnie. Sprawiło to, że coraz częściej gotowano i smażono.

Także kuchnia ziemiańska w XIX wieku uległa transformacji. Zmieniła się forma potraw - stały się one lżejsze i zdrowsze. Niezmienne pozostało jedynie postrzeganie wspólnego posiłku jako jednego z najważniejszych rytuałów. Wciąż jadano mięsa z dodatkiem gęstych sosów, zupy i przyprawy korzenne. Na ziemiańskich stołach zagościły warzywa i owoce egzotyczne, przeważnie jednak jako element dekoracyjny.