Obrzeża teatru

Zgodnie z zapowiedziami, staliśmy się świadkami zwrotu w kierunku rozmaitych akcji i performensu czy raczej – zgodnie z zapowiedzią kuratorki, Joanny Warszy – „spektakli robionych przez artystów wizualnych”. To był ciekawy temat, bo performens to obrzeża sceny, agrafka spinająca świat teatru i świat sztuk wizualnych. W założeniu był próbą ożywienia martwego płótna, pobudzenia widzów galerii, zaproszenia ich do działania, zaangażowania, wybicia z bierności. I to wszystko dobrze pokazały te Reminiscencje.

Na wystawę „Performance now” w Bunkrze Sztuki wchodzimy przez świat teatru, czyli rozsuwającą się, czerwoną kurtynę, świat strojów z magazynu, by wpaść w sam środek galerii sztuki współczesnej. Akcje Mariny Abramovic (prezentowane na tej wystawie) dobrze pokazują, czym tak naprawdę jest performens – tu aktor-artysta ponosi ryzyko, wystawiając swoje ciało na zadawanie bólu, zmysłowość, oddziaływanie czynników zewnętrznych. Bez scenariusza i przewidywalnego zakończenia. Jeśli to teatr, to tylko podwyższonego ryzyka.

Ale Reminiscencje to nie tylko wspomniana wystawa. Z akcji w przestrzeni publicznej warto wymienić „Bezgłowych” TanzLaboratorium, które przypominało o polsko- -ukraińsko-rosyjskich „momentach wspólnych w historii”, „Procesy moskiewskie” Milo Raua czy opowieści „Kongresu kuchennego”, czyli zwrócenie uwagi na „polityczność potrwa”. Ciekawie wypadło przypomnienie ostatniej choreografii Tino Seghala w interpretacji Borisa Charmatza.

I na zakończenie – msza. Czyli projekt Artura Żmijewskiego i Igora Stokfiszewskiego. Właściwie była to krakowska wersja projektu, który trzy lata temu odbył się na scenie Teatru Dramatycznego w Warszawie. Tym razem z Janem Peszkiem w roli księdza. I to jest rzecz, na którą warto zwrócić uwagę – projekty zostały (w miarę możliwości) dopasowane do krakowskiego kontekstu. Nawet jeśli widziało się je wcześniej – warto było zobaczyć je po raz kolejny. Bo to coś wspólnego łaczącego teatr i performens – każdy występ jest inny.