Małopolska nie dostała 20 mln zł. Straci Polska?

Rada Nadzorcza Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej odmówiła, jak informowaliśmy w sobotę, przyznania 20 mln zł na projekt LIFE. I to mimo wcześniejszych deklaracji funduszu o udziale finansowym w tym programie.

PRZECZYTAJ KOMENTARZ AUTORA: Małopolska - województwo drugiej kategorii

Projekt LIFE był najlepiej ocenianą przez Komisję Europejska inicjatywą proekologiczną. Zakładał stworzenie sieci ekodoradców w 39 małopolskich gminach, opracowania dotyczące zanieczyszczenia powietrza i przygotowania do korzystania z unijnych dotacji na likwidację starych pieców, nowe systemy grzewcze, pojazdy ekologiczne.

Dzięki temu LIFE uzyskał ok. 40 mln zł unijnej dotacji. Ale ta trafi do Małopolski, gdy będzie gwarancja sfinansowania reszty kosztów. Uczestnicy programu mieli dołożyć 31 mln zł, z tego NFOŚiGW - 20 mln zł. I fundusz właśnie wycofał swoje gwarancje.

Decyzja polityczna?

- Nie możemy uzyskać żadnej informacji na ten temat ani jakiegokolwiek uzasadnienia piątkowej decyzji - mówi marszałek województwa małopolskiego Jacek Krupa, który próbował dodzwonić się do kogoś z zarządu funduszu. Rzecznik prasowy NFOŚiGW nie odebrała telefonu z redakcji „Dziennika Polskiego”, nie odpowiedziała też na maila z pytaniem o powody zaskakującej decyzji.

- Skoro nie ma argumentów merytorycznych, to przyczyny mogą być tylko polityczne - zaznacza marszałek Krupa. I sugeruje, że Małopolska mogła stracić 20 mln zł kosztem fundacji ojca Tadeusza Rydzyka (patrz niżej). - Decyzje o ugodzie z fundacją i negatywnej opinii dla naszego projektu zapadły na tym samym posiedzeniu rady nadzorczej - dodaje Krupa.

Niektórzy małopolscy politycy twierdzą, że nowa rada nadzorcza NFOŚiGW, mianowana przez obecnie rządzące PiS, chciała zrobić na złość Małopolsce, gdzie władzę sprawuje koalicja PO-PSL.

Argument za karą

Ale decyzja RN NFOŚiGW może więcej szkody przynieść Polsce niż Małopolsce.

- Nasz program miał być elementem obrony polskiego rządu przed Trybunałem Sprawiedliwości za brak efektów walki ze smogiem - podkreśla Tomasz Pietrusiak, wicedyrektor Departamentu Środowiska Urzędu Marszałkowskiego. Od kilku lat nad naszym krajem wisi groźba płacenia wysokich kar za brak postępów w poprawie jakości powietrza. W grudniu ub. roku Komisja Europejska stwierdziła, że zmiany w przepisach zmierzające do ograniczenia smogu w Polsce są niewystarczające. Cofnięcie decyzji o finansowaniu projektu LIFE stanie się dodatkowym argumentem za nałożeniem kar. To może być nawet 4 mld zł.

- Odmowa przyznania dotacji jest efektem działań poprzedniej ekipy, która wiele spraw załatwiała na ostatnią chwilę, a teraz okazuje się, że nie wszystko było dobrze przygotowane - komentuje Grzegorz Biedroń z PiS, radny małopolskiego sejmiku. A co z zarzutem, że tracimy dotację kosztem fundacji o. Rydzyka? - To przypadkowa zbieżność terminów - ocenia radny PiS.

Dziurawa sieć

Władze Małopolski chcą jeszcze ratować swój projekt i walczyć o to, by nie stracić unijnej dotacji. - Ale w obecnym kształcie realizacja tego projektu jest zagrożona - przyznaje marszałek Krupa.

Brak dotacji z NFOŚiGW oznacza, że więcej pieniędzy musiałyby dołożyć gminy. Ich udział finansowy wzrósłby z 15 do 40 tys. zł rocznie. A na to godzi się nieco ponad 20 gmin, 16 już poinformowało, że rezygnuje z udziału w programie. Są wśród nich ważne dla walki ze smogiem takie podkrakowskie gminy jak: Zabierzów, Zielonki, Mogilany, Świątniki Górne czy Czernichów.

Na takie ograniczenie projektu musi się też zgodzić KE. bo jego zakres i efekt będą zupełnie inne niż zakładano przy staraniach o unijne dofinansowanie. Na ostateczne ustalenia i negocjacje jest czas do końca marca. Teraz samorząd regionalny chce ostatecznie potwierdzić, które samorządy gotowe są do udziału w LIFE i poszukać dodatkowego finansowania.