Osiedle Oficerskie będzie chronione?

Przygotowany ma być także plan zagospodarowania dla tego terenu. Jutro decyzję w tej sprawie podejmą radni.

Powstałe przed wojną willowe osiedle w ścisłym centrum miasta stało się atrakcyjnym kąskiem dla deweloperów. Przy al. Beliny-Prażmowskiego inwestor rozpoczął budowę bloku nie czekając nawet na zgodę Urzędu Miasta. - Boimy się, że zabudowane zostaną nawet ogrody, które znajdują się na prywatnych posesjach - mówi Magdalena Bassara, przewodnicząca Dzielnicy II Grzegórzki.

Według niej to już ostatni dzwonek, aby chronić osiedle. - Jeśli teraz nie powstanie plan ochronny, Osiedle Oficerskie czeka to samo co Wolę Justowską - mówi Magdalena Bassara. Wola Justowska kiedyś była ekskluzywną dzielnicą willową. Teraz na wąskich działkach deweloperzy pobudowali kilkupiętrowe bloki wciśnięte miedzy domy jednorodzinne, które zniszczyły charakter osiedla.

Dzielnica II złożyła wniosek do wojewódzkiego konserwatora o wpisanie osiedla Oficerskiego do rejestru zabytków. Jan Janczykowski, wojewódzki konserwator zabytków, nie podjął jeszcze decyzji. - Nie wiem, czy nie jest już za późno. W wielu miejscach powstały nowe budynki, które nie pasują do charakteru dzielnicy - mówi Jan Janczykowski. Jego zdaniem trudno byłoby objąć ochroną konserwatorską całe osiedle, ale być może uda się jego fragmenty. - Są trzy rozwiązania: albo obejmiemy ochroną mniejszy fragment osiedla Oficerskiego, albo chroniony będzie tylko układ, bez budynków. I rozwiązanie trzecie: zrezygnujemy z ochrony konserwatorskiej na rzecz planu zagospodarowania - mówi Jan Janczykowski.

Radni uważają jednak, że do rejestru zabytków powinien zostać wpisany układ urbanistyczny osiedla. - Tak jak stało się w starej części Nowej Huty. W efekcie chroniony jest układ drogowy oraz budynki. Nie można bez zgody wymieniać np. okien czy dokonywać remontu elewacji. Nie jest potrzeba natomiast konserwatorska zgoda przy remontach wewnątrz budynku - mówi Włodzimierz Pietrus, przewodniczący Komisji Planowania Przestrzennego Rady Miasta.

Jutro Rada Miasta podejmie decyzję, czy powinien zostać przygotowany plan zagospodarowania dla Osiedla Oficerskiego. - To unikalne miejsce, trzeba zrobić wszystko, aby nie zostało zdegradowane - mówi Włodzimierz Pietrus.

Osiedle Oficerskie powstało w okresie międzywojennym w wyniku zagospodarowania obszaru byłych fortyfikacji między al. Beliny-Prażmowskiego i ul. Mogilską a rzeką Białuchą. Zabudowa trwała do II wojny światowej, była to największa inwestycja willowa w międzywojnia. Dworkowe wille przeznaczone były dla urzędników, wojskowych i przemysłowców. Można oglądać je przy ul. Kieleckiej, Moniuszki, Kasprowicza, Zaleskiego.

Osiedla willowe były popularne na początku XX wieku w Anglii i Niemczech, w Polsce powstały m.in. w Warszawie (Saska Kępa, Żoliborz Oficerski, Ochota), a w Krakowie pierwszy był Salwator. Domy na osiedlu Oficerskim dokumentują dorobek krakowskich architektów takich jak: Józef Pokutyński, Franciszek Mączyński, Alfred Kramarski, Adolf Siódmak, Edward Skawiński.
Jeśli w środę radni podejmą uchwałę nad przystąpieniem do planu zagospodarowania dla tego osiedla, to będzie gotowy za dwa lata. Decyzje w sprawie ochrony konserwatorskiej osiedla mogą zostać podjęte pod koniec tego roku.

(AM)

[email protected]